مسئله این است کار یا تحصیل کودکان؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان، هستند کودکانی که در سنین پایین مرد شدن را تجربه می کنند و نان آور خانه می شوند اگر در شهر باشند در خیابان ها و متروها گل یا فال در دست دارند اگر هم در روستا ها باشند باید از دام و زمین هایشان مراقبت کنند.بی سواد ماندن کودکی در قرن بیست‌ویکم شاید دور از تصور خیلی از مردم جامعه باشد اما این مسئله واقعیت دارد.

 در ساعاتی که مدارس دایر هستند، در ساعتی که زنگ مدارس به صدا در می‌آید و کودکان با شادی و هم‌همه وارد حیاط مدرسه می‌شوند، در ساعتی که پدران و مادرانی دست فرزندان خود را گرفته و به مدرسه می‌آورند و یا از مدرسه به خانه می‌برند؛ درست در همان ساعت‌ها؛ آنان لفظ دانش آموز را باخود یدک نمی کشند بلکه کودکان کاری می شوند که از مدرسه بازمانده اند و  به جای درس خواندن و گرفتن دیکته‌ی شب از معلم، به دنبال نانِ شب هستند.

۱۵۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل در کشور

متولی تحصیل کودکان زیر 10 سال معاونت آموزش ابتدایی وزارت آموزش وپرورش است. حال اگر سن این کودکان به بالای 10 سال برسد سازمان نهضت سواد آموزی که به فرمان امام (ره) در هفتم دی سال 1358 با هدف با سواد كردن خيل عظيم بي‌سوادان كشور تشكيل شد، آنان را تحت پوشش قرار می دهد.

تعداد 150 هزار کودک بازمانده از تحصیل آماری است که معاونت آموزش ابتدایی وزارت آموزش وپرورش اعلام می کند از این تعداد 35 هزار نفر از کودکان بازمانده از تحصیل جذب محیط‌های آموزشی شدند و امسال حدود 11 هزار نفر نیز شناسایی و جذب شده‌اند. بیتشترین آمار مربوط به سه استان سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی و هرمزگان است.

عمده ترین علتی که موجب بازماندن کودکان در تحصیل شده، فقر است؛ حال چه این کودک در پایتخت باشد و یا در شهرستان‌ها.

۱۰۰ هزار بازمانده از تحصیل در استان سیستان و بلوچستان

استان سیستان و بلوچستان محرومترین استان کشور شناخته شده است و بیشترین بازمانده از تحصیل را دارد. مدیرکل آموزش وپرورش استان سیستان وبلوچستان مهمترین عامل بازماندنِ کودکان از تحصیل را مشکلات اقتصادی می‌داند و به خبرنگار شبستان می گوید: تامین هزینه اولیه تحصیل برای پوشاک، نوشت افزار ومابقی نیازمندی های اولیه در همین حد را نیز والدین سیستان و بلوچستانی توانمندی ندارد.

وی با بیان اینکه  درآمد سرانه خانوار در این استان حدود 6 میلیون در سال است گفت: فقر مفرط و کثرت اولاد  بسیاری از خانواده ها موجب می شود تا آن ها از ورود فرزندانشان به مدارس جلوگیری کنند، برای مثال خانواده ای که فرزندان زیادی دارد اگر 2 فررزندش را به مدرسه بفرستند دیگر اجازه تحصیل به فرزندان دیگرش نمی دهد  تا آنها کار کنند و  در اولویت خانواده ها، تحصیل به عنوان اولویت اول مطرح نیست، بلکه اولویت چندم است.

وی با بیان اینکه هزار و 800 مدرسه بیشتر از استاندارد کشوردر این استان دایر کرده ایم تصریح کرد: با این وجود اما تراکم کلاسی ما 23 نفر است در حالی که در کشور 28 نفر است یعنی 5 نفر کمتر  به سر کلاس ها می آیبند.

نخعی تاکید کرد: تعداد بازماندگان از تحصیل در تمام دوره های استان سیستان و بلوچستان 96 تا 100 هزار نفر است که  می توانند در ظرفیت های خالی ما بنشینند اما استان چون پراکنده است همه را نمی توانیم در کلاس های موجود بنشانیم. حتی اگر والدین مشکل نداشته باشند و همه باید سر کلاس بروند ما باید مدارس جدید را دایر کنیم .

 وی می‌گوید: به دنبال پروژه عدالت آموزشی 20 درصد این بازماندگان از تحصیل را توانستیم به مدارس بازگردانیم اما برای 80 درصد باید مدل های مختلفی از کلاس های جدید را ارایه کنیم.مدرسه جدید با آمار کم باز کنیم ودایر نیز کرده ایم  و حتی مدارس شبانه روزی  راه اندازی کرده ایم تا دانش آموزان یک هفته بمانند  و مسافت طولانی را طی نکنند تا 30 درصد ظرفیت را باید بالا ببریم،  یعنی 10 هزار نفر از دانش اموزان  را در مدرسه شبانه روزی تحصیل کنند و  تاکنون برا ی4 هزار نفر این امکان فراهم شده است.

وی تصریح کرد: آموزش از راه دور آموزش غیر حضور و نیمه حضوری هم یکی دیگر از راه حل هایی است تا بتوان به بازماندگان از تحصیل آموزش دهیم. همه مدل های حضوری و غیر حضوری در پروژه عدالت آموزشی تعریف کرده ایم و از این روش ها بسته به شرایط آنها یعنی اگر کودکی  کار می کند نمی تواند تحصیل کند اورا در مدرسه ثبت نام می کنیم و کتاب می دهیم تا هنگام امتحانات یا برای رفع اشکال به مدرسه مراجعه کند.

۸۵۰ کودک بازمانده از تحصیل در پایتخت

پایتخت نیز بازمانده از تحصیل دارد و مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش وپرورش شهر تهران به شبستان می گوید: تعداد 850 دانش آموز بازمانده از تحصیل در شهر تهران داریم که اغلب کودکان کار هستند.

مدارس به بهانه‌های مختلف مانند هزینه لباس فرم، کتاب، کمک به مدرسه و.... مبالغی را از دانش آموزان دریافت می کند و دار و فقیر نیز فرقی ندارد.

در این ارتباط یکی از اعضای جمعیت امام علی (ع) به شبستان می گوید: برای ثبت نام دانش اموزان افغان و کودکان بد سرپرست و کار 4 میلیون و 800 هزار تومان به عنوان شهریه و هزینه کتاب پرداخت کردیم تا آنها بتوانند تحصیل کنند و حمایتی از سوی آموزش وپرورش دیده نشد.

  تعداد 150 هزار کودک باز مانده از تحصیل زیر سنین 10 سال آمار رسمی است که وزارت آموزش وپرورش اعلام می کند و ممکن است آمار نیز بیشتر از این ها باشد اما اطلاعاتی در دست نباشد.

وزیر آموزش و پرورش تاکید می کند که هیچ کودکی نیست که به دلیل نبود مدرسه از تحصیل باز بماند و مسایل اقتصادی و فرهنگی از ید قدرت وزارت آموزش وپرورش خارج است.

به هر روی هستند کودکانی که حتی از نداشتن روپوش نامناسب تمایلی به تحصیل نداشته باشند و به امید روزی که نه تنها به دلیل نبود مدرسه بلکه به دلیل مسایل اقتصادی هیچ کودکی از تحصیل باز نماند و با اجباری کردن تحصیل در قانون مسئله فرهنگی نیز تا حدودی حل شود.

معصومه بدخشان