به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، عصر یكشنبه هفدهم آبان، هنرمندان پیشكسوت و جوان هنرهای تجسمی در سالن سوره مهر حوزه هنری دور هم جمع شدند تا برگزیدگان نهمین سوگواره هنر عاشورایی را بشناسند.
این برنامه كه مسئولان فرهنگی و هنری و چهره‌های شاخصی از جمله فاضل نظری معاون هنری حوزه هنری، مرتضی گودرزی دیباج رییس مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری، مسعود صالحی، مهدی حاجی محمدی، مرتضی اسدی، مسعود سپهر، احمد آقاقلیزاده و ... در آن حضور داشتند، با اجرای یك نمایش آیینی با موضوع امام حسین (ع) و واقعه كربلا آغاز شد.
در ادامه، مرتضی گودرزی دیباج درباره سوگواره هنر عاشورایی گفت: این نهمین همایش هنری است كه به نام امام حسین (ع) در حوزه هنری برگزار می‌شود و به بركت این جریان می‌بینیم كه در نقاط دیگر كشور نیز به نام سوگواره همایش‌های هنری در قالب پوستر، نقاشی و ... برگزار شده و اعلام می‌كنیم در این مسیر اگر كمكی از ما برمی‌آید به ما اعلام كنند.
شرکت کنندگان سوگواره عاشورایی به یک خلوص رسیدند
رییس مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری خطاب به هنرجویان و هنرمندان جوان اظهار كرد: به این راه امید داریم و در كمتر سوگوارهای بعد از دیدن آثار، اینقدر سر شوق آمده‌ام. بعد از چند دوره برگزاری این سوگواره، سیر نزولی آثار را شاهد بوده‌ایم، شاید در نگاه اول اینطور به نظر برسد كه مخاطبان كمتری در این فراخوان شركت می‌كنند؛ اما من می‌خواهم بگویم این موضوع یك پیام دارد و به نظر می‌رسد افرادی كه در این همایش شركت می‌كنند در حال رسیدن به یك خلوص هستند. اگرچه از جمعیت استقبال می‌كنیم و دوست داریم در این خیمه كه برپا شده، جمعیت بیشتری حضور داشته باشند اما كسانی كه فارغ از جشنواره و جایزه و عنوان و القاب می‌توانند بمانند، ماندگار می‌شوند.
اعتقاد قلبی شركت‌كنندگان مهم است
وی تاكید كرد: برای ما اعتقاد قلبی، علاقه و خلوص در نیت شركت كنندگان مهم است. اگر كسی همایش‌های هنری كه به نام كربلا برپا شده را با سایر جشنواره‌های هنری دیگر یكی میپندارد، چندان به صواب نزدیك نمی‌دانیم و تاكید داریم این حضور یكجور معامله با امام حسین (ع) تلقی شود چرا كه اگر چنین اتفاقی افتاد، تمام رفتار ما در جریان فعالیت هنری متاثر از چنین فضایی خواهد شد.
گودرزی دیباج همچنین افزود: همانطور كه در دوره‌های پیشین هم تاكید شد، توجه به معاصرسازی مسأله عاشورا و آنچه در كربلا رخ داد و شیوه زندگی امام حسین (ع) لازم است. مراد ما پیام عاشورا در دوران معاصر است و اگر این اتفاق نیفتد، عملا كار عمیقی انجام نداده‌ایم. قیام امام حسین (ع) قطعا برای ما كه در اعصار و نسل‌های دیگر زندگی می‌كنیم پیامی دارد و باید پیدا كنیم كه این چه پیامی است.
در مرزهای کشور گرگ های گرسنه زوزه می کشند
وی با بیان این كه اگر هنرمند صرفا به سمت عناصر تكراری یا غیرموثر می‌رود، لازم است در كارش تجدید نظر كند، گفت: اگر قرار است حركت امام حسین (ع) به ما درس زندگی در دوره جدید بیاموزد، هنرمند امروز هم اگر قرار است كار عاشورایی كند لازم است به اطراف خودش توجه كند. همانطور كه می‌بینیم، در مرزهای این كشور گرگ‌های گرسنه‌ای زوزه می‌كشند كه زخم خورده هستند و منتظرند یك لحظه غفلت كنیم تا ما را بدرند، چطور می‌توانیم نسبت به این قضیه بی‌تفاوت بمانیم؟ اگر هنرمند می‌بیند كه همنوعانش را در جهان مورد ظلم قرار می‌دهند و بی‌تفاوت باشد چطور هنر عاشورایی عرضه می‌كند؟ پس هنر عاشورایی كجا قرار است متبلور شود؟ به همین دلیل است كه می‌گویم حساب این همایش باید از سایر جشنواره‌ها جدا شود چراكه پیام اصلی آن این است كه تلاش می‌كنیم مفاهیم عاشورایی را در دوره جدید معاصرسازی كنیم.
رییس مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری در ادامه تاكید كرد: موضوع دیگر این است كه برخی از جامعه‌شناسان و نشانه‌شناسان می‌گویند نمادها و نشانه‌ها و سمبل‌ها در طول تاریخ ساخته می‌شوند و نمی‌توان از هنرمند امروزی خواست كه بروند به سمت طراحی سمبل‌های جدید، باید صبر كنیم كه فرهنگ‌ها و جوامع در طول قرون این سمبل‌ها را بسازند. اما سوال جدی من در این زمینه این است كه در دوره جدید فضایمان طوری بسته است كه نمی‌توانیم نماد و سمبل ایجاد كنیم؟ در شرایط فعلی اگر در فرهنگ‌های غیراسلامی و غیرشرقی بخواهند موضوعی را در قالب نمادها و نشانه‌ها مطرح كنند، توسط ابزار گسترده رسانه‌ای و تكرار و استمرار، نمی‌توان این كار را انجام داد؟ مگر همین حالا چنین الگوهایی ساخته نشده است؟ پیداست كه مولفه‌های نشانه‌شناسی در دوران جدید در حال تغییر است و امكاناتی در اختیار است كه در گذشته نبوده است و باید منتظر گذشت زمان می‌ماندیم؛ امروز امكانات رسانه‌ای به قدری است كه هنرمند می‌تواند برود به سمت طراحی، ساختن یا بازطراحی و نهادهای مختلف با پشتیبانی، آن را به خوبی معرفی كنند.
آرشیو ذهنی هنرمند با مطالعه قوی می‌شود
دیباج همچنین به اهمیت مطالعه اشاره كرد و گفت: گاهی دیده می‌شود هنرمندان ما در جستجوی تكنیك‌ها و قالب‌های هنری جدید نیستند و برخورد خلاقانه با موضوعات صورت نمی‌گیرد. یكی از مهترین این موضوع این است كه بسیاری از هنرجویان و هنرمندان چندان مطالعه را جدی نمی‌گیرند. این مطالعه هم می‌تواند شامل مطالعه متن باشد و هم مطالعه آثار هنری تا آرشیو ذهنی‌شان غنی شود.
وی تاكید كرد: با تمام اینها ممكن است یك هنرمند در مقطعی احساس كند كه به بن بست رسیده است، در اینجاست كه لازم است از عرصه‌های دیگری كمك بگیریم. جالب است كه ابوعلی سینا و بسیاری از علما گاهی كه با تمام علمشان در حل مساله‌ای به بن‌بست می‌رسیدند، نماز می‌خواندند. درواقع امید آنها به جایی بوده كه در زمین نیست. چرا نباید این مسائل را در هنر و هنرمند امروزی داشته باشیم؟ تمام سرچشمه فعالیت هنری ما كه در زمین نیست، خوب است وقتی در خلق اثر هنری هم به مشكل برمی‌خوریم به ابا عبدالله رجوع كنیم و از او كمك بخواهیم.
اثرموضوعی باید زیبا هم باشد
این هنرمند با تاكید بر این كه لازم است اثر موضوعی، از زیبایی هم برخوردار باشد، افزود: چرا آرایه‌های عاشورایی به میان مردم نمی‌آید و تنها منحصر به ماه محرم می‌شود و در طول سال مصرف ندارند؟ باید دقت كرد با چه نگرشی می‌توان خلق اثر كرد كه در باقی ایام سال هم بتواند به عنوان یك اثر تزییناتی مفهومی هدفدار استفاده شود؟ چرا تنها به پیام فكر كنیم و به زیبایی آن نیندیشیم كه بتواند در اتاق كار یا منزل ما مصرف داشته باشد؟ درواقع خوب است این آثار علاوه بر داشتن بار مفهومی، مولفه‌های زیباشناختی هم داشته باشد؟
وی به لزوم توجه به بعضی از نشانه‌ها برای دیگر اقوام هم اشاره و اظهار كرد: با بین‌المللی شدن سوگواره هنر عاشورایی، لازم است آثاری خلق شوند كه در كشورهای دیگر هم قابلیت نمایش داده شدن داشته باشند. خوب است كه به عناصر هنری فكر كنیم كه قدری هم جهانشمول‌تر باشد. فكر كنیم كه با توجه به فرهنگ جوامع مسلمان در كشورهای غیرمسلمان هم اثر می‌آفرینیم؟
رییس مركز هنرهای تجسمی حوزه هنری در پایان تاكید داشت: امسال یك كار پژوهشی در قالب نقد نشانه‌شناسی آثار عاشورایی برای رسیدن به یك الگوی بومی را شروع كرده‌ایم و امیدواریم در سال بعد بتوانیم از نتیجه این كار رونمایی داشته باشیم كه برای هنرمندان و پژوهشگران و علاقمندان مفید باشد. برای برگزاری جلسات نشانه‌شناسی كه باب این كتاب را باز خواهد كرد، از طریق دبیرخانه سوگواره اطلاعات داده خواهد شد تا كسانی كه در تهران یا شهرستان‌ها هستند در این جلسات كارگاهی شركت كنند و از این جلسات استفاده كنند.
نظر شما