سيد محمدرضا فاضل هاشمي، کارشناس مسئول گنجينه کتب خطي سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، به خبرنگار خبرگزاری شبستان در مشهد گفت: مجموعه بسيار ارزشمندي از کتب خطي نفيس در موضوع ماه مبارک رمضان، اعمال و ادعيه، شب‌هاي قدر، عيد فطر، زکات، فطريه و مانند آن، در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که بيشتر اين نسخه‌ها به قلم علمايي برجسته همچون علامه مجلسي و شيخ صدوق تأليف و برخی نسخه‌ها به لحاظ قدمت داراي نفاست است.
وی به نسخه‌هايي از «الاعتقادات» اشاره کرد و گفت: اين کتاب، که «الاعتقادات شيخ صدوق» نيز ناميده مي‌شود، به زبان عربي بوده و در ميان مباحث متعدد، به شب قدر نيز پرداخته است؛ نسخه آستان قدس، در سال 880 قمري به قلم «حسين سهام» به خط نسخ 16 سطري بر کاغذ حنايي کتابت شده، عناوين آن به شنگرف بوده و جلد مقوا با عطف و گوشه تيماج دارد.
وي ادامه داد: نسخه‌اي ديگر از آن موجود است که در 1029 قمري به خط نسخ 9 سطري بر کاغذ حنايي با عناوين شنگرف کتابت شده و وقفي ميرزارضاخان نائيني در مردادماه 1311 است.
فاضل هاشمي از نسخه‌اي نام برد که در قرن پنجم تأليف و در قرن هفتم کتابت شده و افزود: «مصباح الصغير» تأليف «محمد بن حسن طوسي» به قلم «سليمان بن علي مزرعي» به نسخ 17 سطري بر کاغذ حنايي کتابت شده که موضوعاتي همچون ادعيه ماه رجب، ماه شعبان، و ماه مبارک رمضان، نماز، روزه، زکات، فطريه، نماز عيد فطر، شب‌هاي قدر، نماز آيات، نماز باران، نمازهاي ذي‌الحجه و... دارد.
وي از اثري ديگر ياد کرد که به موضوعاتي همچون نيت روزه، شب قدر و عيد فطر پرداخته است و اضافه نمود: «اين اثر به زبان فارسي است و نسخه موجود، در سال 963 قمري در شهر يزد به قلم «حيدر طبسي» به خط نستعليق 19 سطري بر کاغذ نخودي کتابت شده و وقفي «امير جبرئيل» در 1037 قمريست.
کارشناس مسئول گنجينه کتب خطي با اشاره به کتاب «روضه المتقين في شرح اخبار الأئمه المعصومين» که به زبان عربي در سال 1062 قمري به قلم «محمدبن علي ابن بابويه» تأليف شده، بيان کرد: «شرح آن از علامه محمدباقر مجلسي در قرن 11 بوده و همزمان با تأليف، به قلم «محمدباقر اصفهاني» در سال 1062 قمري به نسخ 31 سطري بر کاغذ نخودي کتابت شده و وقفي «ابن خاتون عاملي» و «اسدالله بن محمد مؤمن» در 1074 قمريست؛ اين اثر مباحثي راجع به روزه، شب قدر و اعتکاف دارد.
فاضل هاشمي به نسخه‌اي از ترجمه «رفع اللثام» به زبان فارسي اشاره و عنوان کرد: اين اثر در موضوع فقه جعفري، به مباحثي درباره روزه، ماه رمضان و شب قدر پرداخته است؛ نسخه موجود در سال 1046 قمري در اصفهان به خط نستعليق 17 سطري بر کاغذ نخودي کتابت شده، جلد تيماج دارد و وقفي نادرشاه افشار در سال 1145 قمريست.
وي تصريح کرد: اثري به زبان عربي با نام «دعائم الإ‌سلام» با موضوعاتي چون روزه، شب قدر، اعتکاف، حج، آداب وضو و نمازهاي مختلف، سجده‌هاي قرآني و... توسط «نعمان بن محمد ابن حيون» در قرن چهارم تأليف شده و وقفي «شيراحمد توني» در قرن دهم است.
فاضل هاشمي به اثر معروف «الأمالي» شيخ صدوق اشاره و خاطرنشان کرد: اين اثر به زبان عربي در موضوع اخبار و احاديث شيعه به خط نسخ 17 سطري بر کاغذ نخودي کتابت شده، جلد تيماج دارد و وقفي «محمد بن محمدتقي شوشتري» در 1309 شمسي است.
وي در پايان با اشاره به دو اثر در عرفان و تصوف اظهار داشت: «سرالقدر (معني قول الصوفيه: من عرف سر القدر فقد الحد)» به زبان عربي شامل پرسش‌هايي از «ابوسعيد ابوالخير» عارف قرن چهارم و پاسخ‌هاي «حسين بن عبدالله ابن سينا»، به نستعليق 15 سطري بر کاغذ نخودي کتابت شده و وقفي «محمدمهدي عماد فهرستي» در تيرماه 1310 است. اثر ديگر «کشف الحقايق» تأليف «عزيزالدين نسفي» در قرن هفتم به قلم «عبدالله مازندراني» به خط نستعليق 18 سطري بر کاغذ نباتي کتابت شده، وقفي ميرزارضاخان نائيني است.
نظر شما