پیشنهاد مطالعه۳/کتابشناسی مختصر حضرت امام رضا(ع)

به گزارش خبرنگار کتاب شبستان ، حضرت امام علی ‌بن موسی‌الرضا (علیه السلام) هشتمین امام شیعیان از سلاله پاک رسول خدا و هشتمین جانشین پیامبر مکرم اسلام می‌باشند. کنیه آن حضرت، ابوالحسن و مشهورترین لقبش، «‌رضا‌» است ایشان در سن 35 سالگی عهده‌دار مسئولیت امامت و رهبری شیعیان گردیدند و بیست سال مقام امامت را بر عهده داشت.حیات ایشان مقارن بود با خلافت خلفای عباسی که سختی‌ها و رنج بسیاری را بر امام رواداشتند و سر انجام مأمون عباسی ایشان را در سن 55 سالگی به شهادت رساند. و پیکر پاک ایشان که در مشهد به خاک سپرده شد.  قرنهاست که مزار این امام بزرگوار مایه برکت و مباهات ایرانیان است. پیرامون امام رضا(ع)  آثار بسیاری تالیف شده است که برخی از این آثار به شرح زیر است:

«مناظرات تاریخی امام رضا علیه السلام با پیروان مذاهب و مکاتب دیگر»

کتاب حاضر به قلم «آیت الله العظمی مکارم شیرازی» به یکی از ابعاد مهم زندگی امام رضا(ع)  یعنی بُعد فرهنگی و علمی و پاسداری از حریم عقاید اسلامی در برابر امواج سهمگین حملات مکتب ها و فرقه های مختلف به اصول و فروع اسلام در شرایط خاص عصر آن حضرت می پردازد. در این کتاب علاوه بر موضوعاتی چون؛«بافت حکومت بنی عباس»، «ویژگی های حکومت بنی امیه»، «خودکامگان عباسی»، «انگیزه اصلی مأمون برای تشکیل جلسات مناظره» ، شرح مناظرات هفت گانه امام رضا (ع) با افرادی چون؛ «جاثلیق ، دانشمند بزرگ مسیحی»، «رأس جالوت؛بزرگ یهود»، «بزرگ هیربدان»، «عمران صابی ؛دانشمند شبه مادی»، «سلیمان مروزی ؛دانشمند کلامی»، «علی بن محمد بن جهم» و پیروان مکاتب مختلف در بصره آمده است. گفتنی است که این کتاب را انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر کرده است.

«عشق هشتم»

کتاب حاضر روایتی داستانی است که به زندگانی و زمانه حضرت معصومه(س) و امام رضا(ع) می پردازد و توسط«کمال السید»  نویسنده عرب الاصل نگاشته شده و کار ترجمه ی آن را«حسین سیدی ساروی» انجام داده است. گفتنی است که این اثر که از سوی انتشارات مدرسه چاپ و نشر شده ، کتاب برگزیده نخستین دوره انتخاب کتاب سال رضوی و کتاب سال حوزه شده است.این کتاب  در واقع زندگینامه حضرت «امام رضا» (ع) و خواهرش «فاطمه معصومه» است. متن کتاب در 38 فصل، با قلمی روان و شیوا نگاشته شده است.در این اثر، شرح وقایع سفر امام رضا (ع) از مدینه به خراسان و ماجرای تحمیل ولایتعهدی به آن حضرت تا به شهادت رساندن ایشان بازگو شده است. همچنین سفر حضرت معصومه و برادرانش و شهادت آنان به دست دشمنان و بیماری حضرت معصومه که به وفات ایشان در شهر قم انجامید، مورد بررسی قرار گرفته است.

«هشتمین سفیر رستگاری»

در اثر حاضر به قلم «علی کرباسی» که از سوی نشر مولود کعبه منتشر شده است، با استفاده از متون تاریخی، انگیزه ی مأمون برای پیشنهاد ولایتعهدی به هشتمین امام و روش های رفتاری و گفتاری امام علیه السلام و همچنین چگونگی ثامن الائمه علیه السلام از مدینه تا مرو مورد بررسی دوباره قرار گرفته است. در قسمت دوم کتاب  نیز سخنان گهربار این امام همام برای گشودن راه و طریقه ی درست زیستن، ارائه می گردد.

«مسافر خراسان: حضرت امام رضا (ع)»

کتاب، مسافر خراسان: حضرت امام رضا (ع) ، به قلم «امیر مرادحاصل» روایت داستانی زندگی و رویدادهای مهم دوران حیات امام رضا (ع) یازدهمین كتاب از مجموعه  ی «گذری بر زندگی چهارده معصوم (ع)» است. عناوین این كتاب عبارت اند از : نجمه (مادر امام رضا (ع)، ولادت، كودكی، تلاش علمی، شرایط سخت سیاسی آن عصر، امامت، دوستان و دشمنان، شاه چراغ (برادر امام رضا (ع))، مبارزه، ولایت عهدی، سفر به ایران، جلسات علمی، روز بیعت، نماز عید فطر، شهادت، خونخواهی، و آثار علمی. کتاب حاضر که برای گروه سنی نوجوان تالیف شده، را موسسه ی فرهنگی منادی تربیت منتشر کرده است.

«آفتاب طوس:زندگانی علی بن موسی الرضا(ع)»

کتاب حاضر نوشته ی«حسین حسین زاده اوره نطنزی»  که نشر اشک یاس مروری کوتاه بر زندگانی، شخصیت و فضایل «امام رضا»(ع) است. در این کتاب به گوشه‌هایی از اخلاق، سیره عملی و کرامات امام رضا(ع) و حوادث مهم دوران حیات آن امام اشاره شده و ابعادی از زندگی سیاسی و اجتماعی ایشان و جایگاه علمی و معنوی آن امام به تصویر کشیده شده است. در همین راستا، نگارنده به مناظره‌های امام رضا(ع)، مبارزه فرهنگی با ایشان بر ضدّ گروه واقفیه، رفتار مامون با امام رضا(ع) و تحلیل از ولایت‌عهدی ایشان و برخی از سخنان حکیمانه آن امام در موضوعات مختلف اعتقادی مانند تناسخ، رجعت و مسخ ارایه کرده و ادله امامت امام رضا(ع) و برخی از معجزات آن امام و در نهایت نحوه شهادت مظلومانه ایشان را شرح داده است.

«حکمت های رضوی»

کتاب حکمت های رضوی که یازدهمین اثر از سلسله کتاب‌های راه زندگی است مشتمل بر ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام رضا (ع) است و از سوی حجت الاسلام والمسلمین «جواد محدثی» تحریر شده است. این کتاب که ترجمه و توضیح 40 حدیث از امام رضا(ع) را در بردارد و به تبیین موضوعات اعتقادی، اخلاقی، تربیتی، فقهی، تفسیری و تاریخی با ترجمه‌ای روان و به کار گیری اشعاری متناسب پرداخته است. کتاب حاضر را انتشارات آستان قدس رضوی (به نشر) منتشر کرده است.

«سبک زندگی: منشور زندگی در منظر امام رضا (ع)»

کتاب «سبک زندگی؛ منشور زندگی در منظر امام رضا(ع)» که توسط «محمدباقر پورامینی» تالیف شده و از سوی انتشارات قدس رضوی منتشر شده است، در عین ایجاز و اختصار و کم بودن صفحات آن، حاوی نکاتی بدیع و موضوعاتی خواندنی درباره سیره حضرت امام رضا علیه السلام در عرصه های مختلف زندگی است. این کتاب در چهار فصل تنظیم شده است که عناوین ان عبارت است از: فصل اول «سبک زندگی معیار»  نام دارد و شامل موضوعاتی چون؛ مفهوم سبک زندگی ،  ارتباط سیره و سبک زندگی ، چیروی از سیره و... است. فصل دوم با عنوان«ارتباط با خدا» به موضوعاتی چون؛ پارسایی و بندگی ، حکمت نماز ، نماز اول وقت و... می پردازد. سومین فصل از کتاب «ارتباط باخود» نام دارد و مشتمل بر مفاهیمی چون؛ اهمیت هویت، توکل، فراگیری دانش و.. می باشد. آخرین فصل کتاب با نام «ارتباط با خلق» به مسائلی چون؛ معاشرت کریمانه ، احسان و دستگیری ، رعایت حقوق مردم و.. اختصاص دارد.

«کبوتران حرم: چهل روایت از دلداگی شهدا به امام رضا (ع)»

کتاب حاضر که به همت گروه فرهنگی شهید «ابراهیم هادی» گرداوری اوری شده و نشر «امینان» ان را منتشر کرده است ، با نگرشی بر سیره قرآنی و تفسیری امام رضا(ع)، بیاناتی که ایشان به صورت مستقیم درباره قرآن کریم و تفسیر و فهم آن فرموده اند، ارائه شده است. بخش عمده ای از گفتار ایشان به شرح، تبیین و عینیت بخشیدن کتاب خدا اختصاص دارد و بخشی نیز شرح و بسط معارف اعتقادی قرآن شامل: «توحید» ، «نبوت» ، «امامت» ، «معاد» و «ایمان و کفر» را در بر می گیرد.

«شیوه دعا و نیایش در کلام علی بن موسی الرضا(ع)»

در کتاب حاضر که به قلم «احمد اقایی» تحریر شده است اطلاعاتی سودمند از امام رضا(ع) درباره شیوه دعا و نیایش را در اختیار خوانندگان قرار داده شده است. در پاره‌ای موارد دعاهایی برای ایمنی و رهایی از مشکلات آورده شده است. بیشتر مطالب این کتاب نیز از قول امام رضا(ع) و با نگاهی از زاویه دید ایشان بیان شده است. برخی از عناوین این کتاب عبارت اند از: «دست نیاز به درگاه بی نیاز»، «دعا فقط به درگاه خدا»، «شیوه صحیح دعا و نیایش»، «چند دعا و نیایش از علی بن موسی الرضا(ع)» و «دعای ایمنی و عافیت».

از دیگر آثاری که پیرامون امام هشتم شیعیان ؛ امام رضا(ع) نگارش شده است می توان به موارد زیر اشاره کرد:

«پیشوای مهر»؛ سیری بر زندگانی امام هشتم علیه السلام، سیدحسین اسحاقی، انتشارات خادم الرضا.

«امام رضا علیه السلام را بهتر بشناسیم»،؛ سلسله مباحث اسلامی، فرهاد رضایی، انتشارات همیاران جوان.

«سیره علمی و عملی امام رضا علیه السلام»، عباسعلی زارعی سبزواری، شرکت به نشر.

«امام رضا علیه السلام»، مجید کوثری،انتشارات اندیشه کامیاب

« مهارت های زندگی در سیره ی رضوی»،محمّدرضا شرفی، انتشارات آستان قدس رضوی.

« استمرار انقلاب عاشورا در ولایت عهدی امام رضا علیه السلام» ، سیدعلی حسینی خامنه ای، پیام مقام معظم رهبری به كنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام، انتشارات مسجد مقدس جمکران.

« راویان امام رضا علیه السلام در مسند الرضا»، عزیزا... عطاردی، انتشارات عطارد»

« قبله هفتم؛ پرسش های شما»،پاسخ های امام رضا علیه السلام، طاهر خوش، انتشارات شوق.

«امام رضا علیه السلام الگوی زندگی»، حبیب الله احمدی، انتشارات فاطیما.

«زندگانی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام»،موسی خسروی، انتشارات سعدی.

«زندگانی ثامن الائمه امام علی بن موسی الرضا علیه السلام»، محمد تقی مدرسی، با ترجمه محمدصادق شریعت، تهران،انتشارات محبان الحسین علیه السلام.