خبرگزاری شبستان- گروه سیاسی: ایران و روسیه منافع مشترکی در سوریه دارند و اتحادی که بین آنها شکل گرفته باعث قدرتمندتر شدن ایران و افزایش نفوذ این کشور در منطقه خاورمیانه می‌شود. این عبارات نقل قولی از سرگی آلکساشنکو، عضو ارشد اقتصاد و توسعه جهانی اندیشکده بروکینگز است که در پاسخ به انتشار مطالبی در خصوص اختلاف میان ایران و مسکو نوشته است. نگاه مشترک ایران و روسیه به سوریه باعث ایجاد نوعی همکاری و تعامل میان این دو کشور شده است و همین امر موجب نگرانی برخی کشورهای غربی که در تلاشند بر سر این اتحاد مانع تراشی کنند.
فارس به نقل از روزنامه انگلیسی «فایننشل تایمز» نوشته است: "نگاه غرب به بروز اختلاف بین اتحاد ایران و روسیه در امور سوریه است. یکی از مهمترین سئوال‌های بی‌پاسخ در جستجو برای پایان بخشیدن به نبرد خونین در سوریه میزان دوام اتحاد بین مسکو و تهران است. چشم انداز قابل توجه عملیات هماهنگ ایران و روسیه در سوریه خط بطلانی بر یک قرن سوظن و بد گمانی بین آنها شده است. انتظار می‌رود موضوع سوریه در دستور کار سفر «ولادیمیر پوتین» به تهران باشد.
«کریستوفر هیل» کارشناس اندیشکده انگلیسی «چتم هاوس» در این باره گفت: «ایران و روسیه در ظاهر دوست اما در واقع رقیب یکدیگرند. هرچند روابط این دو بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق گرم شده اما به نظر می‌رسد در اهداف بلند مدت با هم اختلاف دارند.»
در ادامه این گزارش با اشاره به تفاوت نگاه ایران و روسیه در امور سوریه منجمله اینکه اهداف اصلی ایران در جنوب سوریه و حفظ مسیر ارتباط با نیروهای مقاومت حزب‌الله لبنان است اما روسیه در نقطه مقابل اهدافی سیاسی ژئو پلتیکی در سر دارد و دورخیز به سوی ساحل غربی این کشور یعنی پایگاه دریایی طرطوس که از آنجا حملات هوایی علیه مخالفان حکومت اسد انجام می‌دهد را کرده است، نوشت: بزرگترین امیدواری مقام‌های غربی شکست در اتحاد آنها و ایجاد اختلاف در مورد دیدگاه این دو کشور درباره «بشار اسد» رییس جمهور سوریه است.
این روزنامه انگلیسی در خاتمه نوشت: روسیه البته تاکنون به شدت بروز اختلاف با ایران در این زمینه را رد کرده است به طوری‌که «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه هفته گذشته بارها تاکید کرد که مواضع مسکو در قبال اسد تغییری نکرده و به غرب درباره کناره گیری اسد از قدرت به عنوان یک پیش شرط برای گذار سیاسی در سوریه هشدار داد."
بنابراین گزارش، پایگاه خبری تحلیلی جام نیوز در گزارشی نوشته است: "اندیشکده بروکینگز (brookings) در یادداشتی به بررسی تغییرات راهبردی در سیاست‌های دوجانبه ایران و روسیه پرداخت و تصریح کرد که جمهوری اسلامی و کرملین نه تنها با هم مشکلی ندارند بلکه روابط دوستانه‌تری نسبت به هرزمان دیگری باهم برقرار نموده‌اند.
سرگئی الکساشنکو، این یادداشت را در اعتراض به مقاله روزنامه واشنگتن پست درخصوص مسایلی که باعث اختلاف ایران و روسیه خواهند شد، نگاشت.
در مقاله واشنگتن پست، نویسنده برخلاف مباحث مطرح شده حول بهبود روابط ایران و روسیه، مدعی شد: «برخلاف نظرات تحلیلگران برجسته مانند سرگئی الکساشنکو از اندیشکده بروکینگز، اتحاد (ایران و روسیه) به قوتی که در اظهارات مقامات رسمی مشاهده می‌شود نبوده و سه عامل بی‌اعتمادی عمیق، رقابت اقتصادی بر سر فروش نفت و گاز، و تفکرات ایدئولوژیکی متفاوت در سوریه باعث بهم خوردن روابط آنها خواهد شد.»
سرگئی الکساشنکو در واکنش به مخالفت واشنگتن پست با نظراتش نوشت «روابط ایران و روسیه پیشینه طولانی و پیچیده‌ای دارد ولی این دو کشور روابط اقتصادی نزدیک و همسویی سیاسی (علی‌الخصوص درمورد حفظ بشار اسد در قدرت و کاهش نفوذ آمریکا در منطقه) دارند. البته روابط بطور غیرقابل پیش‌بینی تغییر خواهند کرد. در سوریه نیز سه بازیگر خارجی مهم که ایران، روسیه و آمریکا می‌باشند، حضور دارند که سوای اهداف متفاوت می‌توانند با هم متحد شوند. در این میان اتحاد ایران و روسیه محتمل تر از بقیه است زیرا آمریکا تحمل سیاسی برای دیگر بازیگران ندارد.»
این تحلیلگر اندیشکده بروکینگز با اشاره به اینکه هیچ مقام روسی یا ایرانی اعلام نمی‌کنند که همکاری رسمی میان این دو کشور وجود دارد، خاطر نشان کرد: «ولی بعنوان دو همسایه، روابط اقتصادی ایران و روسیه نزدیک‌تر از روابط با کشورهای دورتر می‌باشد. مکمل‌های تجاری خاص این روابط اقتصادی را بیشتر تقویت می‌کند از جمله اینکه روسیه کالاهای بسیاری را تولید می‌کند که ایران وارد کننده آنهاست از جمله قطعات هواپیمایی، فناوری تولید انرژی و خودرو. با اینکه روسیه و ایران از نظر جهانی رقبای نفتی هستند ولی به دلیل قیمت تمام شده پایین تولید نفت، در قیمت پایین فروش آن باهم شریک شده تا رقبای آمریکای شمالی خود را کنار بزنند.»
الکساشنکو در ادامه با بیان اینکه تجارت دوجانبه و همکاری‌های اقتصادی الزاما باعث همکاری سیاسی نمی‌شود؛ افزود: «ولی روسیه و ایران از نظرهای سیاسی بسیاری باهم همسو بوده و هیچگونه اختلافی درمورد سوریه ندارند که آنها را از هم فاصله دهد.» و دلایل خود را اینگونه مطرح کرد «هردو کشور از مفهوم دایره نفوذ بعنوان اساس سیاست خارجه خود استفاده کرده و قصد دارند نفوذ جهانی و منطقه‌ای امریکا را کاهش دهند. هردو کشور بشار اسد را شریکی مهم دانسته و خواهان مدیریت وی بر یک سوریه متحد هستند؛ البته رئیس جمهور بعدی سوریه به شرط اینکه سنّی یا حامی آمریکا نباشد، از سوی ایران و روسیه پذیرفته شده خواهد بود.»
«ولادیمیر پوتین که معتقد است سبک غربی دموکراسی در همه جای دنیا قابل اعمال نیست؛ ایران را که در طول ۴۰ سال ثبات و نظم داخلی خود را با وجود محیط نامطلوب خارجی حفظ کرده است، یک شریک و همکار جذاب برای روسیه دانسته که می‌تواند ثبات طولانی مدت را برای مثال در سوریه، عراق و لبنان حفظ کند. منافع کاربردی روسیه (پایگاه‌های نظامی و قراردادهای تسلیحاتی)، اهداف ایدئولوژیک ایران یا تمایلاتش برای تبدیل شدن به قدرت منطقه‌ای را تضعیف نمی‌کند. مخصوصا زمانی که تحریم‌های ایران برداشته شوند، به دنبال نوسازی تجهیزات نظامی خود خواهد افتاد که در آنصورت روسیه بهترین تامین کننده خواهد بود.»
در پایان این مقاله اندیشکده بروکینگز مدعی شد «درحالی که ایران و روسیه روابط خود را نزدیک‌تر می‌کنند؛ آمریکا باید اهداف خود را در سوریه تمییز داده و سیاست طولانی مدتی را با توجه به آن طرح‌ریزی کند. زیرا در غیر این‌صورت با اتحاد ایران و روسیه روبه‌رو خواهد شد که روابط بین‌المللی را تکان خواهد داد.»
نظر شما