به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با فرارسیدن هفته دولت و گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان رجایی و باهنر، بسیاری از نهادها و مراکز اقدام به برگزاری همایش های متعددی در راستای گرامیداشت این دو شهید می کنند. اما سوال آن است که آیا امروز توانسته ایم به آنچه که هدف آنان در پیشرفت ایران اسلامی بود برسیم. آنان بزرگانی بودند که دغدغه شان پیشرفت و حرکت علمی کشور بود. کسانی که خود در مقام معلم به درستی از اهمیت علم آموزی و ارتقاء علم در جامعه مطلع بودند.
از این رو، بر آن شدیم تا جایگاه و نقش دولت را در تحول علوم انسانی به بحث بگذاریم و به این منظور با دکتر محمدعلی آذرشب گفت وگویی داشته ایم که در ادامه آن را می خوانید:
دکتر محمدعلی آذرشب، عضو کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به اهمیت حمایت دولت از فعالیت های علمی در عرصه علوم انسانی اظهار کرد: اساسا پیشرفت در هر حوزه علمی در سطح کلان و ملی نیازمند آن است که دولت ها پشتیبانی کافی را داشته باشند به گونه ای که محققان بتوانند با تکیه بر این حمایت ها به پژوهش بپردازند و این امر به ویژه در حوزه علوم انسانی اهمیت فراوانی دارد.
وی ادامه داد: مساله ای که این روزها دغدغه آن را داریم تحول در علوم انسانی است که در این زمینه قطعا دولت می تواند موثر باشد ضمن اینکه اضافه می کنم نقش دولت در این میان نقشی حمایتی است به عبارت دیگر مساله تحول در علوم انسانی کار دولت نیست بلکه کار چند قشر تاثیرگذار در فرهنگ عمومی مردم است که عبارت اند از نهادهای تاثیرگذار در فرهنگ مردم که در پله اول خانواده قرار دارد، سپس مدارس در مقاطع مختلف و نهایتا حوزه و دانشگاه، در این میان رسانه های گروهی نیز نقشی مهم را ایفا می کنند و دولت در این سیر نقش حمایتی را ایفا می کند.
استاد دانشگاه دانشگاه تهران با بیان اینکه علوم انسانی با فرهنگ مردم ارتباط مستقیمی دارد، تصریح کرد: افراد با هر سطح از سواد فکری به هرحال به شکلی غیرمستقیم با این علوم سر و کار دارند بنابراین بجاست که به بهترین شکل ممکن زمینه شکوفایی و ارتقای پژوهش های این حوزه را فراهم آوریم.
آذرشب افزود: مساله دیگری که به زعم من به عنوان یکی از موضوعات مهم در زمینه علوم انسانی نیاز است که به آن توجه داشته باشیم هدف و نتیجه است، همه علوم هدف و غایتی دارند، ما باید تعیین کنیم که به دنبال چه دستاوردی هستیم. بر این اساس است که می توانیم به درستی حرکت کنیم. به هرحال این سوال وجود دارد که علوم انسانی در کشور ما به کجا می خواهد برسد و به چه حمایت هایی نیاز دارد؟!
وی با تاکید بر اینکه همت جمعی میان مراکز تاثیرگذار در عرصه علوم در سطح کشور زمینه ای برای تحول و ارتقا وضعیت علوم انسانی خواهد شد، بیان کرد: من به شخصه به دانشگاه تهران پیشنهاد کردم که هدف کلی علوم انسانی باید برپایی تمدن نوین اسلامی باشد، همان مساله ای که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به آن اشاره کرده اند. این مهم می تواند هدف بزرگی باشد که علوم انسانی ما به سوی تمدن نوین اسلامی حرکت کند و البته اگر تمامی علوم با برنامه ریزی منسجم به این سو جهت یابند قطعا شرایط ایده آل علمی پدید می آید.
این پژوهشگر ادامه داد: علوم انسانی، انسان ساز است، اگر انسان خوبی بسازیم می توانیم مدیر خلاق و خوب داشته باشیم، مهندس و پزشک مبتکر داشته باشیم، لذا علوم انسانی خاص به یک گروه نیست بلکه به کل جامعه ارتباط دارد و اگر چنانچه توانستیم این علوم را به مرحله عمل برسانیم، موفق خواهیم بود. هدف نباید در حد تئوری باشد بلکه باید مشخص باشد تا نتیجه بخشی آن در سطح کلان احساس شود ضمن اینکه فراموش نکنیم که این فرهنگ تمدن ساز است که اساس و پایه پیشرفت علوم به ویژه علوم انسانی است.
آذرشب گفت: معتقدم باید عنایت خاصی به علوم انسانی شود، یعنی این علوم نباید در حاشیه قرار بگیرند. مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و سایر مسایل مبتلابه جامعه نباید به گونه ای نباشد که بر علم غلبه پیدا کند، علوم انسانی باید جایگاه خود را داشته باشد ضمنا افرادی که فعال در حوزه علوم انسانی هستند باید آرمان خواه باشد نه دکان خواه. متاسفانه برخی مراکز علمی ما از بُعد آرمانی تضعیف شده اند و بیشتر منافع شخصی را در نظر می گیرند.
وی در پایان یادآور شد: باید یک گروه آرمان خواه، دلسوز و هدفمند با حمایت دولت برای رسیدن به وضع مطلوب کار کنند. اکنون وضعیت مطلوبی در علوم انسانی نداریم. آموزش عالی، بنیاد نخبگان و کسانی که در این زمینه دلسوز، هدفمند و آرمان خواه هستند باید کمیته هایی را برای طرح تئوری ها و رویکردها نسبت به بهبود وضعیت علوم انسانی تشکیل دهند.
نظر شما