به گزارش خبرگزاری شبستان، دکترسید سلمان صفوی، اسلام شناس معاصر، کاشف ساختار مثنوی مولوی، برنده جایزه جهانی کتاب سال، "ساختار معنایی مثنوی معنوی"، و نویسنده کتب متعدد به زبان انگلیسی و فارسی در حوزه فلسفه مقایسه ای، عرفان اسلامی و روابط بین الملل، معاون سابق مرکز اسلامی انگلیس، رئیس فعلی آکادمی مطالعات ایرانی لندن، مدیر مرکز بین‌المللی مطالعات صلح و عضو کنگره فیلسوفان اسکولاستیک ایتالیا است.
او دارای دکترای فلسفه دین و فوق دکترا فلسفه هنر از دانشگاه لندن است و ازسال 1376 در لندن زندگی می کند. دکتر صفوی سردبیر مجله "ترانسندنت فیلوسوفی"، "دیپلماسی صلح عادلانه" و سرپرست علمی "دانشنامه فرهنگ معاصر قرآن" هستند. کتاب های او به زبانه ای عربی، روسی، آلبانیایی و اندونزی ترجمه و منتشر شده است. جدیدترین کتب وی "عرفان ثقلین" به زبان فارسی و "فلسفه و زندگی ملاصدرا" به انگلیسی است که در بریتانیا و آمریکا منتشر شده اند.
خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، با توجه به سیر فعالیت های حجت الاسلام دکتر صفوی در حوزه فعالیت های دینی و همچنین آشنایی تام وی با مراکز اسلامی و مساجد سطح بریتانیا، با وی گفت وگویی ترتیب داده ایم و وضعیت و فعالیت های مساجد انگلیس را از لسان او بررسی کردیم.
آنچه که پیش روی شماست حاصل این گفت وگو است:
با توجه به حضور چندین و چندساله حضرتعالی در بریتانیا و مواجهه با جامعه ای متشکل از عقاید و ادیان توحیدی مختلف، وضعیت فعلی اجتماعی مسلمانان ساکن در بریتانیا را چگونه ارزیابی می کنید؟
آزادي براي مسلمانان در بريتانيا وجود دارد. مسلمانان آزادند كه مراسم ديني خود را در مساجد يا دانشگاه ها بجا آورند. در غالب دانشگاه ها بريتانيا، انجمن هاي اسلامي و نماز خانه وجود دارد و آنها فعال هستند. ما شيعيان هر سال با آزادي كامل و حمايت پليس لندن مراسم راهپيمايي و عزاداري در خيابان هاي لندن در ظهر عاشورا از «هايد پارك» تا «هلند پارك» برگزار مي كنيم، اين مراسم مذهبي چند ساعت طول مي كشد و در ترافيك اختلال إيجاد مي شود ولي پليس و مقامات شهرداري همكاري مي كنند و با هیچ مزاحمتی از سوی مردم لندن نيز روبرو نمي شويم.
در روز قدس هر سال نيز ايرانيان و برخي مسلمانان كشورهاي ديگر تظاهرات بزرگي از «هايد پارك» تا ميدان «ترافالگار» برگزار مي كنند و عليه سياست هاي انگليس و آمريكا و صهيونيسم جهاني شعار داده مي شود و پلاكادر حمل مي شود، پليس نيز حمايت امنيتي اين مراسم را بر عهده مي گيرد. زنان مسلمان براي داشتن حجاب اسلامي آزادند و خانم ها با حجاب مي توانند به دانشگاه ها و محل كار خود اعم از دولتي و خصوصي بروند. بانوان محجبه در بانك ها، بيمارستان ها، مدارس، شهرداري ها، دانشگاه هاي بريتانيا مشغول كارند. مجلات اسلامی آزادانه در بریتانیا منتشر می شود. ما سه مجله ترانسندنت فیلوسوفی»، «اسلامیک پرسپکتیو» و «دیپلماسی صلح عادلانه» را در لندن منتشر می کنیم.
مسلمانان علی العموم نقش مثبت و سازنده ای در جامعه فرهنگی بریتانیا دارند. بسیاری از آنها در دانشگاه ها، بیمارستان ها، بانک ها، شرکت های تجاری مشغول کارند. مسلمانان فعالانه در انتخابات شهرداری ها و احزاب سیاسی برای تشکیل پارلمان و دولت شرکت می کنند. توریست های عرب پول زیادی در لندن خرج می کنند و مهاجرین مسلمان بخشی از درآمدهای خود در بریتانیا را روانه کشورهای مادری خود به خصوص هند و پاکستان می کنند.
یک اقلیت ناچیزی از جوانان هستند که تحت تاثیر معجونی از افکار وهابی و سرویس های اطلاعاتی به دامن گروههای تکفیری و تروریسم غلتیده اند و اسباب ضربه زدن به چهره منور اسلام عزیز و نقش سازنده مسلمانان در فرهنگ و تمدن جهانی میشوند.
بفرمایید دقیقا چه تعداد مسلمان در انگلیس زندگی می کنند و از این میان چه تعداد شیعه هستند، با توجه به این جمعیت، آیا تعداد مساجد را در این کشور کافی می دانید؟
حدودا چهار میلیون مسلمان در بریتانیا هستند. حدود یک میلیون آنها شیعیان ایران، عراق،لبنان و شبه قاره هند هستند. برادفورد، بیرمنگام و لندن مهم ترین شهرهای مسلمان نشین بریتانیا هستند. تا سال 2011، تعداد 1500 مسجد در بریتانیا ثبت شده بود.شیعیان در لندن، گلاسکو، برمینگام و دارای مسجد هستند.
آیا مساجد (شیعه و سنی) جدا هستند یا هر دو مذهب تشیع و تسنن در یک مسجد حاضر می شوند؟
در عمل مساجد شیعیان و سنی ها جدا هستند و مراسم دینی آنها نیز جدا است. البته می توانند نماز در مساجد همدیگر بخوانند.
از نظر حضرتعالی مسجد در ایجاد پیوند و اتحاد میان مسلمانان چه نقش و جایگاهی دارد؟ آیا این پیوستگی در کشور انگلیس به عنوان کشوری که تعداد قبال توجهی مسلمان در آن زندگی می کند وجود دارد؟
مساجد بریتانیا نقش مهمی در معرفی اسلام و حفظ دیانت مسلمانان و تربیت کودکان و نوجوانان دارند. آنها همچنین نقش مثبتی در کاهش نرخ بزهکاری در بین جوانان مسلمان دارند، که مسئولین بریتانیایی هم به آن معترف اند.
مساجد و حسینیه های بسیاری در بریتانیا وجود دارد که هر روز برنامه دارند و غالبا نماز جمعه را برگزار می کنند. نخستین مسجد بریتانیا به نام مسجد «المنار» در سال 1860 در شهر کاردیف ساخته شد. دومین مسجد بریتانیا، مسجد «شاه جهان» در سال 1889 در شهر ورکینگ در فاصله 30 مایلی لندن افتتاح شد.
مسجد الرحمن نیز در سال 1889 در لیورپول ساخته شده است. نخستین مسجد لندن در سال 1924 به نام «مسجد لندن» یا «مسجد فضل» احداث شد. از مساجد معروف سنی ها در لندن می توان از مسجد «عزیزیه»، «مسجد شرق لندن»، «مسجد شمال لندن» یا «فیزبوری» و مسجد «بتول» نام برد. مسجد اخیر که احتمالا بزرگ ترین مسجد اروپای غربی و متعلق به احمدیه است و دارای یک گنبد و دو مناره است، در سال 2003 افتتاح شد و گنجایش 10 هزار نفر را داراست. مسجد «سلیمانیه» و مسجد «ریجنتز پارک» نیز از دیگر مساجد مهم شهر لندن به شمار می روند.
مسجد «شاه جهان»، قدیمی‌ترین مسجد انگلیس بوده و در سال 1889 تاسیس شده است
تنها نماز جمعه شیعیان لندن در مجمع جهانی اسلام، توسط نماینده آیت الله گلپایگانی و نماینده آیت الله صافی برپا می شود. اما اهل تسنن به برگزاری نماز جمعه متمرکز اعتقادی ندارند و نماز جمعه را در دانشگاه ها و مساجد و مؤسسات به صورت پراکنده برگزار می کنند.
شلوغ ترین نماز جمعه لندن در مسجد «ریجنتز پارک» برگزار می شود و مسلمانان سنی مذهب نماز جمعه را در این مسجد اقامه می کنند. به دستور مقام معظم رهبری(مدظله العالی) مرکز اسلامی انگلیس در سال 1997 به همت نماینده ایشان آیت الله محسن اراکی و همکارانشان من جمله این فقیر احداث شد.
مسجد بیت الفتوح لندن
این مرکز در سال های 1997 تا 2003 که آیت الله اراکی به عنوان نماینده مقام معظم رهبری و اینجانب به عنوان معاون آموزشی – پژوهشی فعالیت داشتیم، بسیار فعال بود و با مهم ترین دانشگاه های بریتانیا همکاری داشت و هر ساله کنفرانس ها و سمینارهای مشترک با دانشگاه های انگلستان بر گزار می شد. چندین مجله منتشر می شد و نماز جمعه نیز اقامه می شد.
در این مرکز فعالیت های هنری نیز صورت می گرفت. برای مثال به مدت یک هفته تئاتر از خلقت تا بعثت در فستیوال بین المللی ادینبورد اجرا شد. آقایان دکتر آل محمد و دکتر سرسنگی مسئولین بخش تئاتر و دکتر سیدعبدالحسین مختاباد مسئول بخش موسیقی بودند. مسابقات داستان نویسی معنوی و اخلاق هر سال برگزار می شد و به بهترین ها جوایزی اهدا می شد. اما در حال حاضر کلیه فعالیت های علمی، هنری، مجلات و نماز جمعه تعطیل شده و به فعالیت های روزانه عبادی نظیر برگزاری نماز جماعت، دعای کمیل، دعای ندبه و مراسم عزاداری و اعیاد مذهبی می پردازند.
مسجد الهدایه بلک برن
مهمترین مسجد لندن «مسجد ریجنتز پارک» است که زمین آن را شاه جرج ششم در سال 1944 هدیه کرد. ساختمان آن در سال 1978 به پایان رسید و اغلب کشورهای اسلامی در ساخت آن کمک مالی کردند و اکنون نیز نمایندگان آنها در هیئت امنای مسجد هستند، البته بیشترین کمک مالی را به مبلغ دو میلیون پوند ملک فیصل پرداخت کرد. در آن زمان هزینه کل ساخت این مسجد حدود شش و نیم میلیون پوند شد. این مسجد دارای یک گنبد طلایی و یک مناره است و به سبک مدرن ساخته شده است. طراح آن فردریک گیبرد بوده است. این مسجد دارای ظرفیت حدود پنج هزار نفر است و شلوغ ترین مسجد لندن در ایام ماه مبارک رمضان و نماز جمعه است. امام جماعت این مسجد توسط عربستان معین می شود، زیرا بیشترین حمایت مالی از این مسجد از سوی آنهاست.
مسجد بردفورد
یکی از بزرگ ترین مساجد اروپا در شهر گلاسکو در اسکاتلند قرار دارد. این مسجد در سال 1983 احداث شد. مساحت کل مسجد با حیاط آن حدود 16000 متر مربع است و معماری آن به سبک معماری سنتی اسلامی است. این مسجد دارای یک گنبد، یک مناره و باغی زیباست و ظرفیت آن 2500 نفر است. شهرهای منچستر، بریستول، و ادینبورو نیز دارای مساجد بزرگ و زیبایی هستند.
مسجد پریستول لکشایر
مسجد جامع شرق لندن
مسجد مرکزی ادینبورو در سال 1998 ساخته شد و هزینه ساخت آن حدود سه و نیم میلیون پوند شد که نود درصد آن را شاه فهد پرداخت کرد. سعودی از طریق ساخت مسجد در بریتانیا نفوذ خاصی در بین مسلمانان بریتانیا برای خود فراهم کرده است. متأسفانه ایران نقش کمرنگی در شبکه مساجد مسلمانان بریتانیا دارد. شیعیان نیر در اغلب شهرهای مهم بریتانیا دارای مسجد هستند، اما به بزرگی مساجد تحت حمایت عربستان یا مسجد احمدیه نیست. مساجد شیعیان اغلب از سوی شیعیان شبه قاره هند، ایران و عربها تأسیس شده است. متاسفانه مساجد سنی ها و شیعیان رابطه تنگاتنگی با یکدیگر ندارند. و در مساجد وهابی ها علیه شیعیان تبلیغ می شود.
مسجد جامع میدلزبرو
مسجد جامع راچ دیل
مسجد جامع رگنت پارک
مسجد فضل
مسجد مرکزی لیچستر
گفتگو فاطمه فرامرزی
نظر شما