معرفت امام راز رهایی از مرگ جاهلی

خبرگزاری شبستان: نود و نهمین نشست از سلسله نشست های ماهانه موسسه فرهنگی موعود با سخنرانی اسماعیل شفیعی سروستانی پنجشنبه 24 دی ماه برگزار شد.

مدیر موسسه موعود در این نشست "معرفت الامام" را به عنوان تنها راه رهایی از مرگ جاهلی موضوع سخنرانی خود قرار داد.

وی با معرفی موضوع معرفت الامام به عنوان مدخل ورود به منظومه شگرف هستی شناسی و جهان شناسی ولایی، طرح و بررسی آن را از ارکان لازم برای شناخت "ملک عظیم خداوندی"دانست، حکومت و مُلکی که ظهور، مقدّمه‌ آن و حضرت صاحب الزّمان، ارواحنا له الفداء، مؤسّس آن است.

شفیعی سروستانی شناسایی سه عنصر را برای شناخت این حکومت عادلانه‌ی عالم‌گیر و ملک عظیم خداوندی، ضروری دانست:

الف) شناخت چرایی خلقت هستی و حکمت خلقت از منظر روایات اهل بیت(ع).

ب) شناخت امام ، از خاندان وحی در مراتب عالی معرفتی؛

ج) شناخت شیطان، جنود و گستره‌ی عمل آنها  در ساحت های مختلف حیات.

مدیر موسسه موعود بدین ترتیب، سخن گفتن درباره‌ی معرفت الامام را از لوازم شناخت حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) معرفی کرد.

مرگ جاهلی و راه رهایی از آن

وی پرسش از راز هستی را شامل پرسش از کیستی، مبدأ و مقصد آفرینش و هدف خلقت دانست و جهل معرفی شده در حدیث نبویّ "هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است" را، جهل و ناآگاهی نسبت به همین پرسش معرفی کرد. جهلی که در آن، فرد نه در جسم، بلکه در روح و جان مُرده محسوب می‌شود، بدین ترتیب، شناخت حضرات معصومان(ع) را راز رهایی از مرگ جاهلی خواند؛ چرا که این شناخت، سبب ایجاد نوعی نگاه هستی‌شناسانه به عالم و موجودات می‌گردد موسوم به "هستی‌شناسی ولایی" که با تمامی هستی‌شناسی‌ها و جهان‌شناسی‌های معرفی شده از سوی فلاسفه و دانشمندان علم جدید غربی تفاوت دارد.

شفیعی سروستانی با طرح سؤالِ "کدامیک از مراتب شناخت حضرات معصومین (ع) سبب رهایی از مرگ جاهلی می‌شود؟"، در پاسخ، چهار مرتبه از مراتب معرفت الامام را برشمرد که عبارتند از:

1. معرفت به اسم، لقب و ویژگی‌های ظاهری امام ؛

2. معرفت به صفات و توانایی‌های امام؛

3. معرفت به ولایت تشریعی؛

4. معرفت به ولایت تکوینی؛

مدیر موسسه موعود تأکیدکرد: دو مرتبه‌ اوّل شناخت امام، که شناخت محبّان اهل بیت(ع) از ایشان در همین دو سطح است، سبب نیل به  هستی‌شناسی ولایی در فرد نمی‌گردد و به همین دلیل، رهایی از مرگ جاهلی را به دنبال نخواهد داشت.

امام، صاحب شریعت و شارع امر

وی با ارائه‌ تعریفی از "وِلایت" به معنای سرپرستی و زعامت، "وَلایت" به معنای محبّت و "تشریع" به معنای ایجاد تکلیف و قانون‌گذاری، شارع اصلی را خداوند متعال دانست که شرع مقدّس را، که مجموعه‌ قوانین و قواعد است، برای مردم و تنظیم معاملات و معادلات مردم فروفرستاده و صاحب این شریعت، مبلّغ و پاسدارنده از آن حضرت خاتم(ص) و ائمّه‌ی معصوم(ع) هستند.

شفیعی سروستانی  قانون‌گذاری و ایجاد شرع از سوی خداوند را به این علّت دانست که موجودات مختار و دارای عقل (انسان‌ها و اجنّه)، با استفاده از شرعیات، معادلات و معاملات خود را تنظیم کنند و با کلّ عالم که در مسیر خداوند راه می‌پیمایند، هماهنگ شوند تا بدین ترتیب، نظم جهان به هم نریزد، تباهی و فساد ایجاد نشود و این موجودات مختار از راه شرع، مراتب کمالی خود را طی کنند.

این محقق مهدوی با استناد به تفسیر آیة "اطیعوا الله و اطیعوا الرّسول و اولی‌الأمر منکم"، ولایت تشریعی حضرت رسول خدا(ص) و ائمه‌ی هدی(ع) را اثبات کرد و افزود: یک معنای ولایت تشریعی این است که خداوند به دست امامان(ع) شرع را جاری می‌کند؛ ولی مرتبه‌ دقیق‌تری هم در ولایت تشریعی وجود دارد و آن اینکه: رسول خدا(ص) و امامان، خودشان شارع هستند، قول و فعل و تقریرشان حجّت است و اگر از راه و قول آنان پیروی کنیم، مقبول رضای خداوند واقع می‌شویم.

وی حدیثی از امام صادق(ع) را مستند سخن خود دانست که در آن حضرت می‌فرمایند:...برای پیغمبر آیه‌ی نماز نازل شد و خدا در آن تعداد رکعت ها را ذکر نکرد ، اما رسول خدا(ص) آن را شرح داد،  آیه‌ی زکات نازل شد. خدا نام نبرد که باید از چهل درهم یک درهم داد تا رسول خدا(ص) آن را شرح داد و آیه‌ی حج نازل شد و نفرمود به مردم که هفت دور طواف کنید. رسول خدا(ص) بود که آن را برای مردم شرح داد و آیه‌ی "أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ" درباره‌ علی و حسن و حسین(ع) نازل شد...

شفیعی سروستانی عصمت، علم و طهارت  را پشتیبان ولایت تشریعی ائمّه خواند که به خاطر آنکه ائمّه(ع) واجد این سه رکن هستند، حجّت محسوب می‌شوند و آنگاه استنادات وحیانی و روایی آن را نیز بیان نمود.

امام، صاحب ولایت کلّیه

در این بخش از همایش، سخنران، با پخش قطعاتی از فیلم "ده فرمان" که مربوط به شکافته شدن دریا توسط حضرت موسی(ع) می‌شد، معجزات و انجام امور خارق العاده را مقدّمه‌ بحث ولایت تکوینی قرار داد.

وی با ارائه‌ تعریف از واژه‌ی تکوین، به معنای آفرینش و خلقت، قوانین جهان و عالم را ثابت خواند و تأکید کرد که انسان‌ها قوانین فیزیکی، همچون سوزندگی آتش، سرد شدن هوا با افزایش ارتفاع، به جوش آمدن آب در یکصد درجه حرارت و... را به راحتی شناسایی و باور و از خطرات و زیان‌های آن دوری می‌کنند؛ امّا مشابه همین قوانین در عالم متافیزیک هم وجود دارد که دقّت آن از این قوانین مادّی بیشتر است؛ امّا چون پنهان و مخفی است، بسیاری از ما آن را نمی‌شناسیم و بدین ترتیب از خطرات و زیان‌های آن نیز پرهیز نمی‌کنیم.

شفیعی سروستانی بیان کرد: قوانین متافیزیکی در آیات قرآن متجلّی شده است و ایرانیان، علی‌الخصوص سالخوردگان در برخی ضرب‌المثل‌های خود، آنها را شناخته، می‌دانستند و مراعات می‌کردند.

مدیر موسسه موعود در ادامه به برشمردن برخی قوانین متافیزیکی پرداخت؛ از جمله: «صدقه برای رفع بلاست»، «هر چه کنی به خود کنی/ گرهمه خوب و بدکنی (إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها)»، «نکوب دری را که درت را می‌کوبند»، «سرزنش نکن که گرفتار می‌شوی»، «سحرخیز باش تا کامروا شوی» و...

وی با بیان این مقدّمات، صاحب ولایت تکوینی را کسی معرفی کرد که قدرت، اذن و تواناییِ نفوذ، تصرّف و بر هم زدن تمام قواعد تکوینی (فیزیکی و متافیزیکی) را دارد. چنانچه امامان(ع)، امراض لاعلاج را شفا می‌بخشند و مشکلات و گره‌های کور را با یک عنایت، حل می‌کنند.

استاد شفیعی سروستانی در ادامه، به بیان مصادیق و جلوه‌هایی از ولایت تکوینی ائمّه(ع) پرداخت.

سردبیر ماهنامة موعود در انتهای این مبحث، ولایت تکوینی را قابل تقسیم بر دو نوع «جزئیه» و «کلّیه» دانست که دست یافتن بر ولایت جزئیه برای افراد معمولی با تهجّد و مراقبه ممکن است و برای پیامبران و انبیای مرسل به صورت خدادادی قرار داده شده؛ امّا ولایت رسول اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) ولایت کلّیة خدادادی است و قدرت آنها در یک امر خاص، محدود نمی‌گردد.

ارائه جدید ترین شماره از ماهنامه "موعود" ، لوح فشرده نشست قبلی و رونمایی از چهار کتاب تازه منتشر شده با عناوینی چون "غذای شما، داروی شماست"، "بیوتروریسم"، "دنیای قشنگ نو" و "موقعیت آخرالزّمانی شیعیان و چهار خطّ استراتژیک" ازجمله برنامه های این مراسم بود.