به گزارش خبرگزاری شبستان از همدان، میرسید علی همدانی در دوشنبه دوازده رجب 714 ه . ق در همدان به دنیا آمد، پدرش امیر شهاب الدین حسن بن سید محمد همدانی از بزرگان این سامان محسوب می گردید، و خاندانش از سادات حسینی هستند.
وی تحصیلات مقدّماتی را تحت راهنمایی دایی خویش پی گرفت، استادان دیگرش عبارتند از: شیخ محمود مزدقانی، شیخ تقی الدین علی دوستی سمنانی، شیخ نجم الدین محمد اسفرائینی، شیخ علاء الدّوله سمنانی، قطب الدین یحیی نیشابوری، شیخ الاسلام شرف الدین درگزینی، نظام الدین یحیی غُوری خراسانی و شیخ رکن الدین سعید حبشی. سید علی همدانی نزد این بزرگان علم و معرفت حدیث، حکمت و عرفان را آموخت و در تزکیه، تعالی معنوی و سلوک ملکوتی از آنان تأثیر پذیرفت.
مقام معنوی و منزلت اجتماعی
سید علی در زمان حیاتش احترامی به سزا داشت و در غالب شهرهای ایران، ترکستان و هندوستان، عموم طبقات مردم برایش تکریم ویژه ای قائل بودند. وی علاوه بر زُهد و تقوا، در علم و حکمت مقام رفیعی بدست آورد و جامع علوم عقلی و نقلی بود و در این دو شاخه آثار زیادی به نگارش درآورد. نفوذ معنوی او در میان اقشار مختلف مردم چنان موقعیتی برایش پدید آورد که بسیاری از حکّام و امیران معاصر وی نهایت احترام را در حقش رعایت می کردند و تذکّرات و نصایح وی را اجرا می نمودند و موقعی که رحلت نمود، برای جلب نظر علاقه مندان سیّد به تعمیر، مرمّت، تزیین و آراستن بارگاه وی در ختلان با یکدیگر به رقابت پرداختند.
میر سید علی همدانی رعایت موازین شرعی را در سلوک عرفانی لازم می دانست. او بسیار امر به معروف و نهی از منکر می کرد و شاگردان و مأنوسین خود را از بدعت منع می کرد و این حرکت را نوعی ضلالت تلقّی می نمود. مکرّر در آثار خود، خوانندگان را به مراعات موازین شرع مقدس نه به لحاظ وجوب رعایت ظاهر و اکتفا نمودن به امور شریعت، بلکه از حیث اعتقاد راسخ به اقامه دین هشدار داده است. در یکی از نامه ها یادآور می شود: زنهار که اگر اقامه امور دین را سهل بگیری نتیجه نخواهد داد.
ترویج دین مبین اسلام و تبلیغ و انجام وظایف الهی و انسانی هدفی مقدّس بود که سید علی در سفر و حضر با اصرار و استواری آن را تعقیب می نمود و محورهایی را برای عملی ساختن آن در پیش گرفت: تدریس معارف اسلامی و اصول اعتقادی، تربیت شاگردانی که هر کدام مبلّغی دانشور بودند، تشکیل مجالس وعظ و خطابه، برپا کردن حوزه هایی برای تهذیب نفوس و رویش فضایل اخلاقی، آموزش دادن به مُبلّغان و واعظان و ایجاد سازمانی وسیع و منظم برای رساندن پیام توحید به طالبان حقیقت، اهتمام به احیای عنصر حیاتی امر به معروف و نهی از منکر و مقاومت در برابر مفاسد.
استاد شهید مرتضی مطهری می نویسد: «یکی از کسانی که در کشمیر به اسلام خدمت کرده است، میر سید علی همدانی بوده. این مرد بزرگ که از مفاخر اسلامی است هزارها شاگرد در کشمیر تربیت کرده که هر کدام برای خود استاد شدند. مقام سید علی همدانی هنوز در کشمیر محترم است .
اوّلین مدرسه علوم دینی در کشمیر به دست این مبلّغ توانمند ساخته شد، سید علی همدانی در کشمیر کتابخانه ای تأسیس نمود و در این مکان بسیاری از منابع علوم و معارف اسلامی را به زبانهای عربی و فارسی فراهم ساخت. این کتابخانه اهمیت شایان توجهی بدست آورد و شخصیتهای علمی و فرمانروایان منطقه از آن بازدید بعمل می آوردند.
آثار میر سید علی همدانی
نوشته های سید علی همدانی که به بیش از 110 جلد کتاب، رساله و مجموعه شعری بالغ می گردد، به لحاظ محتوا، مضمون، سبک و نثر و نظم در خور توجه می باشد. این آثار در عرصه های گوناگون تفسیری، روایی، فلسفه و حکمت، اخلاق، عرفان و ادبیات نگاشته شده و در تمام آنها مطالب آموزنده، مباحث معنوی و ذوقی دیده می شود. نکته سنجیهایی که وی در پدید آوردن نظم و نثر اعمال نموده، آثارش را جالب و خواندنی نموده است.
بنای نخستین آرامگاه سید علی همدانی هم اکنون در تاجیکستان واقع در آسیای میانه، پابرجاست که شامل یک اتاق بزرگ و نُه حجره کوچک است. ده نفر از افراد خاندانش در این مکان آرمیده اند.
افتتاح مجتمع آموزشی میر سید علی همدانی
نواخته شدن زنگ میر سید علی همدانی، افتتاح مجتمع آموزشی میر سید علی همدانی، افتتاح پارک نواری و پردهه برداری از تندیس میر سید علی همدانی، افتتاحیه رسمی همایش بین المللی میر سید علی همدانی، برگزاری نشست های علمی از برخی برنامه های همایش بین المللی میر سید علی همدانی در امروز و فردا (20 و 21 آبان) در همدان در حال برگزاری است.
رونمایی از کتاب "میر همدان"
کتاب «میر همدان» را پرویز اذکایی از استادان برجسته کشور تالیف کرده و این کتاب حاوی احوال، آثار و آرای میر سیدعلی همدانی به انضمام پنج رساله وی است.
این کتاب در پنج فصل تدوین شده و منابع این کتاب برگرفته از نوشته های مریدان، ملازمان و هم روزگاران، نوشته های به دست آمده از تذکره نویسان و نویسندگان سده های ٩ تا ١٤ و در نهایت برگرفته از نوشته های معاصران است.
نوشته های معاصران مبتنی بر منابع دو دسته گذشته و به همراه اطلاعات تاریخی، جغرافیایی، رجالی - مقامات و استدراک های عرفان پژوهی است.
محورهای همایش بین المللی میر سید علی همدانی
نقش میرسید علی همدانی در گسترش اسلام در شبه قاره ایران، هند، تاجیکستان، حلقه های به هم پیوسته زندگی معنوی میرسیدعلی همدانی، اهمیت و نقش ارتباطات بین فرهنگی در منطقه با محوریت میرسیدعلی همدانی
خرد جمعی و مؤلفه های گفتگوی فرهنگ ها در آثار میرسیدعلی همدانی، میرسیدعلی همدانی در آیینه تاریخ، تاثیر میرسیدعلی همدانی و پیروانش در گسترش و رواج هنرهای ایرانی در هندوستان و ماوراء النهر از محورهای همایش است.
احوال و تراجم میرسیدعلی همدانی ، آثار فکری و معنوی میرسیدعلی همدانی ، نقش و تاثیر ادبی و زمانی میرسیدعلی همدانی از برخی دیگر محورهای همایش است.
همایش بین المللی میر سید علی همدان ٢٠ و ٢١ آبان ماه سال جاری با حضور مهمانان داخلی و خارجی و شخصیت های ملی و کشوری در همدان در حال برگزاری است.
اشرفی طاهرپور/
نظر شما