عمان؛ قطب گازی خلیج فارس با گاز ایران/دور جدید مذاکرات گازی

خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: میدان‌های گازی ایران با میزان ذخیره ۲۷ تریلیون متر مکعب، رتبه دوم میدان‌های گازی جهان از لحاظ حجم گاز طبیعی جای داده شده در خود، دارا هستند. این ذخایر غالباً در میدان گازی، کلاهک‌های نفتی و یا همراه با نفت در میادین نفتی هستند. تا سال ۲۰۰۷ هنوز بالغ بر ۶۲ درصد میادین گازی ایران به صورت بکر و دست نخورده باقی مانده بودند. صادرات گاز ایران از دو طریق ارسال با خط لوله و یا به صورت ال‌ان‌جی است بنابر اظهارات کارشناسان شرکت ملی نفت ایران، مخازن گازی ایران تا سال ۱۶۰۰ می‌توانند قابل بهره‌برداری باشند.

بنابراین گزارش، ظرفیت گاز ایران این امکان را برای کشورمان فراهم کرده است که نسبت به صادرات این محصول برنامه ریزی های متعدد و دنباله داری را انجام دهند؛ برنامه هایی که حتی در دوران تحریم هم ادامه داشت و حال با لغو تحریم ها با شدت بیشتری پیگیری می شود از جمله این برنامه ریزی ها و اقدامات پروژه انتقال گاز ایران به عمان است. در همین راستا تسنیم نوشته است که محمد بن حمد الرومحی، وزیر انرژی عمان در گفتگو با رویترز خبر داده است که: "اکنون که تحریم ها علیه تهران برداشته شده، کشورش انتظار دارد خط لوله طراحی شده برای واردات گاز طبیعی از ایران با سرعت بیشتری تکمیل شود. من خیلی خوش بینم اکنون که تحریم ها برداشته شده، پروژه خط لوله انتقال گاز در مسیری سریعتر از قبل حرکت کند. ما با مشکلات زیادی مواجه هستیم. اکنون ما می توانیم کمپرسورها را سفارش بدهیم، لوله ها را سفارش بدهیم، به دنبال کمک مشاوره ای باشیم و می توانیم با بانک ها درباره تامین مالی صحبت کنیم. وضعیت تغییر کرده است. ما فکر می کنیم می توانیم طراحی مهندسی اولیه را در بازه زمانی 5 ماهه به اتمام برسانیم بنابراین ما داریم تا پایان سه ماهه دوم امسال درباره اتمام طراحی مهندسی اولیه به خودمان وقت می دهیم و امیدواریم تا پایان سال یا تا سه ماهه نخست سال آینده، کارهای مهندسی، تهیه تجهیزات و ساخت را که برای ما 2 سال تا 18-2017 زمان خواهد برد آغاز کنیم. برنامه ما استفاده از گاز ایران برای مصارف داخلی و صدور آن به بازارهای جهانی پس از مایع سازی آن در عمان است. این خط لوله ظرفیت انتقال روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز را خواهد داشت اما این ظرفیت ممکن است به دلیل تقاضای بالا در منطقه به 1.5 تا 2 میلیارد فوت مکعب افزایش یابد. من فکر می کنم این به ما کمک خواهد کرد تا مسقط را به قطب گازی کشورهای حوزه خلیج فارس تبدیل کنیم. ما می توانیم گاز را صادر و وارد کنیم و به هر کسی که در منطقه تمایل به خرید دارد عرضه کنیم. با احداث خط لوله از ایران گامی مهم به سمت تحقق هدف ما در تبدیل عمان به مرکزی برای تجارت گاز در منطقه خواهد بود."

این گزارش می افزاید: خبرگزاری صدا و سیما از قول بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت در بازگشت از سفر چند ساعته به عمان که به دعوت وزیر انرژی و گاز این کشور انجام شده بود نوشته بود که: "در مذاکره با وزیر انرژی و گاز عمان توافق کردیم با ساخت خط لوله برای صادرات روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز اجرایی شود که ارزش قرار داد انتقال گاز ایران به عمان در شرایط کنونی 1/5 تا 2 میلیارد دلار تخمین زده می شود. درباره پیمانکار این خط لوله که یک شرکت ایرانی است موضوعاتی مطرح شد همچنین درباره نقشه برداری دریایی و ارائه گزینه های اجرایی و اسناد مناقصه موضوعاتی مطرح بود که رفع شد و قرار است به زودی این طرح اجرایی شود. 1/5 تا 2/5 میلیون تن ال ان جی ظرفیت خالی در کشور عمان وجود دارد که مذاکره شد گاز ایران در آنجا به مایع تبدیل و صادر شود. ظرف 7 تا 8 روز آینده با حضور کارشناسان صادرات گاز ایران این موضوع پیگری خواهد شد. قبلا با توجه به مساله تحریم این امکان وجود نداشت اما با رفع تحریمها به زودی نیز این مساله اجرایی خواهد شد. درباره بازار نفت نیز تبادل تجربه کردیم و طرف عمانی که همیشه با اوپک همکاری می کرده است اما متاسفانه بین اعضای اوپک اختلاف نظر وجود دارد."

بنابراین گزارش، بر اساس این یادداشت تفاهمی که نزدیک به سه سال قبل بین وزیران نفت و انرژی ایران و عمان امضا شده بود، دو طرف توافق کردند که در مدت بسیار کوتاهی عملیات احداث خط لوله گاز ایران به عمان آغاز شود. حجم این قرارداد ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال است و قرار است خط لوله صادراتی گاز ایران از طریق رودان در استان هرمزگان به «صحرای سهار» در عمان وارد می‌شود و بعد به شبکه داخلی گاز عمان متصل شود.

در همین راستا علیرضا کاملی، مدیرعامل شرکت ملی صادرات گاز هم اخیرا در گفتگو با مهر با بیان اینکه قرارداد گازی با عمان دو مرحله دارد، یکی بحث مطالعات مهندسی پایه و مهندسی دریایی که این قرارداد امضا و پیمانکار انتخاب شده است، گفته است: "پس از اینکه کار مهندسی ساخت خط لوله دریایی انتقال گاز ایران و عمان به پایان برسد، دو طرف باید نسبت به انتخاب یک شرکت پیمانکار اقدام کنند، تا بحث ساخت خط لوله اجرایی شود. در شرایط فعلی حدود ۲۵ درصد ظرفیت تولید LNG کارخانه های عمان خالی است. برنامه ریزی شده است بخشی از گاز صادراتی ایران که بتواند این ظرفیت خالی را تکمیل کند به LNG اختصاص دهیم، به عبارت دیگر، به نوعی وارد توافق جدید گازی با عمان می شویم که به نوعی هزینه حق العمل کاری به مالک کارخانه LNG در عمان از سوی ایران پرداخت خواهد شد. کل ظرفیت خالی تولیدی کارخانه LNG عمان حدود ۱.۵ میلیون تن در سال است که بخشی از این ظرفیت تولید در اختیار ایران قرار خواهد گرفت."

یادآور می شود: ایران یکی از بزرگترین ذخایر گازی جهان را در اختیار دارد و عمان امیدوار است تا از ایران برای تامین نیاز صنایع نیازمند گاز و کارخانه های صادرات ال ان جی خود استفاده کند. اختلاف بر سر قیمت، تحریم های غرب و فشار آمریکا بر عمان برای یافتن تامین کننده ای دیگر، مانع از پیشرفت واقعی در پروژه خط لوله انتقال گاز ایران به عمان شده است. در سال 2013، دو کشور موافقتنامه ای 25 ساله به ارزش 60 میلیارد دلار در زمینه عرضه گاز به عمان به امضا رساندند. اما از آن زمان به این طرف، این پروژه که شامل ساخت یک خط لوله در زیر دریاست، متوقف مانده است.