کسبه، جنابِ سیداسماعیل را با حضرت ابوالفضل(ع) مقایسه می کنند

خبرگزاری شبستان: گروه قرآن و معارف: آستان امامزادگان(علیهم السلام) از جمله اماکن مقدسی است که همواره مامن و محل آرامشِ شیعیان و محبین اهل بیت (ع) است؛ زمانی که اطراف امامزاده ها می گردند تا ضمنِ عرض ارادتی به ساحت مقدس حضرات معصومین (علیهم السلام)، در گوشه ای دنج و معنوی به راز و نیاز با خداوند متعال بپردازند و دل از غبار امور دنیوی سبک کنند.

تعداد امامزادگان در ایران، بسیار زیاد و شاید غیر قابل شمارش باشد؛ امامزاگانی که هر یک، حکایت ها از تاریخ دور و دراز معنویت و عبودیتِ اقوام مختلف ایران دارد. ضمن اینکه خاطره ها دارند از کرامات و معجزات.

اسماعیل بن قاسم بن احمد الافقم بن علی النازوکی بن اسماعیل حالب الحاره بن ابومحمد حسن بن زید بن امام حسن مجتبی (علیه السلام) معروف به «امامزاده سیداسماعیل» در بازار بزرگ تهران و در حدفاصل خیابان شهید مصطفی خمینی و مولوی، از جمله معروف ترین ها است.

بناى کنونى بقعه متبركه مربوط به زمان محمدشاه است که دارای صحن، ایوان و دو گلدسته بلند، رواق، ضریح و مسجدی كوچكی است. نقل است در دوران قاجار، بنای قدیمی امامزاده را تخریب و بنای مفصل تری شامل گنبد خانه، ایوان و مسجد را به جای آن ساختند.

آستان مقدس امامزاده سیداسماعیل(ع)، محل آرامش ذهن و صفای قلب در همهمه بازار و بحبوحه گرفتاری های دنیوی است؛ جایی که می توانی، لختی دل به خدا بسپاری، دمی بنشینی و با معبودت، راز و نیاز کنی. در واقع به دلیل حضور روزانه یک تا 3 میلیون نفر در بازار بزرگ تهران و همچنین رفت و آمد تجار و بازرگانان از سراسر کشور به این بازار، آرامگاه این امامزاده، محل زدودن غبار از تن و یافتن آرامش دل است.

به هر روی، در ادامه آشنایی بیشتر با تاریخچه، کرامات و فعالیت های بقاع متبرکه تهران، و در این نوبت، امامزاده سیداسماعیل(ع)، گفت وگویی با حجت الاسلام والمسلمین جواد طوبایی که علاوه برتدریس اخلاق و فقه، متولی بقعه است، داشتم که از نظرتان می گذرد.

حجت الاسلام والمسلمین طوبایی با اشاره به لزوم تکریم ذریه حضرات معصوومین علیهم السلام، به نقل سه روایت از حضرت محمد(ص) پرداخت:

1) أَرْبَعَةٌ أَنَا لَهُمْ‏ شَفِیعٌ‏ یَوْمَ الْقِیَامَةِ- الْمُکْرِمُ لِذُرِّیَّتِی وَ الْقَاضِی لَهُمْ حَوَائِجَهُمْ- وَ السَّاعِی لَهُمْ فِی أُمُورِهِمْ عِنْدَ مَا اضْطُرُّوا إِلَیْهِ- وَ الْمُحِبُّ لَهُمْ بِقَلْبِهِ وَ لِسَانِهِ‏: چهار طایفه‌اند که من در روز قیامت شفیع ایشان هستم و به شفاعت من مفتخر شوند، کسانى که ذریه من را بعد از من اکرام کنند و کسانى که حاجت‌هاى ایشان را برآورند و کسانى که در وقت اضطرار آنها کمک‌رسان امور آنها شوند و کسانى که به قلب و زبان، آنها را دوست دارند و اظهار دوستى کنند.

2) شفاعت من به کسی که با دست، زبان و مال خود به به فرزندان من کمک کند، می رسد.

3) لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا وَ لَمْ يُوَقِّرْ كَبِيرَنَا: از ما نيست كسى كه به صغير ما رحم نكند و به كبير ما احترام نگذارد.

وی، تعظیم و تکریم امامزاده را دستور خداوند، پیامبر و اهل بیت علیهم اسلام خواند و افزود: فردی خطاب به مرحوم علامه طباطبایی می گوید: آیا پیامبر و حضرت علی(علیهماالسلام) تاکید ندارند، ارزش انسان به عملش بستگی است و به نسب، رنگ و نژاد وابسته نیست؟ علامه(ره) می فرماید: از نظر اسلام، همه در برابر قانون و عدالت برابر هستند و فرقی میان فقیرو پادشاه، سیاه و سفید و حتی میان پیامبر و سایر مردم نیست.

اما در پاسخ به سوال شما، باید به آیه قرآن توجه کرد: «قل لا أسألُکُم علیهِ أَجراً إِلاّ المَوَدَّةَ فیِ القُربی: بگو به ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نيستم مگر دوستى در باره خويشاوندان»(شوری: 23). بنابراین احترام به ذریه پیامبر(ص)، ریشه قرآنی دارد.

معتقدم تاکید رسول خدا(ص) بر محبت فرزندانش به دلیل اطلاع از ظلمی است که در آینده نسبت به آن ها می شود. همچنان که تاریخ، گواهِ ستم های فراوان به حضرت فاطمه(س) و فرزندان حضرت در طول تاریخ تاکنون است.

تولیت بقعه امامزاده سیداسماعیل(ص) ادامه داد: زمانی که تهران، روستایی از شهر بزرگ و تاریخی شهرری بود، عده ای دست فروش، پیرامون آرامگاه حضرت سیداسماعیل گردمی آیند و شاید نمی دانستند، این روستا، زمانی ام القرای جهان اسلام می شود.

بانیان و واقفان

وی خاطرنشان کرد: بانيان بخش هاي مختلف بقعه امامزاده سيد اسماعيل، حسين علي خان پسر مصطفي خان قاجار و حاجي عيسي خان بيگلر بيگي تهراني بودند و بناى کنونى بقعه مربوط به زمان محمدشاه قاجار است. شاید به همین دلیل تو تن از نوادگان او، در این آستان دفن هستند. این موضوع حائز اهمیت است زیرا، شاهزادگانی با مقام و ثروت فراوان، خود را نیازمند فرزندان اهل بیت علیهم السلام می دانستند.

حجت الاسلام والمسلمین طوبایی با بیان اینکه، کسبه بازار امامزاده سیداسماعیل(ع)، کرامات فراوانی برای حضرت نقل می کنند، گفت: ایشان در میان مردم به «سریع الاجابه» شهرت دارد و به همین دلیل، با حضرت ابوالفضل(س) مقایسه می شود.

وی با بیان اینکه امامزاده ها مانند اجدادشان، کریم هستند، به نقل خاطره ای از کرامات حضرت پرداخت: روزی در دفتر، سخت مشغول کار بودم که خانمی آمد و گفت: مادر و خواهرانم به دلیل ازدواج بنده با فردی معلول با من قطع رابطه کردند و شرطِ برقراری ارتباط را جدایی از شوهرم قرار داده اند. اینک که پا به سن گذاشته ام، بیش از گذشته، دلتنگ آن ها می شوم؛ و از سویی، دلبسته شوهرم نیز هستم. چه کار کنم؟

به او گفتم: خانم محترم، چرا این سخنان را به من می گویید؟ نزد امامزاده سیداسماعیل بروید که حتما حاجت روا می شوید. آن خانم رفت و دقایقی بعد با چشمانی گریان برگشت. علت را که جویا شدم، گفت: روبروی ضریح حضرت ایستادم، شروع به دردل کردم و لحظاتی نگذشت که گوشی همراهم زنگ خورد. با کمال تعجب، صدای خواهرم را شنیدم. بغضم شکست و اینچنین به گریه افتادم. آقا به سرعت، حاجتم را داد.

سنت زیبای شمع روشن کردن

استاد اخلاق و فقه خاطرنشان کرد: یکی از سنت های قشنگ، روشن کردن شمع روشن است که هنوز ادامه دارد. ضمنا در این بقعه، برای سهولت این کار، دستگاهی وجود دارد. البته این روزها، نذورات بیشتر به صورت مالی و نقدی یا قربانی کردن چهارپایی مانند گوسفند و گاو است. ضمنا عده ای در برخی روزها یا شب ها که امامزاده، صبحانه یا ناهار یا شام می دهد، بخشی از هزینه را تقبل می کنند.

برگزاری کلاس احکام کسب و کار

وی ادامه داد: به دلیل قرار داشتن آستان مقدس در بازار، از دو سال پیش، کلاس احکام با تدریس بنده شروع شده است که ضمن استقبال بسیار کسبه و تجار، موجب افزایش مطالعه مردم برای آشنایی بیشتر درباره وظایف شرعی شان شده است. این کلاس، چهارشنبه هر هفته با حضور گسترده مردم بعد از نماز عصر برگزار می شود.

حجت الاسلام والمسلمین طوبایی، برگزاری کلاس های اخلاق در روزهای دوشنبه پس از نماز عصر را جزو برنامه های ویژه آستان امامزاده سیداسماعیل(ع) خواند و گفت: برگزاری مراسم دعای کمیل و حدیث کساء از برنامه های دیگر بقعه است.

حضور فعال زنان به همت شورای فرهنگی

وی افزود: شورای فرهنگی امامزاده به مدیریتِ خانم طاهره طوبایی(همسر بنده) تلاش بسیاری برای جذب بانوان به منظور انجام فعالیت های مذهبی و فرهنگی کرده است. این درحالی است که پش از این به دلیلِ محیط کسب و کار و مردانه، حضور خانم ها بیشتر برای زیارت بود.

این شورا به منظور تحققِ هدف گزاری مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، مبنی بر تبدیلِ بقاع متبرکه به قطب فرهنگی، تلاش بسیاری برای جذب قشر خاکستری کرده است؛ که بحمدالله تاکنون ده ها بانو از جمله خانم های تحصیل کرده(لیسانس و فوق لیسانس) جذب شده اند و سخت مشغول خدمت هستند. تهیه خبرنامه آستان مقدس از جمله فعالیت های مهم آن ها است.

ساخت آشپرخانه ای مجلل و مدرن با کمک کسبه امامزاده سیداسماعیل

تولیت آستان مقدس امامزاده سیداسماعیل(س) خاطرنشان کرد: آشپزخانه آستان، بسیار قدیمی و متروک و به نوعی مخروبه بود. بنابراین تصمیم گرفتم، آن را بازسازی کنم. در این میان، کسبه و تجار اطراف بقعه امامزاده سیداسماعیل، بسیار کمک کردند. انشالله در آینده ای نزدیک، این آشپزخانه ی معظم، مجلل و مدرن راه اندازی می شود.

درد دل های دلسوزانه

وی ادامه داد: کم توجهی به بازسازی و تعمیر بنای امامزاده ها، رسم دیرین مسئولان است. همان طور که ملاحظه فرمودید، بخش های مختلف این آستان خراب هستند  و به تعمیر عاجل نیاز دارند. البته بخش های وسیعی طی چند سال اخیر با کمک هیئت امنا و کسبه مانند حاج حسن رفعت منش و عقیل مستوری به بقعه اضافه یا تعمیر شده اند.

استاد اخلاق و فقه گفت: متاسفانه در گذر زمان، بسیاری از موقوفات امامزاده ها از جمله سیداسماعیل(ع) معطل مانده اند یا وضعیت آن ها بلاتکلیف است. باید مسئولان، برای حل این معضل، چاره اندیشی کنند.