به گزارش خبرگزاری شبستان از مشهد،علی اصغر کاراندیش مرودستی معاون توسعه و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عصرگذشته(۲۸ اردیبهشت) در اختتامیه کنگره ملی از توس تا نیشابور که به مناسبت بزرگداشت روز ملی خیام نیشابوری در آرامگاه این شاعر و منجم و اندیشمند افزود:چنین نوابغی معمولا در هر سده و گاه در هر هزاره کمتر از تعداد انگشتان یک دست،پا به عرصه می گذارند و وجود آنها برای هر فرهنگ و تمدنی غنیمتی بزرگ و گنجینه ای تمام ناشدنی است از این منظر واکاوی شخصیتی ژرف و هوشمند چون حکیم عمر خیام کار هر کسی نیست.
وی اظهار داشت:مقام علمی خیام چنان است که هر کدام از اهل علم و فضل و فرهنگ در طول زمان، لقبی ارجمند و شایسته بدو داده اند و خیام در بین مشاهیر ایران، صاحب بیشترین القاب به شمار می آید و شاید بتوان گفت شعر اخرین و تفننی ترین تخصص خیام بوده که با آن شهره عالم شده است در حالی که او پیش از آن که شاعر باشد فیلسوفی ژرف اندیش، ریاضی دانی مبتکر و ستاره شناسی متبحر است.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: یکی از برجسته ترین کارهای وی را می توان اصلاح گاه شماری ایران در دوره سلطنت ملک شاه سلجوقی دانست چرا که خیام در ریاضیات، نجوم، علوم ادبی، دینی و تاریخی و حتی تحلیل و تفسیر موسیقی استاد بود.
کاراندیش بیان داشت: خیام زندگی اش را به عنوان ریاضیدان و فیلسوفی شهیر سپری کرد در حالی که معاصرانش از رباعیاتی که امروز مایه شهرت و افتخار اوست بی خبر بودند تا جایی که مشاهیری نظیر نظامی عروضی یا ابوالحسن بیهقی که معاصران خیام به شمار می روند از شاعری او ذکری به میان نیاورده اند.
وی افزود:خیام شاعری ژرف اندیش و روشن بین است او در شعرش سرنوشت بشر را می سراید،خیام شخصیت ویژه ای دارد شخصیتی عمیق و قابل بحث که کشفش کنکاشی دقیق تر و پژوهش هایی وسیع تر می طلبد.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: زبان خیام در شعر طبیعی و ساده و از تکلف به دور است و در شعر پیرو کسی نیست، هدف خیام از سرودن رباعی، شاعری به معنی متعارف نبوده بلکه به واسطه داشتن ذوق شاعری نکته بینی های فلسفی خود را در قالب شعر بیان کرده است.
وی ادامه داد: خیام در اشعارش بی اعتباری دنیا و ناپایداری هستی انسان را به تصویر می کشاند و زبان تند و تیز خیام در رباعیات، تازیانه ای بر زاهدان دروغین و ریاکار است.
کاراندیش اظهار داشت:برخی حافظ را نیز پیرو و متاثر از خیام می دانند با این تفاوت که خیام فیلسوف است و حافظ عارف، خیام افکار فلسفی خود را بدون پرده پوشی در شعر می آورد اما حافظ که فلسفه نمی داند این نقص را با الهامات شاعرانه و تشبیهات و تلمیحات زیبا جبران می کند.
وی افزود:بسیاری از فلاسفه و نویسندگان شهیر مغرب زمین چون موریس بوشور، آندره ژید، ژان لاهور، شارل گرولو، مارک برنارد و ژان شاپلن در آثارشان تحث تاثیر خیام بوده اند و از او مایه گرفته اند همچنین دو کامارگو، شاعر اسپانیایی نیز افکار خیام را در قالب شعر نو ریخت و متن اسپانیایی آنها را در سراسر آمریکای لاتین و متن فرانسوی را در اروپا رواج داد.
کاراندیش گفت: شعر خیام، در قالب رباعی، شعری کوتاه، ساده و بدون هنرنمایی فض فروشانه و در عین حال حاوی معانی عمیق فلسفی و حاصل اندیشه آگاهانه متفکری بزرگ در مقابل اسرار عظیم آفرینش است.
وی بیان داشت:اگر بخواهیم خیام را در یک کلام تعریف کنیم او به معنای کامل کلمه حکیم است و حکمت بالاترین مرتبه دانایی است، چیزی که دانش پژوهان در روزگار ما بدان اعتقاد راسخ دارند و حکمت یعنی جامعیت و حکیم متفکری است که جامعیت دارد و از مجموعه دانش های روزگار خود، البته به نسبت های مختلف آگاه است .
کاراندیش افزود: حکمت ناظر بر فلسفه ای است که رنگ اخلاقی و ایمانی و حال و هوای اشراقی دارد، شعر فارسی نیز اخلاقی و ایمانی است و خاستگاهش عاطفی و احساسی و جلوه گاه مسائل و مباحثی است که با دل و عشق پیوند دارد به همین علت به شاعران بزرگ که جامع دانش های روزگار خویش بوده اند، لقب حکیم داده اند.
وی ادامه داد: دانشمندانی چون خیام، پیشروان و آفرینندگان بخش هایی از دانش هایی از دانش بشری بوده و در چند حوزه سرآمد روزگار خویش بوده اند.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تشکر از مسوولین استان و شهرستان و اصحاب فرهنگ و هنر اظهار داشت: بیایید قدر حکیمان و دانشمندان مان را بیش از پیش بدانیم و فرزندان مان را با سیره و شیوه زندگی و آثار آنها بیشتر آشنا کنیم.
نظر شما