رضا حجتی ،مدیرکل اداره مشارکت اجتماعی جوانان، وزارت ورزش و جوانان در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی شبستان در خصوص کارکرد سمن ها گفت: سمن ها یکی از مولفه های کلیدی و بنیادین در ایجاد و تقویت توسعه پایدار و جلب مشارکت های اجتماعی هستند.
وی بیان کرد: آنچه که توسعه پایدار در پایداری اجتماعی مدنظر دارد ،روند تعاملی دوطرفه سیاست گذار و مردم در برپایی توسعه پایدار است چرا که در این مدل برخلاف مدل های دیگر اهداف توسعه از پیش تعیین نشده است بلکه برخواسته از مطالبات و انتظارات مردم است، بنابراین در این روند توسعه ،مردم باید یک حضور و مشارکت فعال و چشمگیر داشته باشند و سازمان های بین المللی یونسکو هم اعلام کرده اند که در حال حاضر بحث توسعه پایدار باید از مردم و از آنچه که انجام می دهند یا می اندیشند و باور دارند آغاز شود و به صورت از پیش تعیین شده یک پروگرام و بیلبوردی طراحی و اجرایی شود.
وی ادامه داد: بنابراین اهمیت مشارکت در این است که اگر ما به دنبال تحقق توسعه پایدار هستیم و همچنان پیشرفت می کنیم که منابعمان برای آیندگان باقی بماند، ناگزیر باید توجه زیادی به مقوله مشارکت های اجتماعی داشته باشیم.
حجتی تصریح کرد: در واقع شهروندان با این مشارکتی که انجام می دهند به یک شبکه ای از روابط ختم می شوند که در نهایت منجر به ارتقا و افزایش سطح سرمایه اجتماعی و اعتماد اجتماعی می شود. این مشارکت فعالانه در آن شبکه های اجتماعی (سمن ها) باعث می شود که جامعه، آن پویایی لازم را برای تحقق هرچه بهتر و بیشتر توسعه پایدار پیدا کند.
مدیرکل اداره مشارکت اجتماعی جوانان، وزارت ورزش و جوانان با بیان اینکه مشارکت مردمی در کمیته توسعه پایدار سازمان ملل یکی از مولفه های بنیادین در تحقق توسعه پایدار عنوان می شود، افزود: وقتی مشارکت مردمی نهادمند می شوند و آن روابط و تعامل به یک پایداری می رسد از سطح اثرگذاری به مراتب بالاتری برخوردار می شوند در واقع یکی از مهمترین مصداق ها و مشارکت های نهادمند همین سمن ها هستند و سمن ها در واقع به عنوان مصداق اعظم مشارکت های نهادمند و دارای روابط پایدار و تعامل پایدار هستند و سازماندهی شده و حول اهداف مشخصی شکل گرفته و برنامه مشخصی دارند و از یک انضباط کاری مشخص برخوردار می باشند.
وی ادامه داد: وقتی به این سطح می رسد و مجموعه ای از هنجارها شکل می گیرد که روابط پایدار می شود ما می توانیم به مراتب اثرگذاری بیش از پیش این مشارکت مردمی پی ببریم یعنی از یک سطح توده ای عبور می کنیم و به یک سطح مشخص هدفمند به مفهوم مشارکت ارتقا پیدا می کنیم.
وی با بیان اینکه سمن ها تاثیر زیادی در فضای سیاستی جامعه دارند، خاطرنشان کرد: مثال جهانی آن بحث محیط زیست است که سمن ها و فعالان مدنی محیط زیست از اواخر دهه 60 و 70 میلادی شروع به طرح . پرسش می کنند در مورد اثرات مخرب توسعه ای که مولفه های زیست محیطی را در نظر نمی گیرد و فقط به دنبال رشد و گسترش خود می باشند و به هیچ وجه به پایداری محیطی توجه نمی کند و این دغدغه را ندارند که یک منابعی (منابع محیطی و مادی) را به آیندگان به میراث بگذارند، در واقع فعالان عرصه زیست محیطی طرح پرسش می کنند و یک جنبش سبزی را راه می اندازند که اگر توسعه مقید به حفظ منابع محیطی و پیرامونی نباشد لاجرم اینده فاجعه باری در انتظار ما خواهد بود.
حجتی با بیان اینکه امروزه این سمن ها نقش تعیین کننده در تحقق توسعه پایدار دارند، اظهار کرد: آنها یکی از ابزارهای مهم در تحقق این مفهوم در جامعه هستند.
وی با اشاره به آسیب شناسی سمن ها بیان کرد: بحث سیاستی یکی از مولفه های آسیب شناسی در سمن ها می باشد. متاسفانه ما همچنان شاهد این هستیم که در موضوع سمن ها سازوکار مشخص و مدونی که به یک بستر مناسب منتج شود، ایجاد نشده است.
در ادامه تصریح کرد: سیاست های کلی ابلاغی در برنامه توسعه ششم در محور اجتماعی شاهد این هستیم که به موضوعات متعددی اشاره می شود منتهی آن مقوله سمن ها و آن مشارکت نهادمند به هیچ عنوان قید نشده است، شاید فقط یک دلیل آورده شود که سند توسعه جای بیان مصادیق نیس بیشتر باید مفاهیم به صورت کلی مطرح شود در ردیف ۴۴ به توسعه تربیت بدنی و ورزش همگانی اشاره می شود در حالی به مقوله سمن ها بسیار مهم هستند اشاره نشده است.
وی ادامه داد: اما به مقوله سمن ها که بسیار حایز اهمیت است اشاره نشده یا بحث سامان بخشی حاشیه نشینی و هویت بخشی به سیمای شهر و روستا که یکی از محورهای امور اجتماعی در سیاست های کلی ابلاغی قلمداد می شود، اشاره ای نشده است در صورتی که با تقویت و توجه اکید سمن ها می شود اثرگذاری آن را افزایش داد و نسبت به حل مسایل اجتماعی امیدوارتر بود در حالی که به هیچ وجه به مشارکت نهادمند و مشارکت مردم نهاد اشاره ای نشده است.
حجتی اذعان کرد: این بحث بسیار مهم است که وقتی بحث مشارکت را مطرح می کنیم صرفا مشارکت در عرصه عمومی و حضور عینی و اجرایی آن مدنظر ما نیست ،حتی سمن ها در مشارکت در عرصه تصمیم سازی سیاستی بسیار مهم است و به عنوان یکی از سطوح بالای مشارکتی از آن یاد می شود و در واقع یکی از شاخصه هایی که می شود گفت مشارکت در یک جامعه از یک وزن و تاثیرگذاری قابل توجهی برخوردار است ،همین حضور سمن ها در عرصه تصمیم سازی است اینکه سمن ها تا چه حد نه فقط به عنوان یک ابزار که فقط به توسعه آسیب های اجتماعی یا اعتیاد فعالیت کنند بلکه در یک سطح بالاتر طرف مشورت با یک سازمانی به عنوان بهزیستی یا وزارت ورزش و غیره قرار گیرند و ما شاهد این باشیم که فراتر از آن به سمن ها نگاه کنیم.
مدیرکل اداره مشارکت اجتماعی جوانان، وزارت ورزش و جوانان در خصوص وجود عدم انسجام در بین سمن ها گفت: از چند منظر می شود به این موضوع نگاه کرد یکی بحث سازمانی و اجرایی آن است تعداد سمن ها در بعضی حوزه ها نه در تمامی حوزه ها زیاد است در بعضی دیگر تعداد حوزه ها با وجود اینکه آن حوزه بسیار مهم است اصلا وجود ندارد این بیانگر این است که ما فاقد سیاست گذاری فرهنگی مدون در این حوزه ها هستیم. بر اساس موج های اجتماعی که شکل می گیرد مردم به تناسب آن تهییج به مشارکت می شوند در حالی که حوزه های مختلف اجتماعی محدود به یک حوزه یا چند حوزه نیست.
وی ادامه داد: دولت اگر هم به دنبال این است که از مشارکت مردمی به صورت نهادمند بهره بگیرد ناگزیر باید به امر سیاست گذاری فرهنگی در این حوزه متناسب با آن حوزه های اجتماعی که دغدغه کلی جامعه ماست، اهتمام بورزد.
نظر شما