یادی از پدر شعر انقلاب، شاعر سرودهای جاودانه

به گزارش خبرگزاری شبستان ، حسین ممتحنی ، متخلص به حمید، در سال 1304 در خانواده ای اشنا به شعر و شاعری در شهر سبزوار دیده به جهان گشود.

او که وجودش باعلاقه به شعر و موسیقی عجین شده بود و از کودکی استعدادش در این زمینه هویدا بود ، گاه شعرهای موجود در کتاب ها را برای خودش و سایر هم کلاسی ها بصورت آهنگین زمزمه می کرد ، به گونه ای که پدرش نیز از دوران کودکی متوجه طبع شاعرانه ی او شد. وی سر انجام در چهارده ‌سالگی سرودن شعر را آغاز کرد.

 سبزواری به دلیل روحیه آزادگی و ظلم ستیزی که داشت ، فساد سیاسی و اوضاع بد اجتماعی دوران طاغوت را بر نمی تابید. او که در نوجوانی شاهد فرهنگ‌ ستیزی، خشونت و سرکوب احساسات مذهبی مردم توسط رضا شاه پهلوی بود به ناچار از همان ابتدای جوانی، خود را مجبور به مبارزات سیاسی دید.

سبزواری در آن سال ها به دنبال پیدا کردن بهترین راه رهایی به گروه ها و حزب های مختلفی که علیه رژیم شاه مبارزه می کردند ، سرک می کشید اما به‌سرعت درمی‌یافت که آن سراب‌ها هیچ‌گاه نمی‌توانند عطش عدالت‌خواهی و شوق استقلال‌جویی او را سیراب کنند، و سرخورده کنار می‌کشید. اما در نهایت از چند سال قبل از پیروزی انقلاب ، به مسیر مقدس خط امام و انقلاب اسلامی جذب شد.

حمید سبزواری پدر شعر انقلابی و شاعری است که با خلق  سرودهای ماندگار انقلابی  برای همیشه هنر متعهد خود را در ذهن و حافظه تاریخی میلیون ها ایرانی مسلمان ثبت نمود.

این شاعر توانا خالق سرودهای انقلابی ماندگار و پرشوری است که یکی از این سرودها با عنوان «بانگ آزادی» را در زیر می خوانیم :

« این بانگ آزادی ست، کز خاوران خیزد
فریاد انسان‌هاست، کزنای جان خیزد

اعلام توفان‌هاست، کز هر کران خیزد
آتشفشان قهر ملت‌های در بند است

حبل‌المتین توده‌های آرزومند است
الله‌اکبر، خمینی رهبر

دشمن بداند ما موج خروشانیم
زاییده بحریم، فرزند توفانیم

در سنگر اسلام، بگذشته از جانیم
بازو به بازو، صف به صف، ما آهنین چنگیم

سنگر به سنگر، جان به کف آماده جنگیم
تخت شهنشاهان، شد سرنگون از ما

بخت تبهکاران، شد واژگون از ما
دامان آزادی، شد لاله‌گون از ما

ما حافظ آزادی و اسلام و قرآنیم
ما در پی آسایش و معراج انسانیم
الله‌اکبر، خمینی رهبر

ما در ره اسلام، پیمان خون بستیم
زنجیر استعمار، مردانه بگسستیم»

از جمله آثار این شاعر انقلابی می توان از «دیوان اشعار» ، «کاروان سپیده» ، «یاد یاران» ، «سرود درد» ، «گزیده ادبیات معاصر و سرود سپیده» ، «تو عاشقانه سفر کن» و «بانگ جرس» نام برد.

«سرود درد»

سرود درد، نخستین دفتر شعر حمید سبزواری است که سروده های سال ها 36 تا 57را در بر می گیرد، دوران بیست و یک ساله ای که مشحون از وقایع سیاسی و رنج و دردمندی شاعر است . اشعار آزاد و کلاسیک سبزواری در این دفتر خبر از وجدان بیدار و آگاهی اجتماعی وی در شرایط دشوار می دهد . در این دفتر حدود 65 غزل ، 36 قصیده ، 5 مثنوی ، 34 شعر نو ، 19 چهارپاره ، 16 ترانه ، سه مسمط ، دو قطعه و یک ترکیب بند وجود دارد.

«سرود سپیده»

سرود سپیده، دومین دفتر اشعار معاصر حمید سبزواری است که همچون دفتر نخست با مقدمه رهبر معظم انقلاب و استاد صادق آینه وند منتشر شده است . در این دفتر نیز که اشعاری به شیوه نو و کلاسیک آورده شده است حدود 94 غزل ،31 قصیده ، 16مثنوی ، دو قطعه ، 138رباعی ، سه ترکیب بند ، سه مسمط ، دو ترجیع بند ، 9چهارپاره و 12شعر نو وجود دارد.

« یاد یاران»

یاد یاران، مثنوی نسبتا بلندی است  که در رثای جهادگر شهید مهندس سیدمحمدتقی رضوی و جمعی از شهیدان دفاع‌مقدس سروده شده است. حمید سبزواری در این اثر به تناسب حال و مقام به شرح دلتنگی‌های خویش می‌پردازد و با مروری بر وقایع انقلاب و دفاع‌مقدس به معرفی شهید رضوی پرداخته و ویژگی‌های ممتاز وی را برشمرده و به تناسب از دیگر سرداران شهید نیز یاد می‌کند.

کاروان سپیده

«کاروان سپیده» در برگیرنده 26 قطعه از اشعار حمید سبزواری و سومین اثر او است که دارای طلیعه‌ای از سراینده با عنوان «سخنی از سر وظیفه» و نیز مقدمه‌ای کوتاه از ناشر است. کاروان سپیده در سال 1373 توسط انتشارات حوزه هنری، واحد شعر، ادبیات و هنر مقاومت منتشر شده است.

استاد حمید سبزواری شاعر پیشکسوت انقلاب در بیست و دوم خرداد ماه و در سن نود و یک سالگی به دلیل کهولت سن و بیماری در بیمارستان آسیا دار فانی را وداع گفت.

  حمید سبزواری شاعری بود که همواره با تکیه بر اعتقادتش زندگی می کرد و با تکیه بر اعتقادش شعر می سرود و شاید همین است که اشعارش تا امروز بر جای مانده است و همچنان شور و هیجان انقلابی را به مخاطبانش می دهد. و همین است که نام این شاعر انقلابی را که می توان به حق او را یکی از ستون های شعر انقلاب اسلامی نام نهاد را جاودانه می کند. 

 شعر امریکا امریکا، یکی از سرودهای ناب شاعر است اسفندیار قره باغی خواننده سرود «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» درباره خاطره خواندن این آهنگ گفته است: «شبی در منزلی بودیم و مرحوم سید احمد خمینی هم که در آن جمع حضور داشت، به ما گفت چرا علیه آمریکا آهنگی نمی سازید؟ همان صحبت یادگار امام(ره)، برای ما انگیزه ای شد و همان شب حمید سبزواری تا صبح نشست و شعر «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را سرود. روز بعد «احمد علی راغب» آهنگسازی این قطعه را انجام داد و یک روز بعد نیز سید محمد میرزمانی آهنگ را تنظیم کرد و فردای آن روز در رادیو، نوار ترانه «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را جمع کردیم. می توانم بگویم که این اثر جزو نادرترین آهنگ هایی بود که در 48 ساعت آن را تنظیم و ضبط کردیم در حالی که الان اگر بخواهیم یک آهنگ ساده را هم ضبط کنیم یک ماه طول می کشد. با این حال، دلیل اثر گذاری این اثر فقط به این علت بوده که سروده و شعر آن، بر مبنای واقعیت محض بوده و هست و اکنون بعد از گذشت چند دهه مردم کشور عزیزمان همچنان این اثر را زمزمه می کنند و شاید یکی دیگر از دلایل موفقیت این آهنگ این بود که بر آمده از اعتقاد و قلب شاعر بوده است.

متن شعر

آمريكا آمريكا ننگ به نيرنگ تو

خون جوانان ما مي چكد از چنگ تو

اي ز شراره ستم شعله به عالم زده

امن و امان جهان يكسره بر هم زده

بر سر هر خرمني در دل هر گلشني

آتش بيداد تو صاعقه غم زده

ثروت انبوه تو خون دل توده هاست

كين تو بر سينه ها دشنه ماتم زده

دزد جهان خواره اي ديو ستم پاره اي

عقرب جراه اي روبه مكاره اي

جور و جفا در تو هست مهر و وفا در تو نيست

زهر بلا در تو هست شهد صفا در تو نيست

در همه دور زمان چون تو ستم كاره نيست

عامل هر فتنه اي صلح و صفا در تو نيست

آمريكا آمريكا ننگ به نيرنگ تو

خون جوانان ما مي چكد از چنگ تو

در همه گيتي به پاست نائره جنگ تو

گوش جهان خسته طبل بد آهنگ تو

مظهر شيطان تو يي دشمن انسان تويي

اي همه اهريمني سرحد فرهنگ تو

رسم تو عصيانگري كار تو ويرانگري

تيره شده عالم از حيله و نيرنگ تو

دشمن هر ملتي موجب هر ذلتي

سايه هر وحشتي فتنه هر امتي

جور و جفا در تو هست مهر و وفا در تو نيست

زهر بلا در تو هست شهد صفا در تو نيست

در همه دور زمان چون تو ستم كاره نيست

عامل هر فتنه اي صلح و صفا در تو نيست

آمريكا آمريكا ننگ به نيرنگ تو

خون جوانان ما مي چكد از چنگ تو

 یادش گرامی