به گزارش خبرگزاری شبستان از هرمزگان و به نقل از ستاد خبری پنجمین کنگره بین المللی امام سجاد(علیه السلام)، متن کامل پیام مرجع عالیقدر آیت الله العظمی جوادی آملی به این شرح است؛
أعوذ بالله من الشيطان الرجيم
بسم الله الرحمن الرحيم
«الحمد لله ربّ العالمين و صلّي الله علي جميع الأنبياء و المرسلين و الأئمة الهداة المهديين سيّما خاتم الأنبياء و خاتم الأوصياء(عليهما آلاف التحية و الثناء) بهم نتولّي و من أعدائهم نتبرّيء الي الله».
ایام سوگ و ماتم سیدالشهدا حسین بن علی بن ابیطالب (صلوات الله علیه و علی اهل بیته و اصحابه) و ایام سوگواری وجود مبارک امام سجاد(علیه السلام) را به پیشگاه عموم و علاقه مندان به قرآن و عترت، به شما فرهیختگان تسلیت عرض می کنم.
مقدم شما فرهیختگان، اندیشوران و اندیشمندان حوزوی و دانشگاهی را در این کنگره وزین سپاسگزاریم و از برگزارکنندگان این کنگره عظیم مخصوصا نماینده محترم ولی فقیه در استان هرمزگان حق شناسی می کنیم و از همه بزرگوارانی که با ارائه مقالات يا ايراد مقال بر وزن علمي اين همايش افزودند سپاسگزاریم و از ذات اقدس اله مسئلت می نماییم که سعی همگان مشکور ولی عصر باشد.
جریان صحیفه سجادیه و تجلی امام چهارم در این صحیفه نورانی رهآوردهای فراوانی دارد که گرچه صبغه دعایی دارد لکن معارف وحیانی آن فراوان است. جریان توحید در نظام هستی را به طرزی موحدانه تعریف می کند که جز خدا و رحمت رحمانیت او چیزی در عالم حاکم نیست.
کل نظام مخلوق اوست به نحو کون تام در تحت تدبیر اوست به نحو کون ناقص، لکن اراده الهی کارگشاست.
خدا بدون اینکه سخن بگوید با اراده جهان را تدبیر می کند چه اینکه امام سجاد(علیه السلام) در یکی از این ادعیه نورانی فرمود: «فَهِيَ بِمَشِيّتِكَ دُونَ قَوْلِكَ مُؤْتَمِرَةٌ» یعنی سپهر آفرینش و نظام هستی با مشیت و اراده تو کار می کند بدون اینکه سخنی بگویی، چون کلام خدا همان فعل خداست. «انما قوله فعله»، نه با صوت است نه با ندا.
این در سخنان نورانی علی بن ابیطالب(سلام الله علیه) هست، «انما قوله فعله». با کلماتی که بشر سخن می گوید، خدا سخن ندارد. «إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ» این کن فیکون همان ایجاد و وجود خواهد بود.
«فَهِيَ بِمَشِيّتِكَ دُونَ قَوْلِكَ مُؤْتَمِرَةٌ» این مطلب اول درباره کیفیت تدبر در نظام آفرینش است. مهندسی عالم را رحمت مطلقه خدا به عهده دارد اگر چه خدا هم رحمت دارد هم غضب. هم ارحم الراحمین است و«أَشَدُّ الْمُعَاقِبِینَ فِی مَوْضِعِ النَّكَالِ وَ النَّقِمَة».
لکن منتقم بودن خدا در قبال رحمت رحیمیه اوست نه برابر رحمت رحمانی او. خدا هم رحیم است و هم منتقم. «إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمينَ مُنْتَقِمُونَ» لکن منتقم بودن خدا و منعم بودن خدا. این اوصاف خاصه زیر پوشش آن رحمت مطلقه، رحمانیت، رحمت رحمانیه در فرهنگ اهل بیت(علیهم السلام) مقابل ندارد.
در قرآن کریم رحمت رحمانیه مقابل ندارد چون فرمود: «رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ». آن چه مقابل دارد رحمت رحیمیه است که قهر و انتقام الهی در مقابل رحمت رحیمیه است. لکن طبق بیان نورانی امام سجاد(علیه السلام) درصحیفه، این رحمت رحیمیه، آن انتقام و این رحمت رحیمیه که مقابل هم هستند هر دو به رهبری رحمت رحمانیه اداره می شوند.
در یکی از دعاهای نورانی فرمود: «تَسْعى رَحْمَتُهُ أمامَ غَضَبِهِ ». این خدایی که رحمت رحیمیه او و رحمت و غضب او در رهبری رحمت رحمانیه را پذیرفتند. این که گفته می شود که رحمت خدا بیش از غضب اوست این سخن تام است ولی سخن دقیق تر آن است که رحمت رحمانی خدا پیش از غضب اوست نه تنها بیش از غضب او. رحمت رحمانیه بیش از غضب اوست روشن است، چیزی که بیش از رحمت رحیمیه است، ولی پیش از غضب او قبل از اینکه خدای سبحان بر کسی غضب روا بدارد رحمت رحمانیه نقشه می کشد که کجا جای انتقام است کجا جای انعام . يا مَن تَسْعى رَحْمَتُهُ أمامَ غَضَبِهِ . قبل از اینکه خدای سبحان غضب بکند انتقام گیرد رحمت رحمانیه یک نقشه ای می کشد راه را نشان می دهد و غضب وارد می شود.
پس رحمت رحیمیه و غضب الهی که همان انتقام است این دو مقابل هم هستند. رحمت رحیمیه مقابل دارد ولی رحمت رحمانیه که وسعت کل شی، مقابل ندارد و آن نقشه می کشد برابر آن نقشه رحمت رحیمیه و غضب سامان می پذیرد و امور را اداره می کند.
مطلب دیگر حالا که روشن شد نظام هستی را خدا با مشیت اداره می کند نه با سخن و لفظ. و تدبیر هم با مهندسی رحمت رحمانیه است که غضب را و رحمت رحیمیه را زیر پوشش دارند، حالا درباره انسانیت سخن فرموده اند که انسان چیست؟ مجموع آنچه که از سوره مبارکه یاسین و برخی ادعیه صحیفه سجادیه از تعریف انسان بر می آید.
«الانسان هو الحی متاله الحمید»؛ توده مردم، انسان را به عنوان حیوان ناطق می شناسند لکن انسان در حقیقت «الانسان هو الحی متاله الحمید» انسان زنده است برای اینکه قرآن با او کار بکند. این مطلب اول. «لِيُنْذِرَ مَنْ کانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَي الْکافِرينَ».
بر اساس صنعت احتباک که چهار چیز را وقتی بخواهند بگویند دو چیز از آن چهار چیز را ذکر می کنند تا بقیه روشن شود. انسان یا زنده است یا مرده. زنده یا مومن است یا کافر. ولی قرآن کریم حی را در برابر کافر قرار داد. «لِيُنْذِرَ مَنْ کانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَي الْکافِرينَ». معلوم می شود که مومن و موحد زنده است و کسی که زنده است انسان است «وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَي الْکافِرينَ».آنها مرده اند.
در قبال کفر ایمان است که ثابت می شود. در قبال حی مرگ هست که ثابت می شود. کافر مرده است و مومن حی است و زنده. این تعریفی است که در قرآن درباره انسان یعنی انسان حی متاله الحمید که اگر حمد و ستایش پروردگار نباشد دیگر انسان نیست.
لذا فرمود خدایا تو را سپاس که آیین حمد و شکر را به جا آوردی و ما آشنا شدیم که چرا حمد کنیم و اگر انسانی خدا را حمد نکند این افراد «لَخَرجُوا مِنْ حُدُودِ الانْسانِیَّةِ اِلی حَدَّ البَهِیمِیَّةِ». اگر کسی شاکر و حمید و حامد نباشد این فصل اخیر را ندارد.
فصل اخیر انسانیت انسان حمد و سپاس در برابر ذات اقدس اله است. این جور انسان را معرفی کردن نتیجه کار وجود مبارک امام سجاد(علیه السلام) است در صحیفه سجادیه. لذا مسئله دعا را با عنوان اینکه نور است به ما معرفی کرده است. و در سایر کلمات نورانی سعی بلیغ آن حضرت این بود که ما از این نقشه ی ارائه که رحمت رحمانیه و از آن حمد الهی که فصل اخیر ماست.
در بخش دیگر مهربانی و رحمت خاصه ذات اقدس اله را بیان می کند. در آن دعای وداع ماه رمضان، کاری که تو کردی و می کنی بی سابقه است و آن کار این است که در تجارت و معامله همواره یک طرف آگهی مزایده می زنند یک طرف آگهی مناقصه. آن که می خواهد بفروشد آگهی مزایده می زند و آن که می خواهد بخرد آگهی مناقصه می زند. خریدار می گوید هر که ارزانتر می دهد از او می خرد فروشنده می گوید هر که گرانتر می خرد من به او می دهم. تو خریداری هستی که آگهی مزایده می زنی. این مخصوص توست. درست است که تو مشتری هستی و خریدار. «إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ». درست است که گاهی مستاجری و دیگران اجیر تو هستند و می خواهی به آنها اجر بدهی به غیرحساب. اما تو در عقود، در معاملات و در داد و ستدها بر عکس همه آنجا که باید آگهی مناقصه بزنی آگهی مزایده می زنی «وانت الذی زد فی السوم».
اینکه می گویند ورود در سوم برای مومن مکروه است یعنی وقتی که برادر مومن دارد چیزی را می خرد یا می فروشد انسان وارد نشود.
امام سجاد(علیه السلام) به ذات اقدس اله عرض می کند پروردگارا تنها تویی که در خریدن آگهی مزایده می زنی و می گویی من بیشتر از دیگران می خرم. اعلام عمومی کردی و به جوامع بشری گفتی شما جانتان را به هرچی بخواهی بفروشی من بیشتر می خرم. وقتتان را، عمرتان را به هر کی می خواهید بفروشید من بیشتر می خرم. خدمتتان را، کارتان را، عملتان را، در هر راهی بخواهی صرف کنی من بیشتر می خرم و سرانجام هر کاری که می خواهید برای دیگران انجام دهی و در برابر آن مزدی می خواهی من بیشتر می خرم و «انت الذی زد فی السوم»این کار فقط کار توست. هر چه تو می خری گرانترین قیمت ها را خواهی داد.
بنابراین ما با خدایی سروکار داریم که مهندسی رحمت مطلقه هست و جهان را با رحمت اداره می کند و چیز اندکی که ما به خدای سبحان تقدیم می کنیم بیشترین و گرانترین بها را به ما می دهد. و بخش پایانی این است که در تمام داد و ستدها یک کسی عوض را می دهد معوض را می گیرد و دیگری معوض را می دهد عوض را می گیرد امام داد و ستد با خدا، تجارت با خدا، «هی يَرْجُونَ تِجَارَةً لَّن تَبُورَ». عوض و معوض را هر دو خدا به ما می دهد چه اینکه اگر معاذالله با شیطان معامله کردیم، عوض و معوض، هر دو را می برد.
این چنین نیست که شیطان چیزی به ما بدهد و آن چنان نیست که خدای سبحان چیزی را برای خود بگیرد. کدام تجارت از این سود آورتر است که عوض و معوض هر دو را بنده ببرد.
اگر ذات اقدس اله، جان و مال را می خرد، جان و مال راتطهیر می کند. تنزیه می کند، تکمیل می کند ،سرجای خود قرار می دهد.
ما، ماییم به لطف عنایت او. امیدواریم ذات اقدس اله بر همه شما فرهیختگان و دانشوران و اندیشمندان و علما و آیات و حجج حوزوی و دانشگاهی سعادت و صیانت دنیا و آخرت مرحمت کند و توفیق فراگیری معارف وحیانی امام سجاد (ع) را به همگان مرحمت بکند و از برگزارکنندگان این کنگره عظیم بین المللی مخصوصا از نماینده محترم ولی فقیه در استان به احسن وجه بپذیرد.
نظام ما و رهبر ما و مراجع ما و دولت و ملت ما، مملکت ما در سایه امام زمان حفظ بفرماید. روح مطهر امام راحل و شهدا را با اولیای الهی محشور بفرماید. خطر استکبار و صهیونیست را به خود آنها برگردان. تکفیری و سلفی و داعشی را مخذول و منکوب بفرماید.
غفرالله لنا و لکم و سلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
نظر شما