به گزارش گروه مهدویت خبرگزاری شبستان، نگاه عوامانه دیگری که به مفاهیم مهدویت وجود دارد، مربوط به این حقیقت است که پس از ظهور، نعمت فراوان خواهد شد؛ برکات نازل می شوند، مریض ها شفا پیدا می کنند؛ بی خانه ها خانه دار می شوند؛ امنیت کامل برقرار می شود و خلاصه همه امرو سامان می یابد.
همه این گزاره ها درست مطابق با روایات مربوط به دوران ظهور است. اما اگر نگاه ما به همین آثار، یک نگاه عامیانه باشد کار به تلقی های نادرستی خواهد کشید.
اینکه ما به عظمت منزلت امام زمان علیه السلام نزد خداوند متعال و این که ایشان به اذن خدا می توانند مشکلات زندگی بشر را به سهولت حل کنند اعتقاد داشته باشیم، یقینا اعتقاد ارزشمندی است، و بخشی از معرفت و اعتقاد ما به امام معصوم علیه السلام را تشکیل می دهد. اما همین اعتقاد نیز می تواند دچار نگاه عامیانه شود.
اگر انتظار ما برای ظهور و تشریف فرمایی حضرت حجت(عج) صرفا به این دلیل باشد که مشکلات شخصی ما حل شود معلوم است که چنین انتظاری بسیار سطحی و عامیانه خواهد بود. اگر چه حضرت(عج) حتی در دوران غیبت نیز گرفتاری های مومنان را برطرف می کنند و آنها را مورد عنایت و تفقد قرار می دهند. اما درخواست فرج تنها برای رفع چنین مشکلاتی سطحی انگاشتن قیام منجی است.
بله؛ اگر بدانیم رفع مشکلات معیشتی ما در گروی رفع مشکلات کلانی است که عالم گرفتار آن است و بنا است منجی عالم این گرفتاری ها را به صورت ریشه ای برطرف فرمایند به نگاه عمیق تری رسیده ایم.
اما اساسا هدف کلیدی ظهور و حضور حضرت حجت(عج) رفع مشکلات خرد و کلان جامعه نیست. رفع این مشکلات تنها مقدمه ای برای نائل آمدن به اهداف بالاتر انسانی و معنوی است.
کسانی که می خواهند غیرعامیانه به این موضوع نگاه کنند باید بدانند که هم برطرف شدن سختی های زندگی مقدماتی دارد، که اهم آنها برچیده شدن بساط کفر است (که همیشه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم موجب ظلم می گردد) و هم برطرف شدن مشکلات، خود مقدمه ای برای رسیدن به اهداف مهم تری است؛ مانند فراغت و فرصت یافتن بندگان خدا برای عبودیت پروردگار و کسب کمالات معنوی.
ضمن آن که باید بدانیم اساسا پس از ظهور تمامی مشکلات برطرف نخواهد شد و برخی از مشکلات و حتی مظلومیت های حضرت(عج) باقی می ماند.
حضرت امام (ره) در این باره اشاره روشنی دارند: «ما نباید توقع داشته باشیم که صبح کنیم در حالی که همه چیز سرجای خودش باشد. در زمان حضرت صاحب سلام الله علیه هم که ایشان با تمام قدرت می خواهند عدل را اجرا نمایند، با این ترتیب نمی شود که هیچ کس حتی خلاف پنهانی هم نکند. و بالاخره همان ها هم که مخالف هستند حضرت صاحب را شهید می کنند. و در برخی روایات، قریب به این معنا دارد که بعضی فقهای عصر با ایشان مخالفت می کنند.»
هرچند دوران طلایی و زیبای ظهور با وضعیتی که امروزه انسان ها تجربه می کنند بسیار متفاوت است اما این تصور هم که در آن زمان «دنیا جای خود را با بهشت عوض خواهد کرد» یک تصور عامیانه است. تا دنیا باقی است سختی ها و مشکلات دنیا هم وجود خواهند داشت. خالق انسان می فرماید: «ما انسان را در رنج و زحمت آفریدیم؛ لقد خلقنا الانسان فی کبد» و امیرمومنان علیه السلام می فرمایند: «دنیا خانه سختی ها و محنت هاست؛ الدنیا دار المحن»
تمام این نگرش های عوامانه می توانند حرف های درستی در بر داشته باشند اما وقتی نگاه عمیقی به این حرف ها نداشته باشیم ممکن است در ذیل هر کدام از آنها تصورات و برداشت های نادرستی شکل بگیرد؛ نباید با اشاره هایی که دراره ظهور و حکومت حضرت مهدی(عج) وجود دارد بدون تحلیل برخورد کرد. بلکه باید با بهره گیری از عموم معارف دینی به تفسیر آنها پرداخت.
برگرفته از «انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه» نوشته علیرضا پناهیان
نظر شما