طی ۱۰ سال اخیر ۱.۲ میلیون نفر داخل کشور مهاجرت کرده اند

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبستان، دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشکده زلزله شناسی در نشست نگاهی به مسئله تغییر اقلیم در ایران، مخاطرات طبیعی وابسته به تغییر اقلیم و کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل با اشاره به خشک شدن دریاچه ارومیه اظهار داشت: عامل انسانی در تغییرات اقلیمی تاثیر زیادی دارد و باعث تشدید آن می شود.

مدیر گروه زلزله شناسی مهندسی افزود: بر اساس گزارش محققان طی سال های اخیر عامل انسانی 80 درصد در خشک شدن دریاچه ارومیه تاثیر داشته است.

وی با اشاره به اینکه منطقه ای بین عراق، سوریه و ترکیه مهمترین کانون خشکسالی طی سال های 2003 تا 2010 در منطقه خاورمیانه هستند، اذعان داشت: خشکسالی زمینه بروز ناامنی و پدیده های تروریستی را در منطقه فراهم کرده است.

زارع با بیان اینکه در مناطقی که خشکسالی و تنش های آبی وجود دارد پتانسیل تندروی و خشونت نیز فراهم است، تصریح کرد: زمینه های آب و هوایی امکان بروز و ظهور تندروی و خشونت را فراهم می کند.

وی با بیان اینکه تغییرات اقلیمی و افزایش دما به عنوان مسئله ای جدی مطرح است، خاطرنشان کرد: بعد از سال 2000 فرآیند فزاینده داریم که دنیا را به سرعت به سمت افزایش دمای بیش از 2 درجه می برد.

زارع با اشاره به پیش بینی های انجام شده درباره روند افزایش دمای زمین تصریح کرد: در سال 2050 بیش از 2 درجه دمای زمین گرم خواهد شد و با ادامه این روند در 100 سال آینده زمین 4 درجه گرم تر می شود.

استاد پژوهشکده زلزله شناسی یادآور شد: اگر موضوع به سمتی برود که دمای زمین 6 درجه افزایش بیابد امکان ادامه زندگی در برخی مناطق کره زمین غیرممکن خواهد بود.

وی با بیان اینکه افزایش دما در خاورمیانه 5 و نیم درجه تا پایان قرن بیست و یکم خواهد بود، اظهار داشت: این عدد خطرناکی برای اقلیم منطقه خواهد بود.

زارع با اشاره به آثار تغییرات اقلیم اظهار داشت: افزایش سیل، خشکسالی، آتش سوزی در جنگل ها، بیماری های منتقل از حشرات نظیر ویروس زیکا و مهاجرت از جمله پیامدهای تغییرات اقلیم می باشد.

وی با بیان اینکه موضوع مهاجران از سوریه به سایر مناطق دنیا به یک موضوع بین المللی تبدیل شده است، تصریح کرد: بخشی از مهاجرت بر اثر وقوع جنگ و بخشی نیز مربوط به خشکسالی است.

زارع با اشاره به اینکه طی 10 سال اخیر 1.2 میلیون نفر داخل کشور ایران مهاجرت کرده اند، خاطرنشان کرد: حدود 70 درصد از مهاجرت در ایران از مناطق روستایی به سمت شهرها به ویژه شهرهای بزرگ بوده است.

وی با بیان اینکه رشد جمعیت در تهران سالانه یک درصد است، ادامه داد: این در حالی است که رشد جمعیت در حاشیه جنوب شرق و شرق تهران 2 درصد، در جنوب و جنوب غرب تهران (جاده ساوه) 3 درصد و در حاشیه غرب تهران 4 درصد می باشد.

زارع با اشاره به وضعیت ایران درباره تغییرات اقلیمی خاطرنشان کرد: بر اساس ارزیابی انجام شده میانگین بارش از سال 42 تا 82 حدود نیم میلی متر در سال کاهش داشته است.

وی با بیان اینکه میانگین متوسط دمای روزانه طی 60 سال اخیر در ایران بین 2 و نیم تا 3 درجه افزایش داشته است، تصریح کرد: در شهرها به ویژه شهرهای بزرگ جزایر حرارتی داریم که به دلیل وجود تراکم جمعیت بالا و ترافیک بر اثر افزایش دما ایجاد شده است.

کلان شهر تهران اسیر جزایر حرارتی

مدیر گروه زلزله شناسی مهندسی با بیان اینکه کلانشهرهایی مثل تهران، توکیو و نیویورک اسیر جزایر حرارتی هستند، اذعان داشت: آسیب پذیری در مقابل مخاطرات مشابه در 2 نقطه کاملا متفاوت است به عنوان مثال وقوع زلزله در گسل تهران که 2 میلیون و 300 هزار نفر بر روی آن زندگی می کنند با گسل نایبند که 300 نفر در آنجا ساکن هستند آثار و تبعات کاملا متفاوتی خواهد داشت.

وی با بیان اینکه کاهش ریسک هدف برنامه های امروزی در حوزه محیط زیست است، اذعان داشت: کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، جلوگیری از تخریب جنگل ها و حفاظت از خاک از عواملی هستند که آسیب پذیری در زمان وقوع مخاطرات طبیعی را کاهش می دهند.

زارع آمایش سرزمینی را از دیگر عوامل تاثیرگذار در کاهش آسیب پذیری در زمان وقوع مخاطرات طبیعی عنوان کرد و افزود: کم کردن آسیب پذیری فیزیکی یکی از نکات مهمی است که در کاهش آسیب پذیری مهم و موثر است.

وی با اشاره به گسل های اطراف تهران خاطرنشان کرد: پتانسیل زلزله در شهر تهران وجود دارد.

زارع با اشاره به وقوع زلزله های مهم طی 40 سال اخیر در اطراف تهران نظیر بویین زهرا، منجیل و فیروزآباد کجور اذعان داشت: فعال بودن گسل های تهران و به ویژه گسل های شمال تهران از دغدغه ها و مسایل نگران کننده در حال حاضر است.

استاد پژوهشکده زلزله شناسی با اشاره به نقش انسان در تغییرات اقلیمی تصریح کرد: وقوع زلزله، سیل، فرونشست زمین و زمین لغزش نتیجه و آثار تغییرات اقلیمی می باشد.

وی با اشاره به روند افزایش جمعیت تهران از سال 1319 تا 1394 خاطرنشان کرد: جمعیت 550 هزار نفری تهران به 8.8 میلیون نفر در پایان سال 94 رسیده است یعنی در بازه زمانی 75 ساله جمعیت شهر تهران حدودا 10 برابر افزایش یافته است در حالی که از هشتگرد تا پردیس که به این آمار اضافه شود حدود 17 میلیون نفر در این منطقه ساکن هستند.

زارع با بیان اینکه جنوب شهر تهران در زمان وقوع زلزله آسیب پذیرتر است، خاطرنشان کرد: وجود 7 رود دره اصلی تهران و پتانسیل ناپایداری باعث شده تا بخش مهمی از غرب و جنوب غرب تهران درگیر موضوع وقوع سیل باشند.

وی با بیان اینکه 4 خطر مهم سیل، زلزله، زمین لغزش و فرونشست زمین تهران را تهدید می کند، اذعان داشت: بررسی های انجام شده بیانگر آن است که بیشترین بیمارستان های تهران در محور شمالی جنوبی مستقر هستند در حالی که بخش مهم تراکم جمعیت در محور شرقی غربی توزیع شده اند بنابراین در زمان انتقال مجروحان حین بروز حوادث طبیعی مشکلاتی ایجاد خواهد کرد.

مدیر گروه زلزله شناسی مهندسی با بیان اینکه توزیع بافت فرسوده و توسعه ناپایدار در افزایش آسیب های ناشی از بروز مخاطرات طبیعی در تهران تاثیر دارد، اذعان داشت: مناطق مرکزی و جنوبی تهران از نظر وقوع 4 تهدید با توجه به بافت فرسوده، ناپایداری و تراکم جمعیت اوضاع بدتری دارد.

وی با اشاره به وقوع سیل کن - سولقان و سیل سیجان - کرج خاطرنشان کرد: مسدود کردن دره ها با احداث جاده و خیابان اقدامی در جهت کاهش تاب آوری و افزایش ریسک سیل در مقابل خطر سیل است که این نوع ساماندهی باعث ناپایداری شده است.

زارع با اشاره به تغییر اقلیم در خلیج فارس و گرم شدن دمای هوا و وقوع طوفان و گرد و خاک و آلودگی هوا تصریح کرد: طبق آمار انتشاری در آبان ماه امسال در جنوب کشور احساس دما در 2090 به حدود 75 درجه خواهد رسید که این امر باعث می شود امکان حیات در حاشیه شمال غربی خلیج فارس از بین برود.

استاد پژوهشکده زلزله شناسی با اشاره به برنامه 15 ساله سازمان ملل برای چشم انداز کاهش ریسک تصریح کرد: چهارچوب سندای برای کاهش ریسک سانحه و چهارچوب جهانی آموزش توسعه پایدار از جمله این برنامه ها است.

پرداخت سالانه 100 میلیارد دلار به کشورهای فقیر و در حال توسعه

وی خاطرنشان کرد: بر اساس برنامه سازمان ملل سالانه 100 میلیارد دلار به کشورهای فقیر و در حال توسعه در حوزه محیط زیست تا سال 2020 پرداخت می شود.

زارع با اشاره به خشک شدن دریاچه ها و تالاب ها و تاثیرات آن بر اقلیم مناطق عنوان کرد: 23 میلیارد متر مکعب ذخیره آبی دریاچه ارومیه بوده است که علیرغم افزایش سطح آب دریاچه در سال جاری این میزان به 2 میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.