خبرگزاری شبستان-گروه قرآن و معارف: حوزه علمیه، مرکزِ تعلیم و تربیت مروجان و مبلغان دین، اگر مزین به فضایل اخلاقی و ملکات انسانی باشد، الگویی برای دانشگاه و زمینه‌ساز تعالی معنوی و پیشرفت مادی جامعه می‌شود. مهمی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلایلی از جمله حضور روحانیت در جایگاه ریاستی و مدیریتی کشور با چالش‌های بسیاری روبرو شد و به زعم برخی بزرگان، ماهیت و اصالت وجودی حوزه در معرض تهدید قرار گرفته است.
شناخت و آسیب‌شناسی وظایف و اهداف طلبگی، موجب تصحیح این روند می‌شود. به منظور درک این وظایف و اهداف، گفت وگویی با آیت‌الله سیدمیرتقی حسینی گرگانی، استاد خارج حوزه علمیه و شاگردِ آیات، حسن حسن‌زاده آملی، میرزا جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی، عبدالله جوادی آملی، یحیی انصاری شیرازی، ابوطالب تجلیل تبریزی و ... داشتم.
آیت‌الله حسینی گرگانی، با بیان اینکه حوزه علمیه از صدر اسلام تاکنون بار سنگین انتقال معرفت و معارف الهی به جامعه را بر عهده دارد، گفت: در گذشته حوزه‌‌ها و طلاب با هدف رفع جهالت از خود و جامعه تلاش می‌کردند و همین صداقت و خلوص نیت، عامل تقید و تدین حداکثری مردم بود. واقعیتی که در سال‌های اخیر به ویژه با گسترش روحیه مادی‌گری برخی طلاب، کم رنگ شد.
تجمل‌گرایی مانعِ عملکرد مطلوب طلاب است
وی افزود: باید حوزه علمیه در جهان امروز پاسخگوی سوالات، شبهات و معضلات جدید باشد هرچند گاهی به دلایلی در این رسالت پیش می‌آید. ضمنا رسوخ نیت‌های مادی و تجمل گرایی مانع از عملکرد مطلوب طلاب شده است.
استاد درس خارج خاطرنشان کرد: طلاب در گذشته درس را برای درس و روشنگری می خواندند. در این ارتباط از استاد سیدجعفر شهیدی می پرسند «راز موفقیت حوزه های علمیه چیست» که پاسخ می دهد «در حوزه درس برای فهم و پاسخگویی به مشکلات جامعه مردم ارایه می شود اما در دانشگاه برای اخذ مدرک است و همین تفاوت در نیت، موجب بازدهی متفاوت شده است."
مضرات الگوبرداری از دانشگاه فراوان است
وی ادامه داد: الگوبرداری مدارس علمیه از ساختار آموزشی-پژوهشی دانشگاه، مضرات بیشتری از فواید و منافع آن داشته و تبدیل به خطری برای اجتهاد و صلابت علمی طلاب شده است.
آیت‌الله حسینی گرگانی با اشاره به تلاش های شورای عالی و مرکز مدیریت حوزه های علمیه برای شناسایی استعدادها و تاسیس موسسات تخصصی با هدف پاسخگویی به سوالات مردم گفت: با وجود تمام این تلاش ها، شاهد رکود علمی حوزه های علمیه هستیم.
آغاز به کارِ مدرسه عالی اجتهاد از سال تحصیلی آینده
وی افزود: در سال تحصیلی آینده، مدرسه عالی اجتهاد با هدف تربیت تعلیم مجتهدین آغاز به کار می کنند که به نوبه خود گامی سازنده و مثبت برای بهبود وضعیت تحصیلی طلاب و تامین پشتوانه های علمی حوزه های علمیه است.
استاد درس خارج خاطرنشان کرد: در گذشته وضعیت اقتصادی مراجع تقلید و علما چندان مناسب نبود اما با صدق و خلوص نیت برای گسترش معارف الهی تلاش می‌کردند اما پس از پیروزی انقلاب با شکل گیری دسته بندی‌ها و طبقه‌بندی‌های مالی و تشریفاتی، عمل به رسالت طلبگی در حوزه‌های علمیه کمرنگ شده است.
وی ادامه داد: بی علاقگی به دنیا و تلاش و جدیت در تحصیل و تهذیب، لوازم جدی موفقیت طلاب است که در سال های اخیر کمرنگ شده است.
دوری طلاب از زندگی زاهدانه
آیت‌الله حسینی گرگانی گفت: حوزه دارای توانایی های بالقوه فراوانی است که استفاده چندانی از آن نشد. دوری از زندگی زاهدانه از دلایل بروز چنین وضعیتی است.
توصیف سفیر انگلستان درباره شیخ انصاری
وی افزود: باید سبک زندگی مراجع تقلید و علما در زندگی طلاب تجلی یابد که به نوبه خود موجب فراگیری زندگی زاهدانه خواهد شد. به این ماجرا دقت کنید. وقتی قرار شد شیخ مرتضی انصاری از نجف به بغداد برود، سوار بر الاغ این مسیر را پیمود. سفیر انگلستان و مسئولان بغداد آماده استقبال از ایشان شدند و مشاهده کردند شیخ با لباس محلی دزفولی سوار بر الاغ وارد شد. سفیر انگلستان با مشاهده چنین وضعیتی گفت «هم اینک مسیح را در قامت این مرد دیدم. وحدت میان مسلمانان به دلیل چنین شیوه زندگی است».
استاد درس خارج خاطرنشان کرد: از آیت‌الله سیدهادی میلانی پرسیدند «چرا نجف و کربلا را به مقصد مشهد رها کردید». پاسخ دادند «مامور بودم بیایم». درک این دغدغه-ماموریت- راه را برای تحمل دشواری‌های مسیر طلبگی و ترویج آموزه‌های دین هموار می‌کند.
وی ادامه داد: سید محمد رضا رجایی درباره «راز و رمزهای تعالی و موفقیت علما» می‌گوید "همراه با آیت‌الله سیدعبدالهادی شیرازی و سیدصدرالدین صدر خدمت میرزاحسن شیرازی بودیم که پیرزنی، کاغذی به مرحوم میرزا داد که ایشان آن را به چشم‌هایش کشید و یک فلس به پیرزن داد. ماجرا را که جویا شدیم آیت‌الله شیرازی گفت "نامه ای است که مادرم زهرا(س) فرستادند". گفتیم چرا در ازای نامه مادرتان یک فلس پول دادید؟ پاسخ داد "صرفا یک نامه نیست بلکه صدها نامه برایم می آید و من هر بار طبق دستور مادرم عمل می کنم. در این نامه نیز قید فرمودند یک فلس بدهم".
راز و رمزهای طلبگی برای مردم بیان شود
آیت‌الله حسینی گرگانی در پایان گفت: علمایی مانند مرحوم میرزا در اثر بندگی واقعی به مرتبه‌ای رسیدند که مخاطبِ حضرت فاطمه زهرا (س) قرار گرفتند. اگر راز و رمزهای طلبگی با ظرافت و هنرمندی بیان شود، اثرات شگرف و سازنده‌ای در تحکیم باورهای مردم خواهد داشت.
نظر شما