به گزارش خبرگزاری شبستان، مالک شجاعی جوشقانی، کارشناس پژوهشکده فرهنگ معاصر به مناسبت فرا رسیدن پنجاهمین سالگرد تاسیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در خصوص خدمات این پژوهشگاه به علوم انسانی اظهار کرد: همان طور که بزرگان نظام به ویژه رهبر انقلاب اسلامی از دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش عالی کشور تعبیر کردند، با توجه به عقبه و سابقه درخشانی که این پژوهشگاه دارد، بیراه نگفته ایم که از این نهاد علمی به نماد عالی پژوهش در علوم انسانی تعبیر کنیم.
وی ادامه داد: با توجه به این که از سال 1343 هسته اولیه این پژوهشگاه بنا نهاد شد، به تدریج موسسه ها و پژوهشکده های بیشتری به آن اضافه شد و امروز ما با یک نهاد علمی و فرهنگی و پژوهشس معتبر در منطقه خاورمیانه و حتی در پاره ای از رشته ها در دنیا مواجه هستیم و از این نهاد علمی می توان به عنوان یک برند جهانی یاد کرد.
این استاد فلسفه غرب تصریح کرد: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیش از یکصد تن عضو هیئت علمی و 14 پژوهشکده که هر یک تلاش می کنند در حوزه خود حرف اول را بزنند، چراغ راه علم و پژوهش را روشن نگاه داشته و به نظر می رسد با توجه به جامعیتی و ظرفیت قابل ملاحظه ای که دارد، هیچ پژوهشگاهی در حوزه علوم انسانی نمی تواند با آن برابری کند ضمن آن که خروجی آثار و تاثیرگذاری این نهاد در حوزه عمومی را نباید نادیده گرفت.
شجاعی جوشقانی در پایان یادآور شد: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اگر در فصل جدید خود یعنی پنجاه سالگی اش بخواهد موثرتر واقع شود، باید مسوولان آن در صورت صلاحدید، هر پژوهشکده را در قالب آموزشی و پژوهشی موظف به مرور فعالیت های خود کرده و کمبودهای موجود را بررسی کنند.
علاوه بر این، محمدعلی فتح الهی، مسوول پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به عملکرد این پژوهشگاه در پنجاهمین سالگرد تاسیس آن گفت: پس از مدت طولانی که از راه اندازی این نهاد علمی می گذرد، ما می توانیم ارزیابی خوب و مثبتی نسبت به عملکرد آن داشته باشیم.
وی ادامه داد: در این راستا اگر نگاهی به منشورات پژوهشگاه اعم از کتاب و مقالات علمی و پژوهشی داشته باشیم، متوجه می شویم این نهاد ادبیات قابل توجهی از سهم علوم انسانی در کشور داشته و تولیدات آن در این زمینه را نمی توان نادیده گرفت و این امر کمک شایانی به تولید علم کرده است.
فتح الهی با تاکید بر این که مهم تر از آن پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تاثیرگذاری روانی و اجتماعی مهمی در سطح کشور داشته است، ابراز کرد: در حقیقت این نهاد جایگاه علوم انسانی را در عموم مسائل مختلف کشور به ویژه در سطح مدیریتی ارتقا بخشید با توجه به این که علوم انسانی می تواند نقش تعیین کننده ای در حل مشکلات کشور ایفا کرده و رفتارهای مدیریتی جدیدی عرضه کند.
وی تاکید کرد: بنابراین پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آن خلاء ای که دانشگاه های کشور در خود داشته و نمی توانند به صورت تخصصی به پژوهش در حوزه علوم انسانی بپردازند را به خوبی پُر کرده و این نهاد مکمل نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی است و به تدریج نقش آن در کشور و عرصه های مدیریتی رو به افزایش است.
مسوول پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در پایان خاطر نشان کرد: این پژوهشگاه می تواند در آینده، در راستای کاربردی کردن علوم انسانی که در کشور مطرح است، نقش جدی تری ایفا کند.
پژوهشگاه علوم انسانی در ایجاد فضای نشاط علمی موفق بوده است
این گزارش می افزاید: غلامحسین مقدم حیدری، رییس پژوهشکده غرب شناسی و علم پژوهی پژهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار کرد: این نهاد با تاسیس پژوهشکده ها و گروه های جدید علمی توانسته است اقدام مناسبی در راستای تولید علم داشته و فضایی با نشاط علمی در میان پژوهشگران به وجود آورد.
وی ادامه داد: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تنهاترین و بزرگترین پژوهشگاه در کشور است که در زمینه علوم انسانی فعالیت کرده و توانسته جمعی از اساتید برجسته و صاحب نظر را گرد هم آورد.
مقدم حیدری در پایان با اشاره به چشم اندازه آینده پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی خاطر نشان کرد: امیدوارم با روند و رویکردی که این نهاد علمی در پیش گرفته است بتواند نقش مهمی در تحول علوم انسانی ایجاد کند.
پژوهشگاه علوم انسانی یک قطب نمادین در کشور است
همچنین، سید جواد میری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به خدمات این پژوهشگاه به پروسه تحول علوم انسانی اظهار کرد: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منشاء بسیاری از حرکت های تحقیقاتی وسیع در سطح جامعه ایران بوده است اما یکی از مشکلات این نهاد و بلکه مراکز دانشگاهی کشور آن است که وجهه بین المللی آن ها ضعیف بوده و این مساله موجب می شود ما با تاخیر علمی در ادامه راه مواجه شویم و به جای این که در بحث تحول علوم انسانی تولید کننده باشیم، مقلد و پیرو باقی بمانیم.
پژوهشگر مهمان در مرکز مطالعات انتقادی ادیان در آمریکا ادامه داد: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی یک تداوم علمی را در ایران داشته است و این مساله خود قوام دهنده و عامل استمرار بخش حرکت و حیات این نهاد بوده و شخصیت خاصی به پژوهشگاه بخشیده و این جریان باعث شده پژوهشگاه به یک قطب نمادین در کشور تبدیل شود.
سردبیر مجله چشم انداز اسلامی در لندن در پایان خاطر نشان کرد: امیدوارم وجهه بین المللی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تقویت شده و در آینده ای نزدیک شاهد رفت و آمد اساتید خارج از کشور به این مرکز باشیم و این امر به معنای واقعی نهادینه شود.
پژوهشگاه علوم انسانی گنجینه ای برجسته از تجارب علمی دارد
احمد صفار مقدم، مدیر گروه پژوهشی زبان شناسی کاربردی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار کرد: مراسم بزرگداشت پنجاهمین سال تأسیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر مبنای تأسیس بنیاد فرهنگ ایران در مهرماه 1343 برگزار می‌شود، که درواقع گرامیداشت نیم قرن پژوهش‌های علوم انسانی در ایران به‌شمار می‌آید.
وی ادامه داد: بنیاد فرهنگ ایران به حق نخستین نهاد پژوهشی کشور است که با حضور مؤسس دانشمند دکتر پرویز ناتل خانلری، و گروهی از محققان صادق و مخلص، بدون هیچ گونه توقعی یا برخورداری از امکانات کافی، مجموعة بزرگی از کارهای پژوهشی ارزشمند در حوزة علوم انسانی را شروع کردند و با اراده و همت آنها را به ثمر رساندند.
به گفته صفار مقدم از این جهت تأسیس بنیاد فرهنگ ایران را می‌توانیم سرآغاز تحقیقات علوم انسانی به‌صورت رسمی و سازمانی، و به عبارتی، تولد حوزه پژوهش در علوم انسانی کشور بدانیم.
وی تاکید کرد: علوم انسانی در طول تاریخ دوران اسلامی ایران، از مبانی اصلی رشد فرهنگی و اجتماعی بوده و بیش از هر حوزه دیگری در ارتقاء سطح فرهنگ و حفظ استقلال کشور تأثیر گذاشته است اما این حوزه، با همه ارج و منزلتی که دارد، اکنون با چالش‌های کاربردی و هویتی مواجه است.
صفار مقدم تصریح کرد: از سوی دیگر می دانیم که در میان همه نهادهای آموزشی، پژوهشی و فرهنگی فعال در حوزه علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به لحاظ پیشینه پنجاه‌ساله پژوهشی، برخورداری از بیشترین نیروی علمی کارآمد، بالاترین سطح تجارب علمی و وجود گرایش‌های مختلف، یقیناً شرایط لازم را برای مقابله با چالش‌های مورد اشاره و ارتقاء کارآمدی آن حوزه دارد.
مدیر گروه پژوهشی زبان شناسی کاربردی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی خاطر نشان کرد: از این رو، تلاش روزافزون مجموعة مدیریت، هیأت علمی و بخش‌های دیگر پژوهشگاه در اعتلای فرهنگی و اجتماعی کشور بسیار امیدوارکننده است.
پژوهشگاه علوم انسانی بزرگترین مرکز پژوهشی علوم در جهان می شود
مصطفی عاصی، رییس پژوهشکده زبان شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار کرد: به لحاظر پیشینه یکی از نخستین مجموعه های پژوهشی در حوزه علوم انسانی است که شاید بتوان گفت برخی از پژوهش های خاص را پایه گذاری کرده است.
وی ادامه داد: به طور مثال در حوزه زبان شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نخستین نهادی است که به صورت منظم پژوهش های زبانی را پایه ریزی و پیگیری کرده یا در زمینه کاربرد رایانه در پژوهش های زبانی پیشگام بوده و هنوز این فعالیت خود را ادامه می دهد و شاید مهم ترین اقدامات در مورد کاربرد رایانه در پژوهش های زبانی که انجام شده، در این پژوهشگاه بوده است.
عاصی افزود: بنابراین پژوهشگاه در برخی زمینه های از جمله حوزه زبان و زبان شناسی و ادبیات و زبان فارسی پیشگام بوده و هنوز در بعضی عرصه ها حرف اول را در کشور می زند و در بسیاری موارد مورد ارجاع بوده و برای مراکز علمی و پژوهشی و آموزشی مرجع محسوب شده و می تواند قطب قرار گیرد.
وی با تاکید بر این که پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی زمینه گردآمدن جمعی از متخصصان برجسته کشور را فراهم کرده است که شاید نتوان این جمع را در جای دیگری جست، بیان کرد: این پژوهشگاه همان طور که امروز به عنوان مهم ترین مرکز تربیت پژوهشگران و متخصصان در حوزه علوم انسانی مطرح بوده و در این زمینه مرجع است، توانایی و ظرفیت تاسیس قطب های تحصصی را در عرصه علوم انسانی داراست.
رییس پژوهشکده زبان شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در پایان چشم انداز خود را در خصوص آینده این پژوهشگاه مثبت ارزیابی و خاطرنشان کرد: این نهاد در آینده نیز همچون امروز، می تواند به عنوان بزرگترین مرکز پژوهشی علوم انسانی نه تنها در ایران بلکه در جهان مطرح باشد و برنامه هایی که برای بیست ساله آینده در این زمینه در نظر گرفته است را پیاده سازی و اجرا کند.
نظر شما