روایت هنرمندی زنان گیلانی برتار وپود قالی/ایجاد برند استان نیازمند طراحانی با قلم قوی است

خبرگزاری شبستان- گیلان، فرش آن هم از نوع دستبافتش با خون ایرانی عجین است و حتی در خانه کم درآمدترین‌های جامعه هم به هر حال فرشی هست. ما ایرانی‌ها از کودکی روی فرش بزرگ شده‌ایم. نقش‌های منظم و قرینه‌های خوش نقش و رنگ‌هایی که زندگی را درآن جلوه گر ساخته، محصورمان کرده است.

هر تار و پود فرش دستبافت نمايشي از هنر، ذوق و توانمندي فرش‌بافاني است که شبانه روز با جان و دل فعاليت کرده و بر هر تار و پود آن نقش زندگي مي‌زنند. زنان گیلانی از جمله قالیبافان زبردستی هستند که طرح و نقش قالی را با مهارت هر چه تمام‌تر گره می‌زنند و می‌بافند.

روایت هنرمندی زنان گیلانی بر تار و پود قالی، حکایت قدمت فرش‌بافی در این دیار است، هنری که اگر چه امروز رونق سابق را ندارد اما با وجود سابقه کهن همچنان برای احیا چشم به برنامه‌ریزی مسئولان در خانه فرش دارد تا شاید راهی برای جهانی ماندن داشته باشد. استان گیلان در صنعت فرش مانند طلا سابقه ایی بسیار دارد امام عدم برنامه ریزی مناسب و توجه به این صنعت در سالیان گذشته باعث شده بود تا این استان در صنعت فرش دستبافت از سایر استان‌ها عقب بماند.

باید میراث دار ارزشمند فرش ایرانی باشیم

مجتبی مهری، رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان با بیان اینکه 13 هزار و 396 نفر قالیباف فعال در سطح استان گیلان فعالیت می‌کنند، اظهار کرد: با توجه به پوشش‌های بیمه‌ای9هزار 517نفر تا به امروز از مزایای بیمه تامین اجتماعی قالیبافی برخوردار شده‌اند.

وی با بیان اینکه نوع بیمه قالیبافان به این صورت است که 20 درصد را دولت و و هفت درصد را قالیبافان پرداخت می‌کنند، افزود: قالیبافان مانند کارکنان دولت، بازنشستگی پایان دوره دارند.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان با بیان اینکه نمی‌توان با دست روی دست گذاشتن مدعی باشیم که همیشه فرش ایران اول خواهد بود، گفت: نیروی انسانی فعال از ابزار کار لازم برای اول شدن فرش ایران است.

مهری با بیان اینکه با تزریق نیروهای انسانی جدید به پیکره صنعت فرش دستبافت باید میراث دار ارزشمند فرش ایرانی باشیم، تصریح کرد: قالیبافان وقتی هنر و صنعت فرش را می‌آموزند علاوه بر اینکه چرخه فرش را در اقتصادکشور به گردش در می‌آورند می‌توانند کمکی به چرخه اقتصادی خانوار خود هم کنند.

وی با بیان اینکه به همین منظور مرکز ملی فرش ایران در سراسر کشور دوره‌هایی را با عنوان دوره آموزشی منجر به تولید برگزار می‌کند، خاطرنشان کرد: مدت دوره‌های آموزشی یک هفته است که همه اطلاعات کامل که لازمه یک فرش باف حرفه ای است، نمی‌باشد، ولی سعی شده دوره‌هایی که برگزار می‌شود یک مثلث و یا مربع کامل از اساتید را در آن کارگاه بگذاریم که استفاده بهینه و لازم از آن فضا به وجود بیاید.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان با بیان اینکه این مثلث می‌تواند در کوتاه مدت بهترین‌ها را آموزش دهند، اظهار کرد: استان گیلان پتانسیل خوبی در راستای بافت فرش دارد.

مهری با بیان اینکه در استان گیلان فرش یک در یک و نیم تا 60 متری ابریشم بافته می‌شود، افزود: نمایشگاهی در این استان به همت استاندار گیلان به صورت رایگان در اختیار فرش استان قرار گرفته که تولیدکنندگان فرش به راحتی می‌توانند فرش‌های بافته شده خود را در این نمایشگاه به فروش برسانند.

وی با بیان اینکه امروز فضایی که در استان ایجاد شده همه از فرش دستبافت حمایت می‌کنند و فضا به صورت رایگان در اختیار هنرمند دستبافت قرار گرفته است، گفت: این کار قابل تحسین مسئولان به این دلیل است که همه متوجه شده‌اند فرش میراث ملی نیاکان ما و اشتغالزا و تولیدزاست.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان با بیان اینکه قالیبافی، هنر در کنار صنعت است، تصریح کرد: در کنار خانه داری، فرزند  داری و همسرداری ساعت‌ها می شود برای تولید فرش وقت گذاشت.

بافت قالی با همه زیبایی‌هایش، صبر را به ما هدیه می‌دهد

مژگان سیرتی، استاد قالیبافی با بیان اینکه متولد سال 1350 در رشت هستم، خاطرنشان کرد: از کودکی به نقاشی و کارهای دستی عشق و علاقه وافری داشتم.

وی با بیان اینکه سال 1374 برای فراگیری قلابدوزی به فنی و حرفه‌ای نزد استاد بی‌پناه رفتم، اظهار کرد: از بخت بلندم با قالی و استاد صبور و مهربانم خانم فردوس لطفی آشنا شدم.

این استاد قالیبافی با بیان اینکه این آشنایی تا به امروز ادامه یافته است، افزود: علاقه و پشتکارم سبب شد در جوانی و درسال 75کارگاه قالیبافی نقش خیال را در خیابان تختی رشت راه اندازی کنم.

سیرتی با بیان اینکه دوره‌های مختلف قالی‌بافی را در استان‌های تبریز، قم و تهران گذرانده‌ام، گفت: هنوز هم هر ایده جدید و هنر نویی را با اشتیاق دنبال می‌کنم.

وی با بیان اینکه ساکن شهر صومعه‌سرا است، تصریح کرد: بعد از تولد فرزندم نام کارگاه قالیبافی خود را از نقش خیال به سروش تغییر دادم و ده‌ها بافنده متمرکز و بیمه شده در این کارگاه مشغول به فعالیت هستند.

این استاد قالیبافی با بیان اینکه ده‌ها بافنده‌ متبحر زیر نظر من به تولید فرش دستبافت مشغول هستند، خاطرنشان کرد: برای تولید برتر به آموزشی دقیق ودلسوزانه نیازمندیم.

سیرتی با اشاره به اینکه درب کارگاه کوچکش همیشه به روی قالیبافان فعال باز است، اظهار کرد: دوره‌های سه ماه بافندگی ماهر را در کارگاه خود آموزش می‌دهم.

وی با بیان اینکه چند تن ازهنرجویان که دوره‌های تکمیلی را گذرانده‌اند خود در طرح‌های آموزش نشاط بسیج در روستاها فعالیت دارند، افزود: برای آموزش، علاقه و پشتکار مهم‌ترین گزینه من است.

دوره‌های رایگان قالیبافی در تمام ماه‌ها برگزار می‌شود

این استاد قالیبافی با بیان اینکه توان مالی بانوان کم بظاعت نباید سدی برای پیشرفتشان باشد، گفت: دوره‌های رایگان قالیبافی در تمام ماه‌ها برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه بافت قالی با همه زیبایی‌هایش، صبر را به ما هدیه می‌دهد، تصریح کرد: هر گره‌ قالی را که باقلاب می‌بریم گلی تازه نمایان می‌شود و هرچه با شانه بر روی آن می‌کوبیم باز زیباتر از قبل لبخند می‌زند.

برای ایجاد برند گیلان نیاز به طراحانی با قلم‌های قوی داریم

این استاد قالی بافی با بیان اینکه علی رغم همه بی‌مهری‌هایی که نسبت به قالی می‌شود، درآمدزایی خوبی در صورت شناسایی بازار تقاضا، دارد، خاطرنشان کرد: برای ایجاد برند گیلان نیاز به طراحانی با قلم‌های قوی داریم.

سیرتی با بیان اینکه اگر طراحان بومی از گیلان داشته باشیم ایده‌های بکر و نو را می‌توانیم ببافیم، اظهار کرد: یک طراح از شهری دیگر از گنج‌های پنهان استان ما کمتر اطلاع دارد.

وی، ضعف بزرگ قالببافی استان گیلان را عرضه غیر مستقیم ابزار و مواد ونقشه دانست و افزود: قیمت تمام شده هر تابلو بالاتر از حد معمول است.

نقش و نگاره‌های زیبا و چشم‌نواز فرش دست‌باف تجلی گر اهتمام در اقتصاد مقاومتی است

شیوا یکی از مهارت‌آموزان قالی‌بافی، بافت قالی را کمک به معیشت خانواده دانست و گفت: مشاغل خانگی علاوه بر درآمدزایی گام بسیار مهمی در حفظ فرهنگ و سنن ایرانی دارد.

وی تصریح کرد: از مزیت‌های قالی‌بافی این است که بانوان علاوه بر اینکه به کارهای منزل رسیدگی می‌کنند در اوقات بیکاری می‌توانند به بافت قالی مشغول شوند که علاوه بر پر کردن بیکاری به درآمدزایی و اشتغال هم که نوعی اقتصاد مقاومتی به حساب می‌آید کمک کنند.

این مهارت آموز قالی خاطرنشان کرد: عظمت و رنگارنگی گل‌بوته‌های فرش دست‌باف و نقش و نگار بر دار قالی مرا بر آن داشت تا به سمت یادگیری این هنر آمیخته با صنعت بیایم.

شیوا افزود: نقش و نگاره‌های زیبا و چشم‌نواز فرش دست‌باف تجلی گر اهتمام در اقتصاد مقاومتی است که با کمی پشتکار می‌توان این هنر را به روستاها برد تا جوانان رو به این هنر بیاورند که نوعی اشتغالزایی هم محسوب می‌شود.

رواج صنایع دستی زمینه و بستر لازم برای تحقق اقتصاد مقاومتی را فراهم می‌کند اما باید صنعت دستی به ویژه صنعت فرش مطابق با ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های هر استانی احیا شود و برگرفته از آداب، رسوم و آثار تاریخی آن منطقه باشد و نقوشی که در صنعت فرش گیلان مرده است باید احیا و برندسازی شود. مسئولان باید توجه داشته باشند که برای رهایی از مشکل بیکاری که گریبانگیر استان‌های بسیاری مانند گیلان است سرمایه گذاری در صنعت فرش را افزایش دهند زیرا با حمايت‌هاي مالي و معنوي از اين صنعت و فعالان اين عرصه می‌توان به رشد و پيشرفت هرچه بيشتر اين هنر کمک کرده و گيلان را در آينده به يکي از مراکز عمده توليد فرش تبديل کرد.