فاصله طبقاتی مولود نظام اقتصادی بیمار

خبرگزاری شبستان: فاصله طبقاتی همیشه در طول تاریخ وجود داشته و همچنان نیز خواهد داشت، این ضرب المثل که هیچ گاه سواره از حال پیاده خبر ندارد، مصداق این مدعاست. این فاصله در هر دوره نمودهای متفاوتی داشته، یک دوره این فاصله به قدری شدت داشته که اغنیا و فقرا تعریفی مانند شاه و گدا داشتند. اما در دوران معاصر شکل و شمایل متفاوتی به خود گرفته که از آن با عناوینی چون فاصله علمی، مادی و دسترسی به اطلاعات یاد می شود. با رشد شهر نشینی این فاصله تعریفی تازه به خود گرفت؛ نگاهی گذرا به نقاط مختلف شهر به خوبی نمایانگر این سخن است. امکانات رفاهی گسترده، منازل فراخ، حتی گاهی مواقع آب و هوای سالم نیز جز این امکانات به حساب می آید. بر همین اساس این بی عدالتی  برای همیشه بر تارک تاریخ می درخشد و اغنیا روز به روز غنی تر و فقرا روز به روز فقیرتر می شوند ولی هیچ یک از مسولان و دولتمردان در طول تاریخ متوجه آسیب ها و پیامدهای این معضل بر جامعه به ویژه جوانان نشدند.

انفاق و فاصله طبقاتی

از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین معضلات اجتماعی که همواره دامنگیر انسان بوده و امروزه با وجود پیشرفت‌های علمی و صنعتی، آدمیان را بیشتر گرفتار خویش ساخته، مشکل فاصله طبقاتی و شکاف زیاد بین فقیر و غنی است و بدیهی است جامعه‌ای که در آن، بخش عظیمی از ثروت در دست عده قلیلی باشد و اکثریت از تهیه لوازم اولیه و ضروری زندگی ناتوان باشند، قابل دوام نخواهد بود و هرگز روی سعادت و خوشبختی را نخواهد دید.
 

با دقت در آیات قرآن معلوم می شود که یکی از اهداف اسلام، از بین بردن اختلافات غیر عادلانه‌ای است که در میان طبقه غنی و ضعیف وجود دارد و بدین منظور برنامه وسیعی را در نظر گرفته که شامل تحریم رباخواری، وجوب پرداخت مالیات‌های اسلامی همچون زکات و خمس، تشویق به وقف و قرض الحسنه و نیز ترغیب به انفاق و صدقات و مانند آن است و چنانچه این برنامه وسیع، به طور کامل و صحیح به مرحله اجرا در آید، فقر و مسکنت از جامعه رخت بر می‌بندد.

در این میان، انفاق از جمله راهکارهایی است که علاوه بر تأمین هدف فوق، می‌تواند در پرورش روح اخوت و برادری، ملکه سخاوت و بخشندگی، روح بی‌نیازی از ما سوی الله و همچنین تزکیه و تطهیر نفوس نقش داشته باشد؛ چراکه با هزینه کردن مال در راه خدا بسیاری از رذایل اخلاقی همچون دنیاپرستی، بخل، خودخواهی، حرص و طمع از صفحه دل آدمی پاک می‌‌گردد؛ چنان‌که خداوند متعال خطاب به پیامبر اکرم (ص)، می‌فرماید:«خذ من اموالهم صدقة تطهرهم و تزکیهم؛ از اموال آنها صدقه‌ای بگیر تا به وسیله آن، ایشان را پاک‌سازی و پرورش دهی.»و در فضیلت و اهمیت انفاق همین بس که قرآن کریم نه عمل انفاق، بلکه خود انفاق‌کنندگان را به دانه پر برکتی تشبیه می‌کند که در زمین مستعدی افشانده شود و از آن، هفت خوشه و از هر خوشه، یکصد دانه بروید. (بقره / ۲۶1)

 پیرامون این موضوع بر آن شدیم تابا «امیر حسین جابر انصاری»، کارشناس شهری به گفت و گو بنشینیم تا در مورد این موضوع برایمان بگوید. آنچه در پی می خوانید گزیده ای از این گفت و گوست، وی معتقد است طی سال‌های اخیر اقدامات فراوانی برای کاهش فاصله میان مناطق جنوبی و شمالی تهران صورت گرفته است و اعتبار زیادی توسط شهرداری در این راستا هزینه شده است که پارک آزادگان و پارک ولایت نمونه بارزی از این اقدامات است.

زیرساخت‌های مناطق جنوبی فرسوده است 

وی با بیان اینکه بافت شهری و زیرساخت‌های مناطق جنوبی به دلیل قدمت طولانی دچار یک عارضه فرسودگی و استهلاک است، اظهار کرد: با وجود تمام اقدامات صورت گرفته در مناطق جنوبی شهر تهران به دلیل فرسودگی، چهره این مناطق همچنان متفاوت از شمال شهر  است، زیرا تمام ابنیه، املاک، ساختمان‌ها و حتی سطوح معابر و بزرگراه‌های این مناطق فرسوده بوده و ریزدانگی بافت آن بیشتر است.

وجود جمعیت سیار در جنوب شهر

وی اظهار کرد: فرسودگی بافت موجود از یک سو و افزایش سرانه جمعیت سیار (مسافرت‌های درون شهری) از سوی دیگر موجب شده است، تا خدماتی که به پایین شهر ارائه می‌شود از کمیت و کیفیت پایین‌تری نسبت به شمال تهران برخوردار باشد.

انصاری در ادامه تصریح کرد: چون مسایل فوق با عوامل خاصی مانند آب و هوا، تردد خودروها، محدوده طرح و ترافیک، تمرکز دستگاه‌های حاکمیتی و خدماتی در جنوب شهر همراه می‌شود این موضوع را به نوعی تشدید می‌کند.

این کارشناس شهری با بیان اینکه شهرداری در سال‌های اخیر به سمت بهسازی و ساماندهی وضعیت بصری جنوب شهر مبتنی بر حفظ هویت‌های محلی گام برداشته است، افزود: یکی از این اقدامات مناسب‌سازی وضعیت بصری جنوب شهر است، زیرا آلودگی‌های بصری در این مناطق به لحاظ منظر شهری بیشتر از مناطق شمالی جلوه گری می کند.

انصاری با اشاره به اینکه فضای سبز مناطق جنوبی شهر تهران دارای کمبودهای فراوانی است، اظهار کرد: زیرا اکثر فضاهای این مناطق در اختیار معابر، ساختمان‌ها و ابنیه‌ها قرار گرفته بر همین اساس استارت چند بوستان بزرگ در این مناطق زده شده است، تا کمبودهای موجود در این راستا را جبران کند.

مناسب نبودن وضعیت معابر و شبکه انهار در مناطق جنوبی 

وی با بیان اینکه معابر و شبکه انهار در مناطق جنوبی به دلیل فرسودگی زیرساخت‌ها از وضعیت مناسبی برخوردار نیست، یادآور شد: در گذشته شهر تهران به صورت یک گودی بوده که آب باران از مناطق شمالی به آنجا سرریز می‌شد. در صورتی که در چند سال اخیر با راه‌اندازی شبکه انتقال آب زیر سطحی، آب‌های بالادست هدایت شده و دیگر آب در سطح شهر جاری نمی‌شود.

این کارشناس شهری خاطرنشان کرد: از دلایل دیگری که مردم تصور می‌کنند امکانات شهری بیشتر در مناطق شمالی تهران متمرکز است این است که چون معابر جنوبی شهر تهران از معابر پرتردد و پرترافیک است، بنابراین استهلاک آسفالت آنها نیز بیشتر بوده و پیاده‌روهایش نیز با اشل روز ساخته نشده که در چند سال اخیر تا حدودی از این مشکلات کاسته شده است.

وی با بیان اینکه عمده تأسیسات شهر تهران در مناطق جنوبی قرار دارد، اظهار کرد: بنابراین آسیب‌ها و ترکیدگی‌های ناشی از این تأسیسات نیز در مناطق جنوبی تهران که از لحاظ زیرساختی بسیار فرسوده است، قرار دارد که این امر نیز از مشکلات اساسی جنوب شهر تهران به شمار می رود.

 جایگزینی آسفالت‌های روکش مکانیزه بر آسفالت‌های دستی و سنتی 

انصاری اضافه کرد: هم‌اکنون در مناطق جنوبی شهر تهران پیرامون بازسازی پیاده‌روها نهضت بسیار بزرگی اتفاق افتاده که منطقه 16 نمونه بارز این اقدامات است.

وی با اشاره به راهکارهای کاهش فاصله طبقاتی (تمرکز امکانات در شمال شهر) در بالا و پایین شهر تصریح کرد: وضعیت آسفالت جنوب شهر از جمله معضلات این مناطق است، آسفالت‌های روکش مکانیزه که از کیفیت و ماندگاری بیشتری برخوردار هستند باید جایگزین آسفالت‌های دستی و سنتی شوند که این اتفاق نیز در حال افتادن است.

تراکم جمعیت دلیل بر متفاوت بودن سیمای جنوب با شمال شهر

این کارشناس شهری در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا وضعیت اتوبوس‌ها، جداول و کلا سیمای بصری جنوب شهر تهران با شمال شهر متفاوت است، تصریح کرد: به دلیل تراکم جمعیت در جنوب شهر تهران اتوبوس‌ها و امکاناتی که برای استفاده در اختیار آنها گذاشته می‌شود؛ زودتر دچار فرسودگی می‌شودند، به همین دلیل این‌گونه به ذهن مردم القا می‌شود که امکانات شمال شهر تهران بیشتر از جنوب آن است.

انصاری یادآور شد: شهرداری برای نوسازی بافت‌های فرسوده شهر تهران تسهیلاتی از قبیل معافیت از عوارض را اتخاذ کرده است، اما برای رسیدن به نتیجه دلخواه راه بسیار است.

غیر استاندارد بودن شبکه معابر در جنوب شهر

این کارشناس شهری گفت: بحث کهنگی، فرسودگی و ریزدانگی بافت ابنیه، غیر استاندارد بودن شبکه معابر (ماشین‌رو و پیاده‌رو)، فرسودگی زیرساخت‌های خدماتی نظیر آب، برق و تلفن، سرانه جمعیتی استفاده‌کننده از امکانات نسبت به شمال شهر تهران، وضعیت بصری و عدم تناسب فضای سبز مناطق جنوبی نسبت به شمال شهر از جمله مهم‌ترین مشکلات شهروندان ساکن در جنوب شهر است، هر چند اقداماتی در راستای رفع آنها صورت گرفته ولی باز هم نیاز مند به برنامه‌ریزی برای کاهش این فاصله هستیم.

وی با اشاره به راهکارهای رفع مشکلات جنوب شهر تهران افزود: تجهیز، آسفالت و سامان‌دهی شبکه معابر، اجرای طرح‌های موضوعی برای لکه‌گیری، شست‌وشوی انهار، بازنگری آب‌های زیرسطحی، ایجاد بوستان‌های بزرگ و فرامنطقه‌ای با هویت‌ها و جاذبه‌های خاص در جنوب شهر از جمله اقدامات دیگری است که شهرداری باید با قوت بیشتری در آن ورود پیدا کند تا فاصله بین شمال و جنوب شهر کاهش یابد.

 امید به زندگی در مردم جنوب شهر تهران رو به افزایش است

وی با بیان اینکه در گذشته یک فضای ناامیدی در مناطق جنوبی حاکم بود، افزود: امروزه امید به زندگی یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی در جامعه است و همچنین نحوه مدیریت شهری، درآمد و محل سکونت از پارامترهای تأثیرگذار در امید به زندگی به ویژه در قشر جوان به شمار می رود. انصاری ادامه داد: تفریحات جنوب شهر تهران باید به گونه‌ای افزایش پیدا کند که جوانان برای تفریح و گذران اوقات فراغت خود به بالای شهر نروند.

وی با اشاره به پیامدهای فاصله طبقاتی خاطرنشان کرد: افزایش تخلفات، فاصله گرفتن فرهنگ مناطق شمال و جنوب شهر، تفاوت سطوح انتظار افراد و متضاد بودن تفریحات آنها که آسیب‌های اجتماعی فراوانی به دنبال دارد، از جمله پیامدهای فاصله طبقاتی در جامعه است.

این کارشناس شهری خاطرنشان کرد: اگر ما بتوانیم از یک طرف فضاهایی را که موجب از دست رفتن سرمایه‌های اجتماعی (جوانان) می‌شود و از سوی دیگر هزینه‌های ایجاد امنیت را کاهش دهیم تا به نوعی نگاه مثبتی بر عدالت‌محوری نسبت به این دو مناطق داشته باشیم، بسیاری از مشکلات و فاصله طبقاتی جامعه ما کاهش می یابد.

ضعف ارزش‌های دینی عامل فاصله طبقاتی در جامعه

امان قرائی‌مقدم، استاد دانشگاه پیرامون دلایل فاصله طبقاتی در جامعه به خبرنگار شبستان گفت: یکی از دلایل مهم فاصله طبقاتی، ضعف هنجارها و ارزش‌های دینی و ذهنیت فرهنگی در جامعه است، به این معنا که ذهنیت فرهنگی جامعه فطری و مادی شده به گونه ای که شیء سروری و پول‌پرستی در جامعه حاکم شده و شخصیت و بزرگی افراد با لباس، پول، ماشین و وسایل مادی‌اش سنجیده می‌شود. در چنین شرایطی ذهنیت فرهنگی حاکم در جامعه آن است که هر کس پولدارتر باشد از طبقه اجتماعی‌ بالاتری بهره مند است.

فاصله طبقاتی مولود نظام اقتصادی بیمار

وی نظام اقتصادی بیمار را عامل دیگر فاصله طبقاتی در جامعه خواند و افزود: به دلیل عدم کنترل، نظارت و قانون بازدارنده با افزایش فقر و تورم، عده‌ای افراد نوکیسه در جامعه ظاهر شدند که به دلیل آشفتگی بازار ره صد ساله را یک شبه پیمودند و با فروختن زمین‌های خود در شمال که تا دیروز کشاورزی می‌کردند امروز با سوار شدن بر زانتیا در شهر قدم ‌بزنند. این امر موجب افزایش فاصله طبقاتی، له شدن طبقه متوسط و افراد تحصیل‌کرده و فقیرتر شدن قشر مستضعف در جامعه شد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه این شکاف طبقاتی عمیق باعث ایجاد بحران‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در جامعه می‌شود، تصریح کرد: این امر آسیب‌های اجتماعی فراوان و نامطلوبی به دنبال دارد، بنابراین مسئولان باید به فکر اقدامات مؤثری در این زمینه باشند.

 وی با اشاره به عوامل فاصله طبقاتی موجود در جامعه خاطر نشان کرد: در این که هم‏اکنون در جامعه اسلامی ما فاصله طبقاتی رنج آوری وجود دارد، جای بحث نیست؛ هر چند شکاف طبقاتی در کشورهای سرمایه‏داری به مراتب وسیع‏تر و عمیق‏تر از کشور اسلامی ما است ولی بدون تردید جامعه ما نیز به نوبه خود دچار این عارضه شده است.

تأثیر رشد صنعت در افزایش فاصله طبقاتی
وی با بیان اینکه استعداد ذاتی افراد را نباید از نظر دور داشت، افزود: برخی تواناتر و برخی کندتر هستند و برخی دچار معلولیت‏های جسمی و ذهنی بوده و در نتیجه عقب می‏مانند، مسأله تکنولوژی و صنعت نیز نقش مؤثری را ایفا می‏کند. به عنوان مثال دیروز محیط کارگری محدود به کارگاه‏های کوچک می‏شد و تفاوت فاحشی بین حقوق کارگر و کارفرما احساس نمی‏شد ولی رشد صنعت ناگهان سر برآورد و کارگاه کوچک مبدل به کارخانه عظیمی شد و با افزایش تولید ثروت سرمایه‏داران به طور تصاعدی افزونی گرفت، درحالی که حقوق کارگر تقریبا ثابت ماند.

این استاد دانشگاه، تفره رفتن از پرداخت حقوق قانونی (مالیات) و حقوق شرعی (خمس و زکات)، احتکار و گران‏فروشی، رباخواری، خیانت به بیت‏المال و اموال دولتی، کلاهبرداری و خیانت به دیگران، ضعف مدیریت کارگزاران اقتصادی، نقش واسطه‏ها و دلال‏ها در اجحاف به طبقه ضعیف، اسراف و ریخت و پاش‏های کلان که در نهایت به دوش فقرا و قشر آسیب‏پذیر بار می‏شود را از جمله عوامل مهم در فاصله طبقاتی برشمرد.

قانون از کجا آورده‌ای در حال خاک خوردن

وی با بیان اینکه اجرای قانون از کجا آورده‌ای یکی از راهکارهای کاهش فاصله طبقاتی در جامعه است، یادآور شد: این قانون از قبل و بعد از انقلاب ظاهرا به تصویب رسید ولی عملا ما چیزی از اجرای آن ندیدیم، اجرای قانون مهم‌تر از خود قانون است.

رابطه پرداخت زکات و کاهش طبقاتی

قرائی‌مقدم با اشاره به اینکه باید تعدیل ثروت صورت گیرد، اظهار کرد: طبق دین مبین اسلام باید خمس و زکات پرداخت شود و گرفتن مالیات از ثروتمندان جامعه افزایش یابد و قانون از کجا آورده‌ای در جامعه به اجرا درآید. در چنین شرایطی امیدی برای کاهش فاصله طبقاتی در جامعه به وجود می آید.

این جامعه‌شناس با اشاره به دوگانگی فرهنگی و یا دوساختی شدن جامعه تصریح کرد: جامعه شامل ساخت کهن و جدید است، ساخت کهن با ارزش‌ها، هنجارها، باورها و اعتقادات گذشته که با عنوان قول سنتی از آن یاد می‌شود ارتباط دارد و ساخت جدید فاصله گرفتن از این ارزش‌ها و هنجارها را ترغیب می کند.

محمد مهدی زاهدی‌اصل، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه نیز پیرامون  دلایل فاصله طبقاتی مرکز (امکانات شهری در شمال شهر) به خبرنگار شبستان گفت: لازم به ذکر است، بگوییم اصلا بالای شهر و پایین شهر در شهرهای درجه دو و درجه سه معنا ندارد و این اصطلاح فقط در کلان شهرها معنا پیدا می‌کند. طی 10- 15 سال اخیر توجهی که به مناطق به ویژه بافت‌های قدیمی و جنوبی این شهرها شده است فاصله بین شمال و جنوب شهر تهران را کاهش داده است.

وی با اشاره به عامل فرهنگ در شکل گیری فاصله طبقاتی خاطرنشان کرد: طبیعتا بافت جنوب تهران یک بافت چند بعدی است، یعنی مهاجرانی با  قومیت های  مختلف از مناطق گوناگون کشور به تهران هجوم آورده و در جنوب شهر ساکن شدند، حالا ممکن است 30 یا 40 سال از اقامت‌شان در تهران گذشته باشد و چون هر کدام از اینها دارای یک پاره فرهنگ هستند، این پاره فرهنگ‌ها را حفظ کردند.

این جامعه‌شناس در ادامه یادآور شد: زیرساخت‌ها ی موجود در این پاره‌فرهنگ‌ها تکیه بر قومیت‌های مختلفی  دارد که از مناطق گوناگون آمدند و چون هنوز این پاره‌فرهنگ‌ها انسجام یکدست را پیدا نکردند ما شاهد این دوگانگی در شمال و جنوب شهر تهران هستیم که این امر نیز دارای نکات مثبت و منفی هستند.

زاهدی‌اصل با بیان اینکه به عنوان مثال ما هم‌اکنون نزاع و درگیری را فقط در جنوب شهر نمی‌بینیم، بلکه در شمال شهر هم شاهد آن هستیم، اظهار کرد: فقط شکل آنها فرق می‌کند و این تفاوت‌ها هم به آداب و رسوم، زمینه‌های فرهنگی و خانوادگی و میزان خشونتی برمی‌گردد که آنها به همراه خود آوردند و هنوز هم حاکم بر رفتارهای آنها است.

 همبستگی‌ها و همدلی‌ها در جنوب شهر بیشتر است

وی با اشاره به نکات مثبت پاره‌فرهنگ‌های افراد جنوب شهر تهران تصریح کرد: همبستگی‌ها، همدلی‌ها و همراهی‌های افراد جنوب شهر در عروسی‌ها و عزاداری‌های یکدیگر به هیچ‌وجه در شمال شهر وجود ندارد و ما کمتر شاهد آنها هستیم، پس نمی‌توان گفت که بافت فرهنگی جنوب شهر خراب و در شمال شهر بسامان است.

این استاد دانشگاه افزود: وقتی افراد شمال شهر که چندین سال است در یک آپارتمان با هم زندگی می‌کنند از غم و گرفتاری یکدیگر باخبر نیستند و یک سلام هم به یکدیگر نمی‌دهد، این چه فرهنگ شمال شهری است، بنابراین قضاوت این‌چنینی در مورد پایین و بالای شهر درست نیست.

وی گفت: همه سازمان‌ها و مراکز فرهنگی مانند صدا و سیما، وزارت ارشاد، اصحاب رسانه، رسانه‌های مجازی، تأثیرات مهمی در رفتار انسان‌ها دارند و می‌توانند با همدلی و همکاری یکدیگر در صورت وجود یک فرهنگ نازیبا و ناخوشایند آن را تعدیل و اصلاح کنند.

هدفمندی یارانه‌ها منجر به توزیع ناعادلانه ثروت در جامعه شد

وی با بیان اینکه فاصله طبقاتی در جامعه (اقتصادی) کاهش نیافته است، یادآور شد: درست است هدفمندی یارانه‌ها باعث توزیع بخشی از ثروت در میان مردم شد، ولی قرار نبود این طرح به صورت عمومی اجرا شود بلکه قرار بود فقط برای دهک‌های پایین جامعه توزیع شود ولی دولت به دلیل بی‌دقتی بین اقشار فقیر و غنی جامعه توزیع کرد که ما هنوز هم شاهد فاصله طبقاتی از نوع اقتصادی در جامعه هستیم، ما نمی‌دانیم این چه عدالتی است.

جامعه ما با اسلام ناب محمدی (ص) فاصله زیادی دارد

وی با بیان اینکه جامعه ما هنوز با اسلام ناب محمدی (ص) فاصله دارد، اظهار کرد: ما حتی در این 30 سال اخیر هم نتوانستیم خود را به این فاصله نزدیک کنیم متأسفانه آنهایی که ثروت‌مند بودند  بیشتر اندوختند و آنهایی دستشان کوتاه بود بیشتر کوتاه شد. همچنین افزایش بی‌رویه جوانان بیکار در جامعه حاکی از فاصله طبقاتی بیش از اندازه در جامعه است.

وی در ادامه افزود: اینکه 80 درصد درآمد عمومی جامعه در اختیار 10 تا 20 درصد افراد باشد و در نقطه مقابل آن 80 درصد جمعیت کشور از آن محروم باشند، این نشان‌دهنده فاصله ما از اسلام ناب محمدی (ص) است.

این استاد دانشگاه مناسبات نادرست، عدم تحمل یکدیگر، استفاده از سلاح سرد، عدم احساس امنیت، فقر و ضعف باورهای دینی را از جمله پیامدهای ضعف فرهنگی در جامعه دانست.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا رابطه‌ای بین ضعف باورهای دینی مردم جنوب شهر با آسیب‌های اجتماعی وجود دارد، خاطرنشان کرد: این مصداق اصلا صحیح نیست، شما ببینید میزان آسیب‌های اجتماعی در شهر یزد بسیار پایین است، در صورتی که در استان قم که یک شهر مذهبی است آسیب‌های اجتماعی بیداد می‌کند، دلیل این امر به ساختار فرهنگی و خانواده محکم  برمی گردد، به هر میزان خانواده ها سالم باشند جوانان آن خانواده نیز سالم تر می شوند.

زاهدی‌اصل در ادامه تصریح کرد: آسیب‌های اجتماعی در بافت اصلی شهر  تهران کمتر است در صورتی که در بافت‌های جدید که 30 یا 40 سال اخیر به تهران اضافه شدند بیشتر به چشم می خورد.

 آسیب‌های اجتماعی در حاشیه شهرها  بیشتر است

این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه در حاشیه شهرها آسیب‌های اجتماعی بیشتری به چشم می‌خورد، اظهار کرد: به دلیل اینکه این افراد با فرهنگ، ارزش‌‌ها، آداب و رسوم مختلف در این نقاط گردهم آمدند و این آداب و رسوم آنها نیز در آنجا پذیرش نمی‌شود و همچنین فرهنگ محل جدید را هم جذب نمی‌کنند، بنابر این آنها در رفتارشان  دچار یک تناقض شده اند که نتیجه آن هم آسیب‌های اجتماعی موجود در جامعه است.

 فرهنگ‌های اصیل به مناطق اصیل برمی‌گردد

وی با بیان اینکه فرهنگ‌های اصیل به مناطق اصیل برمی‌گردد، تصریح کرد: اگر ما می‌توانستیم با برنامه‌ریزی‌های گسترده و درست جلوی مهاجرت‌های بی‌رویه به تهران را بگیریم، هم‌اکنون شاهد این مصیبت در تهران که باید ام‌القرای مسلمین و شهر نمونه در دنیای اسلام باشد، نمی‌شدیم.

 نوروزی، کارشناس فرهنگی نیز پیرامون این موضوع به خبرنگار شبستان گفت: متأسفانه در سال‌های گذشته نگاه‌ها بیشتر به سمت بالای شهر بود و فاصله‌هایی که ما هم‌اکنون میان شمال شهر و جنوب شهر شاهد هستیم همه اینها نتایج بی‌توجهی‌هایی است که سال‌های گذشته به مناطق محروم صورت گرفته است، ولی خوشبختانه امروزه رویکرد شهرداری توجه به مناطق محروم است.

فرهنگ‌سازی مهمتر از هر کاری

وی با بیان اینکه فرهنگ‌سازی و تقویت فرهنگ مردم جنوب شهر در کاهش فاصله طبقاتی بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: در گام نخست فرهنگ‌سازی مهم‌تر از پروژه‌های فرهنگی و اجتماعی است، یعنی در انجام هر کاری ابتدا باید فرهنگ‌سازی صورت گیرد و در مراحل بعدی پروژه ها اجرایی شود.

این کارشناس فرهنگی تصریح کرد: ما در شهرداری به صورت محله‌ای و موشکافانه، کمبودهای فرهنگی محلات را شناسایی کرده و به این نتیجه رسیدیم که در صورت فرهنگ‌سازی هم هزینه ارتقای سطح فرهنگی مردم کمتر می‌شود. هم با آشنا کردن آنها با حق و حقوق‌شان زودتر به نتیجه می‌رسیم و همچنین این ذهنیت که به مردم جنوب شهر کمتر توجه می‌شود از میان می‌رود.

جنوب شهری ها تمایلی برای فرهنگ‌پذیری ندارند

نوروزی در به پاسخ سؤالی مبنی براینکه چرا سیمای بصری بالای شهر زیباتر و تمیزتر از پایین شهر است، اظهار کرد: اگر مردم جنوب شهر بدانند که نباید زباله‌های خود را قبل از ساعت 21 بیرون بگذارند؛ چنین وضعیتی برای آنها پیش نمی‌آید، متأسفانه مردم جنوب شهر هیچ‌گاه تمایلی برای فرهنگ‌پذیری ندارند، از این رو کار فرهنگ‌پذیری آنها اقدام مشکلی است بنابراین باید با کمک مسئولان فرهنگی و معتمدین محلی سرانه فرهنگی، پایین شهر را تقویت کرد.

آسیب‌های اجتماعی بالای شهر کمتر از پایین شهر نیست!

وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا آسیب‌های اجتماعی در جنوب شهر بیشتر از شمال شهر است، یادآور شد: نه این تلقی اشتباه است که آسیب‌های اجتماعی در بالای شهر بیشتر است، بلکه نوع تخلف متفاوت است، شاید معتادان بالای شهر خیلی بیشتر از جنوب شهر باشند؛ اما چون معتاد شمال شهری درآمد بهتری دارد نوع موادی را هم که مصرف می‌‌کند خیلی بهتر از مواد پایین‌ شهری است و حتی برای مصرف آن برخلاف معتادان جنوب شهری که به دلیل نبود مکان و درآمد پایین به پارک‌ها و فضاهای باز رجوع می‌کند، در خانه‌های مجردی مواد خود را مصرف می‌کند، به همین دلیل آسیب اجتماعی در جنوب شهر بیشتر مشهود است.

وی با بیان اینکه مسئولان فرهنگی و نهادهای مربوطه نقش مهمی در فرهنگ‌سازی دارند، خاطرنشان کرد: فقط شهرداری مسئول اقدامات فرهنگی در مناطق نیست، بلکه همه نهادها در این امر دخیل هستند.

شمال شهری ها از خدمات ارائه شده بهتر استفاده می کنند

نوروزی با بیان اینکه خدمات ارائه شده برای محلات یکسان است، افزود: مناطق شمال شهر به دلیل اینکه به لحاظ فرهنگی درک بیشتری دارند، از خدمات ارائه شده نسبت به پایین شهر بهتر استفاده می‌کنند و رعایت بیشتری را در حفظ آنها (باکس‌های زباله) دارند و همچنین زباله‌های خود را در ساعت مقرر بیرون گذاشته و اصلا بیرون نمی‌ریزند، در صورتی که در پایین عکس این قضیه حاکم است.

این کارشناس فرهنگی عنوان کرد: یکی از مشکلات اساسی جنوب شهر این است که از همان ابتدا وضعیت بافت مسکونی و خیابان‌بندی‌هایشان اصلا از روی اصول ساخته نشده و حتی آب فاضلاب‌های منازل‌شان نیز به بیرون می‌ریزد، این امر از جمله عوامل مهم در اختلاف شمال شهر با جنوب شهر است.

پایان پیام/