افزایش صادرات نفت ایران به اروپا

خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: نفت در ایران از جمله کالاهایی است که هم در داخل و هم در خارج مصارف بسیاری دارد و بخش عمده ای از درآمد کشورمان را نیز شامل می شود. در دوران تحریم به واسطه محدودیت هایی که در حوزه صادرات برای این محصول وجودداشت از این رو صادرات نفت از ایران میزان قابل توجهی نبوده است اما بعد از توافق هسته ای و با برنامه ریزی هایی که از سوی مسئولان این حوزه انجام شد؛ میزان صادرات نفت افزایش چشمگیری داشت.

بنابراین گزارش، تسنیم به نقل از رویترز در این باره نوشته است: "افزایش قابل توجه صادرات نفت ایران نشان دهنده موفقیت این کشور در باز پس گیری سهم از دست رفته خود از بازار آسیا پس از سال ها تحریم نفتی است. تا قبل از سال 2012، ایران روزانه حدود 2 میلیون بشکه نفت صادر می کرد که بیش از نیمی از آن به بازار آسیا و عمدتا کشورهای چین، کره جنوبی، هند و ژاپن می رفت. تهران دهه هاست از فروش نفت خود به آمریکا ممنوع است.

صادرات نفت ایران به اروپا نیز پس از آغازی کند که دلیل آن مشکلات موجود در بخش حمل و نقل بوده، اکنون شروع به سرعت گرفتن کرده است. آمارهای گرفته شده از دولت ها و اطلاعات ردیابی تانکرها نشان می دهد که واردات 4 کشور آسیایی یعنی چین، هند، ژاپن و کره جنوبی از ایران در ماه مارس به 1.56 میلیون بشکه در روز رسیده که 49.9 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. مجموع واردات نفت هند از ایران در ماه گذشته 506 هزار و 100 بشکه در روز بود که بالاترین رقم در 5 سال گذشته بود. منابع صنعتی گفتند، واردات نفت هند از ایران در سال مالی 17-2016 به بالاترین رقم در 7 سال گذشته خواهد رسید. واردات نفت کره جنوبی از ایران در ماه مارس نسبت به 264 هزار و 452 بشکه در روز ماه فوریه که بالاترین رقم در دو سال اخیر بود، اندکی کاهش داشت، اما همچنان نسبت به یک سال قبل 94.5 درصد افزایش داشت. واردات نفت چین و ژاپن از ایران نسبت به یک سال قبل کاهش داشت."

یادآور می شود: در دهه ۱۳۵۰ با افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی، درآمد نفتی ایران نیز به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش یافت. در پی وقوع انقلاب ۱۳۵۷ و جنگ ایران و عراق، زیرساخت‌های نفت ایران دچار آسیب‌های بسیاری شد که کاهش تولید و صادرات را در پی داشت. همزمان با آغاز دهه ۱۳۷۰ و برطرف شدن عمده مشکلات بوجود آمده، درآمدهای حاصل از فروش نفت رو به افزایش گذاشت. سال ۱۳۷۲ سالی بود که سهم درآمدهای نفتی در بودجه سالانه به اوج خود در بعد از انقلاب رسید. اما در پی کاهش بهای جهانی نفت در سال‌های آتی این دهه بود که فروش نفت ایران منفعت گذشته را به همراه نداشت. در دهه ۱۳۸۰ وابستگی دولت‌ها به درآمدهای نفتی بیش از گذشته ادامه یافت. از زمان عضویت ایران در اوپک، قیمت فروش نفت خام این کشور اغلب موارد کمی کمتر از میانگین قیمت سبد نفتی اوپک بوده‌است.

بنابر آمار سال ۲۰۰۷، ایران چهارمین صادرکننده عمده نفت در جهان نامیده می‌شود. در این سال به طور متوسط ۲٫۴۵ میلیون بشکه نفت در روز از ایران صادر شده که ۶۰ درصد آن به کشورهای واقع در شرق کانال سوئز، ۳۲ درصد به کشورهای اروپایی و مابقی به آفریقا صادر شده‌است. اصلی‌ترین محصولات صادراتی صنعت نفت ایران را نفت موتور، نفت صنعتی، گریس، ژل‌های نفتی، متانول و قیر بوده‌است.

صادرات نفت ایران در طول سال ۲۰۱۲ در روندی تقریباً ثابت با کاهش روبرو شد. به طوری که این صادرات در ماه سپتامبر این سال به ۸۶۰٬۰۰۰ بشکه در روز رسید. این کاهش متاثر از عوامل متعددی نظیر تحریم خرید نفت ایران، ممانعت از بیمه نفت‌کش‌های ایرانی، تحریم بانک‌های ایرانی که مانع پرداخت پول نفت خریداری شده از جانب مشتریان می‌شود و ... می‌باشد. در این مدت ایران سعی داشته با انجام اقداماتی، برخی از این تحریم‌ها را خنثی نماید که تا حدودی موثر واقع شده است. از جمله این اقدامات می‌توان به متنوع کردن خریداران نفت ایران و واگذاری فروش نفت به بخش خصوصی و تنوع بخشیدن به شیوه‌های کسب درآمد حاصل از فروش نفت اشاره کرد.