مهدی امین فروغی، نویسنده و پژوهشگر درباره انتشار کتاب تازه اش « محتشم نامه» که همزمان با ایام محرم منتشر شده است، به خبرنگار فرهنگی شبستان گفت: مرثیه سرایی برای امام حسین (ع) و شهدای کربلا در ادبیات عرب از بدو وقوع واقعه کربلا آغاز شد و نخستین مرثیه سرایان واقعه سال 61 هجری شاهدان عینی ماجرا بودند در تاریخ اشعاری از امام سجاد (ع)، حضرت زینب کبری (س)، حضرت سکینه بنت الحسین (ع)و رباب همسر گرامی ابا عبدالله و سایر منسوبین به آل الله وجود دارد که اینها نخستین مرثیه سرایان برای امام حسین (ع) بودند، صرف نظر از ایشان از همان دوران سایر شاعران اقدام به سرودن مرثیه های در رثای سیدالشهدا کردند و این سوگ سرایی تا زمان ما ادامه دارد، اما در ادبیات فارسی نخستین مرثیه در سوگ سالار شهیدان حسین بن علی (ع) در قرن چهارم هجری سروده شد.
این نویسنده خاطر نشان کرد: پژوهشگران کسایی مروزی را نخستین مرثیه سرای امام حسین(ع) می دانند، از قرن چهارم تا قرن نهم هجری در ادبیات فارسی مرثیه سرایی به کالبدی نحیف می ماند و با وجود اینکه شاعران در اشعار خود اشاراتی تلمیح وار به واقعه عاشورا داشته اند اما با اثر قابل توجه مواجه نگشتیم، در قرن دهم هجری محتشم کاشانی مرثیه ای در قالب ترکیب بند سرود که تحولی در مرثیه سرایی عاشورایی بوجود آورد.
مهدی امین فروغی با اشاره به این نکته که ترکیب بند محتشم کاشانی در 12 بند از همان ابتدا مورد توجه و اقبال خاص و عام واقع شد، یادآور شد: خطبا و ذاکران ابیات ترکیب بند محتشم را بر منبرها و بر محافل حسینی می خواندند؛ بسیاری از بهترین خوشنویسان این سرزمین اقدام به کتابت ابیات پرسوز و گداز این شعر خون چکان کرده اند و این شعر را بر کتیبه هایی که در ایام سوگواری بر در و دیوار شهر نصب می کردند کتابت نمودند و دیری نپایید که ابیات این شعر گریه خیز ورد زبان همگان شد، از سوی دیگر تعداد بسیاری از شاعران پارسی گوی در استقبال از محتشم کاشانی اقدام به سرودن ترکیب بندی هایی کردند و چنین شد که بر سنگ بنای محتشم در مرثیه سرایی ماموره ای شگرف سر بر کشید.
این نویسنده درباره کتاب«محتشم نامه» و محتوای آن اظهار داشت: محتشم نامه گزیده ای از بهترین ترکیب بندها از شعرایی که هم عصر محتشم بودند مانند وحشی بافقی، فیاض لاهیجی، حزین لاهیجی آغاز می شود و با آثار شعرای دوران قاجار مانند وصال شیرازی، صباحی بیدگلی، ادیب الممالک فراهانی ادامه پیدا می کند و تا شعرای هم روزگار ما مانند امیری فیروزکوهی، مشفق کاشانی، موسوی گرمارودی، بهاءالدین خرمشاهی، علیرضا قزوه را در بر می گیرد .
مهدی امین فروغی افزود: محتشم نامه مجموعه ای از 35 ترکیب بند از 35 شاعر از زمان محتشم تا روزگار حاضر است که شرح حال هر شاعر نیز در ابتدای ترکیب بند آمده است. این اشعار همه بر همان وزن و قافیه ترکیب بند محتشم کاشانی هستند.این کتاب شامل یک مقدمه است که سیر تاریخی مرثیه سرایی در ادبیات عرب و ادبیات فارسی را شامل می شود.
این نویسنده اظهار داشت: کتاب«محتشم نامه» را دفتر نشر فرهنگ اسلامی در 1 هزار و 200 نسخه و در 548 صفحه در دهه اول محرم منتشر کرده است.
نظر شما