حجت الاسلام مسعود آذربایجانی، قائم مقام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به مساله گفتمان سازی جمهوری اسلامی در حوزه تحول علوم انسانی و اصلاح سبک زندگی اظهار کرد: سبک زندگی یک رابطه عمیق و وسیع با علوم انسانی دارد به این دلیل که در حقیقت سبک زندگی نوع کاربردی از آموزه های نظری علوم انسانی است.
وی با بیان این که سبک زندگی در بخش های فردی، خانوادگی و اجتماعی قرار می گیرد، ادامه داد: در حقیقت به صورت طبیعی این علوم انسانی هستند که وضعیت ما در بخش های یادشده را تعیین کرده و بایسته های زندگی را مشخص می کنند، بر خلاف آنکه در گذشته، اندیشمندان غربی به ویژه در نگاه پوزیتویستی میان دانش و ارزش جدایی می انداختند، از دهه 70 به بعد، این رویکرد تغییر یافت و پیوند و انسجام عمیقی میان ارزش ها و دانش ها به ویژه در حوزه علوم انسانی ایجاد و مشهود شد.
این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: اگر این مساله را به عنوان پیش فرض بپذیریم که این علوم انسانی هستند که به صورت تلویحی و گاه تصریحی بایسته ها را در ابعاد فردی، خانوادگی و فردی مشخص می کنند، متوجه رابطه مستقیم علوم انسانی با سبک زندگی می شویم؛ برای مثال اینکه در حوزه روانشناسی، بهداشت روانی ما چگونه باید باشد یا در بُعد خانوادگی تعریف خانواده پایدار چیست؟.
وی با بیان اینکه همه این موارد بایسته هایی است که زیربنای سبک زندگی می شود، اضافه کرد: همچنین در ابعاد دانش های اجتماعی، اقتصادی، جامعه شناسی، حقوقی و ... که زیرمجموعه علوم انسانی قرار می گیرند، این بایسته ها ابعاد مختلف میان فردی و جامعه مطلوب را مشخص می کند لذا روشن است که علوم انسانی رابطه ای وثیق با سبک زندگی دارد و سبک زندگی است که تبیین می کند روابط فردی، اجتماعی و خانوادگی ما چگونه باید باشد.
قائم مقام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان این که اکنون که مشخص شد علوم انسانی رابطه عمیق و وثیق و مستقیم با سبک زندگی دارد، می توان به بحث تحول علوم انسانی بر اساس گفتمانی که اسلام دارد و در بیان انقلاب و جمهوری مطرح شد، پرداخت، تاکید کرد: این گفتمان می تواند نقش جدی تری را در سبک زندگی امروزی داشته باشد یعنی اسلام با توجه به آموزه های وحیانی که مبتنی بر قرآن و سنت پیامبر (ص) است، دیدگاهی جدید و متفاوت به انسان دارد که این نگاه با نگاه مدرنیته و پُست مدرنیته متفاوت است.
وی با تاکید بر اینکه اگرچه نگاه اسلام می تواند با نگاه مدرنیته و پست مدرنیته نیز نقاط مشترک و تعاملاتی داشته باشد، توضیح داد: اما زیرساخت اسلام که با دیدگاه توحیدی و توجه به مبدا و معاد بنا شده، آن را از مدرنیته و پُست مدرنیته متفاوت می کند در این بُعد، انسان موجودی است الهی که معنای زندگی خود را از پیوند با خدا می گیرد لذا این مرز تفاوت را میان دیدگاه اسلام با مدرنیته و پست مدرنیته ایجاد می کند.
قائم مقام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تاکید کرد: سبک زندگی ای که ما می خواهیم از اسلام بگیریم، مبتنی بر توحید است و در کانون آن خدا قرار دارد لذا علوم انسانی ما باید این ارزش ها را تولید کند و بایسته هایی که در این علوم است، باید به این سمتی برود که پیوند انسان را در ابعاد مختلف با خدا حفظ کند و این پیوند را ارتقاء دهد نه این که بر جدایی از خدا تاکید کند!
حجت الاسلام آذربایجانی یادآور شد: علوم انسانی ای که انسان را از روح و خانواده را از تعالی اخلاقی و ارتباط با خدا جدا کرده و جامعه را سکولار می کند، سبک زندگی متفاوتی می آفریند بنابراین گفتمان انقلاب باید سبک زندگی در پیوند با خدا را ایجاد کند.
این استاد حوزه و دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: اما این که تا چه میزان در این زمینه گفتمان انقلاب اسلامی موفق بوده است، به نظر می رسد نمی توان نمره بالایی را لحاظ کرد به دلیل آن که تلاش ما در این بخش بسیار نبوده اما خوشبختانه بستری در دهه اخیر به وجود آمده و تلاش های جدی در بحث تحول انسانی در حال انجام است.
نظر شما