به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، برنامه زاویه کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهارم سیما، مطابق معمول هر هفته، چهارشنبه شب 17 شهریورماه با حضور دکتر مسعود کوثری ، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه موسیقی، فرهنگ و رسانه، دکتر حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار ، عضو هیات علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) و رئیس موسسه مطالعات و تحقیق اسلامی فتوح اندیشه و حجت الاسلام و المسلمین علی الهی خراسانی، پژوهشگر فقه اجتماعی و عضو شورای سردبیری سایت اجتهاد با موضوع «موسیقی در ایران و و پیامدهای اجتماعی آن» روی آنتن رفت.
براساس این گزارش، دکتر مسعود کوثری ، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه موسیقی، فرهنگ و رسانه در این برنامه با اشاره به اینکه موسیقی نباید متوقف شود، اظهار کرد: لغو کنسرت دارای پنج عارضه و پیامد است که مورد اول آن، تعارض میان امر اخلاقی و قانونی است زیرا قانون مورد اجرای وزارت ارشاد است و گفته می شود خلاف اخلاق است یعنی قانون ایران مخالف اخلاق است که این نتیجه گیری موجب دوپارگی در جامعه می شود.
وی اضافه کرد: یکی از هنرهای اسلام و انقلاب اسلامی پیوند زدن قانون و اخلاق است برخلاف مسیحیت که این دو را از هم جدا کرده ، مورد دوم آنکه تفکیک شهر مذهبی و غیرمذهبی آسیب زاست یعنی یک بخش جامعه براساس عرف می شود و بخش دیگر شهر مقدس می شود و این موجب دودستگی است، در حالی که امروزه شهدا را در قله کوه، در محل راهپیمایی مردم و دانشگاههای کشور دفن می کنیم ، نشان دهنده قداست تمام شهرها و مناطق است.
کوثری با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی قرار است الگویی برای دیگر کشورهای اسلامی باشد، افزود: سومین پیامد آن است که نمی توان در جمهوری اسلامی برخی موارد را خواست و برخی را نخواست و در موارد و موضوغاتی حرف نداشت در حالی که بنا داریم مدلی را در این کشور ایجاد کنیم تا الگویی برای دیگر کشورها باشد.
این استاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه توجه به نیاز و اقبال مردم عارضه چهارم است، تصریح کرد: اینکه مدیر به چه می اندیشد با علایق مردم متفاوت است بلکه باید مردم را مدیریت کرد و با آنها برای تصمیم گیری ها مرتبط بود .
وی ادامه داد: اگر این روش در کشور نهادینه شود دچار جزیره گرایی می شویم که در برخی مناطق قانون اجرا می شود و در برخی مناطق نمی شود، اگر با موسیقی به صورت ذاتی مخالفیم باید تکلیف را مشخص کرد و بعد از 36 سال در این کشور باید بگوییم با موسیقی ذاتا مخالف یا موافق هستیم زیرا حزب اللهی تر از امام (ره) نیستیم و باید برای موسیقی فکر کنیم و مدیریت نشان دهیم.
فلسفه لغو کنسرت ها به جهت ابتذال آنهاست
براساس این گزارش ، حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار ، عضو هیات علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) و رئیس موسسه مطالعات و تحقیق اسلامی فتوح اندیشه در واکنش به این اظهارات افزود: صورت مسئله در این بحث کنسرت نیست بلکه کنسرت مبتذل مدنظر است و فلسفه لغو کنسرت ها نیز به جهت ابتذال آنهاست.
وی با بیان اینکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرده از 300 کنسرت مجوز در سال داده شده ، تنها 9 مورد لغو شده است، تصریح کرد: کنسرت مبتذل در این زمینه مدنظر است و در زمینه تعارض امر قانونی و اخلاقی باید گفت که قانون اعلام کرده وزارت ارشاد مجوز می دهد اما حق لغو را به آن را نداده و نهادهای دیگر اعم از نیروی انتظامی را مسئول کرده است.
رهدار با بیان اینکه وزیر ارشاد اعلام کرده است که آنچه را مجوز می دهیم در اجرا تفاوت می کند، افزود: کنسرت فاسد را باید چه کار کرد و صورت مسئله این است و نکته دوم در خصوص شهر مذهبی و غیرمذهبی نداریم یا احکام الهی استانی نداریم واضح البطلان است زیرا مسئله شهرمذهبی و غیرمذهبی نیست بلکه شهر مذهبی و مذهبی تر مطرح است، زمانی که گفته می شود کنسرت مجوز دارد یعنی آن را حلال شمرده ایم اما باید گفت همین حلال در محضر یک عالم یک مدل رعایت می کنید اما در جای دیگر به نحوی دیگر.
رئیس موسسه مطالعات و تحقیق اسلامی فتوح اندیشه با بیان اینکه صورت مسئله کنسرت مبتذل است، ابراز کرد: براساس اعلام وزیر ارشاد کنسرت های بسیاری در حال اجراست و موسیقی از رسانه ملی پخش می شود و حتی کنسرت هایی نیز پخش می شود اما 9 مورد از کنسرت ها هم در سال لغو می شود.
وی ادامه داد: آیت الله جوادی آملی می فرماید رسالت انبیاء اقامه عدل بوده نه اعتدال زیرا اعتدال پاسخ معقول به خواسته های مردم است و عدل پاسخ معقول به نیازهای آنها، خواسته افراد ضرورتا همان نیازهای آنان نیست و کسی به دلیل خامی، جوانی و جهل خواسته هایی دارد که واقعا نیازش نباشد و این یک استدلال پوپولیستی است که بگوییم مردم این را می خواهند پس به آن نیاز دارند
کنسرت مبتذل نداریم
این گزارش می افزاید: دکتر حمیدرضا نوربخش ، مدیرعامل خانه موسیقی نیز در این برنامه گفت: کنسرت اجرای صحنه ای موسیقی است و این کنسرت در کشور ما با یک سیکل قانونی و اداری مجوز می گیرد و زمانی این مجوز را گرفت به معنای تائید ماست.
وی با اشاره به اینکه برای اخذ مجوز استعلام های فردی، محتوایی، موسیقی و ... صورت می گیرد ، افزود: زمانی که این مسیر طی می شود نمی توان گفت کنسرت مبتذل داریم چون مجوز برگزاری گرفته است و مجوز شرط لازم و کافی برای اجراست.
نوربخش با بیان اینکه هرساله ده ها کنسرت مجوز می گیرد، تصریح کرد: زمانی که کنسرتی مجوز گرفت و روی صحنه رفت در کل جغرافیای ایران بلااشکال است و حاشیه ندارد چون ده ها کنسر تنیز به دلایل مشکلاتی مجوز نگرفته اند.
مدیرعامل خانه موسیقی با اشاره به اینکه لغو اکثر کنسرت ها در مدت اخیر تماما در خطه خراسان بوده است، ابراز کرد: برخی از این کنسرت ها موسیقی سنتی کشور بوده است که هنجارمندترین موسیقی کشور است.
مدافع موسیقی حلال ، سالم و در جهت زندگی متعالی و رشد یافته انسان هستیم
حجت الاسلام و المسلمین علی الهی خراسانی ، پژوهشگر فقه اجتماعی و عضو شورای سردبیری سایت اجتهاد در این برنامه با اشاره به اینکه موسیقی از کنسرت جداست و موسیقی یکی از جلوه های هنر است، گفت: مقام معظم رهبری می فرمایند: هنر امری تشریفاتی نیست بلکه عجین شده با زندگی انسان و مردم و در هیچ کشوری حتی در جمهوری اسلامی موسیقی که بخشی از هنر است، حذف شدنی نیست.
وی با اشاره به اینکه باید مدافع موسیقی حلال، سالم و در جهت زندگی متعالی و رشدیافته انسان باشیم، افزود: کنسرت یک پدیده رشد یافته فرهنگی معاصر است و زمینه ای برای بیان این هنر است و تمام فقها موسیقی که مناسب مراسم گناه و فسق و فجور باشد را حرام دانسته اند و تشخیص این موسیقی نیز برعهده عرف است.
الهی خراسانی با بیان اینکه میان شهر زیارتی از شهر غیرزیارتی تفکیک قائل می شویم، گفت : این تفکیک به معنای آن نیست که در شهر زیارتی حلال خدا اتفاق می افتد و در غیر زیارتی حرام خدا رخ می دهد زیرا این سکولاریسم فرهنگی می شود یعنی به دنبال آن نیستیم که مشهد واتیکان شود و شهرهای دیگر لاس وگاس، چراکه حلال خدا در تمام کره زمین حلال خداست.
این پژوهشگر فقه اجتماعی با بیان اینکه در سیاستگذاری های فرهنگی باید مولفه های منطقه ای و بومی را در نظر بگیرید ، تصریح کرد: زمانی که کنسرت بناست در شهر زیارتی مشهد برگزار شود مولفه هایش فرق می کند یعنی مجوزی که برای کنسرت می دهیم باید فرق کند که برای شهر مشهد صادر می شود یا مکان دیگری و دلیل آن حفاظت هویت های شهر است.
وی ادامه داد: در شهر زیارتی تمام جلوه های هنری باید رعایت شود ما مخالف برگزاری کنسرت در مشهد نیستیم اما باید معطوف به مفاهیم زیارت باشد چراکه در یک کنسرت طراحی لباس خواننده، شعر، موسیقی، محتوا، طراحی صحنه و مخاطبان می تواند عامل ابتذال باشد.
کنسرت های موسیقی سنتی در مشهد لغو شده است
در ادامه دکتر حمیدرضا نوربخش ، مدیرعامل خانه موسیقی در واکنش به این اظهارات گفت: کنسرتی که مجوز اخذ می کند تمام این مسائلش بررسی می شود در عین حالی که تمام کنسرت هایی که اخیرا در مشهد لغو شده کنسرت های سنتی ایران بوده است، آیا آنها هم مبتذل بوده است؟ کنسرت شهرام ناظری، کلهر، علیرضا قربانی و سالار عقیلی هم در مشهد لغو شده است
نحوه اجرای موسیقی مهم است
حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار ، عضو هیات علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) و رئیس موسسه مطالعات و تحقیق اسلامی فتوح اندیشه در جواب این بحث گفت: کنسرت مسئله ذهنی نیست و پایلوتی داریم به مدت 40 سال که حتی در کنسرت های خوب نیز فضایی خوب حاکم نیست اگر معتقدید کنسرت مبتذل نداریم الان فایل یک کنسرت را می دهم از تلویزیون پخش شود زیرا موسیقی هنر است و نحوه اجرای این هنر مهم است
در ورزشگاههای مشهد فحاشی نمی شود؟
دکتر مسعود کوثری، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه موسیقی ، فرهنگ و رسانه در ادامه این برنامه افزود: آیا در ورزشگاه های شهر مشهد فحاشی نمی شود ، آیا می توان به این دلیل مجوز برگزاری مسابقات را در شهر مشهد لغو کرد و در مورد کنسرت ها نیز باید گفت نمی توان از روی پیشینه تصمیم گرفت کنسرتی خوب یا بد است.
وی اضافه کرد: زمانی خواننده ای مجوز اخذ می کند اما در کنسرت خود تخلفی می کند نباید لغو کرد بلکه باید آن فرد یا گروه را ممنوع الکار کرد اما اخیرا کنسرت افرادی در مشهد لغو شده است که همگی جز مفاخر موسیقی ایران بوده اند
احکام الهی براساس زمان و مکان تغییر می کند
حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد رهدار ، عضو هیات علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) و رئیس موسسه مطالعات و تحقیق اسلامی فتوح اندیشه با اشاره به اینکه احکام الهی دارای قید زمان و مکان است ، افزود: راساس آیات قرآن کفار حق ورود به مکه و مدینه را ندارند اما در شهرهای دیگر اسلامی می توانند وارد شوند یا در داخل مسجد احکامی داریم که داخل مسجد حکم حلال یا حرام است اما در بیرون اینگونه نیست.
وی با بیان اینکه مصداق حریم یکی داخل خود حرم است، افزود: داخل خود حر می توان موسیقی حرام نواخت ؟
کنسرت ها در شهر مشهد باید متناسب با هویت زیارتی آن باشد
حجت الاسلام و المسلمین علی الهی خراسانی، پژوهشگر فقه اجتماعی و عضو شورای سردبیری سایت اجتهاد در ادامه این بحث تصریح کرد: باید به نیازهای مردم نیز توجه کرد و باید ذائقه های آنان را رشد داد و معتقدم صداو سیما در برهه ای از زمان ذائقه مردم را خدشه دار کرد .
وی با بیان اینکه ما مخالف صد در صد برگزاری کنسرت در شهرهای زیارتی نیستیم ، تاکید کرد: مردم مشهد همانند مردم دیگر شهرها نیازمند موسیقی حلال هستند اما باید در قالب یک کنسرت براساس هویت شهر زیارتی تامین شود.
هویت شهر مشهد با توریستی شدن در حال آسیب است
کوثری در تکمله این بحث افزود: مشهد آقای شهرهای کشور و قم بانوی شهرهاست و موافق این بحث هویتی هستم و در این مسئله هم عرف موسیقی و هم عرف دینی مهم است اما باید گفت آیا امروز هویت شهر مشهد با موسیقی در حال خدشه خوردن است یا با تاسیس مال که مردم برای دیدن برندهای مطرح لباس ، کفش ، لوازم آرایشی و خانه در مشهد جمع می شوند و هویت شهر مشهد بواسطه توریستی شدن در حال از بین رفتن است.
مردم شهرهای مذهبی هم نیاز به نشاط دارند
نوربخش در ادامه برنامه گفت: خراسان مکتب و پایگاه مهم موسیقی کشور بوده و میراث موسیقی کشور است و شخصیت های مهمی چون شجریان در این شهر بوده اند.
وی با اشاره به اینکه مسجد و حرم مکان هایی انتخابی هستند، بیان کرد: ما در مسجد و حرم که زندگی نمی کنیم زیرا یکی از شئون زندگی نماز ، عبادت و زیارت است و آن را انتخاب میکنیم اما فردی که در شهر زیارتی زندگی می کند گناه که نکرده است و آن هم نیاز به نشاط و تفریح دارد.
کنسرت بستری برای ابتذال است
رهدار در واکنش به این بحث بیان کرد: کسی با موسیقی مشکلی ندارد بلکه با کنسرت مبتذل مشکل داریم البته کنسرت علت ابتذال نیست بلکه بستری برای ابتذال است همانطور که ساحل بستری برای تفریح است و حرم بستری برای عبادت اما ممکن است در ساحل عبادت صورت گیرد یا در حرم فردی گناه کند .
وی اضافه کرد: کنسرت از فرهنگ دیگری وارد کشور ما شده است و باید در فرهنگ ما هضم شود و مدیریت شود زیرا ذات کنسرت برای عالم دین نیست و محل اختلاط زن و مرد و بستر ی برای گناه است
الگویی برای برگزاری کنسرت نداریم
رهدار ادامه داد: الگویی برای برگزاری کنسرت در کشور نداریم.
اخذ مجوز برگزاری کنسرت در شهرهای زیارتی سخت تر شود
کوثری در ادامه این بحث ابراز کرد: در شهر زیارتی برای برگزاری کنسرت تاحد امکان سخت گرفته شود و نظارت های بسیاری صورت گیرد و شورایی تشکیل شود که در آن علما نیز حضور داشته باشند زیرا مسئله تخصصی است و اگر مجوزی داده شد باید دانست لغو آن تبعات بسیاری دارد
موافق نظارت های بیشتر برای کنسرت در شهرهای مذهبی هستم
الهی خراسانی در واکنش به این بحث گفت: موافق این نظارت ها هستم زیرا برای برگزاری کنسرت در شهرهای مذهبی دغدغه هایی وجود دارد که باید با گفتگو برطرف شود زیرا شهرهایی همچون دارای هویت خاصی هستند و برگزاری کنسرت نباید هویت این شهرها را خدشه دار کند .
نظر شما