بررسی بیش از۲۰۰ موضوع فقهی و حقوقی وقف در هیئت فقهی سازمان اوقاف

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از ستاد خبری هفته وقف، حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم رازینی همدانی در آستانه هفته وقف با بیان این مطلب افزود: هیئت فقهی، حقوقی و اوقافی سازمان اوقاف به استناد تبصره ماده 32 آیین نامه اجرایی قانون سازمان ، به عنوان بازوی حقوقی و فقهی آن  فعالیت می کند.

وی با اشاره به شکل گیری هیئت فقهی،حقوقی و اوقافی سازمان اوقاف و امور خیریه در شهریور ماه سال 1389 یادآور شد: این هیئت با حکم نماینده محترم ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف شکل گرفت و در سه حوزه انجام وظیفه می کند وگروهی از کارشناسان فقهی، حقوقی و اوقافی، اعضای این هیئت را تشکیل می دهند.

به گفته رازینی عملکرد اصلی هیئت فقهی، حقوقی و اوقافی سازمان اوقاف مبتنی بر موضوعات قانونی اوقاف است که نیاز به تبیین و شفافیت حقوقی و فقهی دارد و از طریق استعلام به دست آنها می رسد.

حجت الاسلام و المسلمین رازینی با تأکید بر اینکه از دو طریق سازمان اوقاف و ادارات کل ، استعلام های حقوقی ، فقهی و اوقافی از این هیئت صورت می گیرد خاطر نشان کرد: پس از یک کارشناسی اولیه ، موضوع در دستور کارهیئت قرار می گیرد و نتیجه حاصله به رئیس سازمان ،اعلام می گردد.

رازینی اظهار داشت: الحمداله در این ارتباط کارکرد خوبی داشته ایم و از سال 1389 تاکنون بیش از 200 موضوع مربوط به وقف را مورد بحث و بررسی قرار داده و به نتیجه رسانده ایم و از ابتدای سال 94 تاکنون نیز35موضوع در هیئت فقهی و حقوقی بررسی و اعلام نظر شده است.

مشاور عالی نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه متذکر شد: محور دوم فعالیت ما که ازسوی نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه تعیین شده این است که دستورالعمل ، ضوابط و مقررات در سازمان برای بررسی، اعلام نظر و تأیید شرعی، به هیئت ارسال می شود، تا پس از بررسی و عدم مغایرت با موازین شرعی اجرایی شود.

حجت الاسلام و المسلمین رازینی محور سوم فعالیت های این هیئت را پاسخ به سوالات شرعی در حوزه وقف عنوان کرد و گفت: مدیران، کارکنان و رده های مختلف سازمان اوقاف اگر نیاز به استعلام در مورد مسائل شرعی دارند، سوال را مطرح و پاسخ مناسب را دریافت خواهند کرد.

رئیس هیئت فقهی، حقوقی و اوقافی با اشاره به تهیه متن سند وقف به عنوان یک اقدام و عملکرد اساسی در سازمان اوقاف و امور خیریه تأکید کرد: در طول تاریخ ، موقوفات زیادی در کشور وقف شده است و در دوره های مختلف ، واقفین وقف نامه هایی را یا خود تنظیم یا اینکه از سوی دیگران برای آنها به نگارش در آمده است که غالبا از نظر متن و دلالت دارای ابهام ، نقص و مشکلات زیادی هستند.

وی همچنین به نگارش برخی از وقف نامه های فاخر اشاره کرد و افزود:البته علاوه بر موضوع وقف، این وقف نامه ها از لحاظ ادبی و تاریخی نیز بسیار حائز اهمیت است.

حجت الاسلام و المسلمین رازینی، تهیه متن سند وقف را به عنوان یک اقدام ارزشمند در زمینه قانونمند کردن وقف در کشور بشمار آورد و اضافه کرد : هیئت فقهی، حقوقی و اوقافی با کمک دست اندرکاران حوزه وقف سند راهبردی وقف را تهیه کرده است و در این سند که مشابه سند مالکیت است ، جامعیت و وحدت رویه در وقف نامه موقوفات مورد توجه جدی قرار گرفته است.

 رازینی با تأکید بر اینکه در این سند راهبردی، نام واقف، مشخصات سایر واقفین، مورد وقف، نیت وقف، عواید، تولیت و ... به عنوان ویژگی های قانونی وقف درج شده است خاطر نشان کرد: سند راهبردی وقف در چهار نسخه تهیه و علاوه بر واقف و متولی برای نگهداری در اختیار سازمان اوقاف و سازمان ثبت اسناد و املاک قرار می گیرد.

وقف صدقه جاریه است

رئیس هیئت فقهی،حقوقی و اوقافی سازمان اوقاف و امور خیریه وقف را صدقه جاریه و از مصادیق بارز صدقات دانست که در قرآن و احادیث مورد تأکید فراوان قرار گرفته و سیره و سنت رسول اکرم(ص)و ائمه اطهار(س)بوده است.

حجت الاسلام و المسلمین رازینی تصریح کرد: سنت حسنه وقف از دیرباز وجود داشته ، ولی در دین مبین اسلام به آن توجه بهتر و بیشتری شده است.

وی گفت: وقف تمام شدنی نیست و تا ابد وجود خواهد داشت و براساس شرایط وقف، یک موقوفه را نمی توان فروخت و پایدار و ماندگار است.

حجت الاسلام رازینی خاطر نشان کرد: در قرآن ، احادیث و کلام معصومین(ع) بر این صدقه جاریه سفارش و تأکید شده و سیره عملی پیامبر و امیرالمومنین(ع) نیز گویای این موضوع است.

وی یادآور شد: ائمه اطهار نیز همانطوری که بردگان را خریداری و آزاد می کردند ، برای منافع عامه نیز موقوفاتی را در نظر گرفته اند که این موقوفات نیز در تاریخ ماندگار است.

رئیس هیئت فقهی، حقوقی و اوقافی خاطر نشان کرد: این موقوفات آثار و برکات فراوانی را در طول تاریخ برای مردم داشته است و درمان بیماران ، ترویج دین و قرآن از جمله آنهاست.

وی با اشاره به استخراج بیش از 740 نوع نیت در موقوفات متذکر شد: مثلاً در موضوع مربوط به زائران کربلا، موقوفات فراوانی وجود دارد که تأمین لباس گرم برای زائران، تهیه پوتین و ... از جمله آن ها است.

رازینی تصریح کرد: در این نوع وقف نامه ها ، واقفین ریزه کارهایی را نام برده اند که در زمان خود بسیار قابل توجه بوده است و امروز نیز ما بایدآن را با شرایط جدید تطبیق بدهیم.

رئیس هیئت فقهی، حقوقی و اوقافی سازمان اوقاف، تبلیغ را بهترین راه ترویج سنت حسنه وقف در جامعه دانست و افزود: یکی از مهمترین راه های ترویج وقف ، این است که رسانه ها ، آثار و برکات وقف را برای جامعه بیان کنند.

وی تبیین آثارماندگار وقف برای مردم و امانت داری متولیان را موضوعی بسیار مهم در تبلیغ و ترویج این سنت حسنه به شمار آورد و یادآور شد: برخی با ایجاد شک و شبهه در جامعه، تلاش می کنند که واقفین نیک اندیش را از این اقدام منصرف کنند ، در حالی که سامانه موقوفات کشور با چنان دقتی وقف را ثبت می کند که امکان هیچ گونه سوء استفاده در موقوفه وجود نداشته باشد.

به گفته رازینی بیان خدمات و تبلیغ برکات یک موقوفه در تشویق مردم به سنت حسنه وقف بسیار موثر است و طی هشت ماه گذشته سالجاری بیش از یک هزار مورد وقف به ثبت رسیده است.

وی تصریح کرد در سال های گذشته تعداد موقوفات ثبت شده به زیر 100 مورد می رسید که علت آن فراموشی سنت حسنه وقف و ترویج نشدن آن بود.

حجت الاسلام رازینی با اشاره به رسالت رسانه های گروهی و به خصوص رسانه ملی در ترویج فرهنگ وقف در جامعه متذکر شد: رسانه ها و به خصوص رسانه ملی ، باید وقف را به زیبایی به تصویر بکشند و با افرادی که از موقوفه های عمومی همانند مدارس، درمانگاه ها و ... سود برده اند ، مصاحبه کنند تا نقش موقوفات در جامعه تبیین شود.

وی اظهار داشت : هر چه این کار بیشتر تقویت شود ، مردم بیشتر برای وقف کردن تشویق خواهند شد چرا که بیان کارهایی که از درآمد موقوفات صورت می گیرد، خود بهترین تبلیغ برای وقف است.

وی برنامه ریزی از سوی سازمان اوقاف برای تکریم واقفان را یکی دیگر از روش های تبلیغ و ترویج سنت حسنه وقف در جامعه دانست و افزود: باید از واقفان برجسته تکریم و با گفت و گو با آنها، فواید وقف به جامعه منتقل شود تا سنت حسنه وقف در جامعه ماندگار و توسعه پیدا کند.