مهدی امین فروغی، «مولف کتاب شعر و موسیقی در تهران قدیم» و عضو هیئت علمی بنیاد دعبل درباره استفاده از موسیقی آیینی در مجالس عزاداری به خبرنگار فرهنگی شبستان گفت: تاریخ شهادت می دهد که از ابتدا در پیدایش تمام ادیان و مذاهب موسیقی در خدمت آیین، مذهب و باورهای دینی مردم در تمام اقوام و فرهنگ ها بوده است، البته سایر هنرها نیز همه در خدمت ادیان بوده اند اما موسیقی جایگاه ویژه ای دارد.
عضو هیئت علمی بنیاد دعبل خاطر نشان کرد: در فرهنگ شیعی ایرانی بسیاری از هنرها مثل نقاشی، نگارگری و خوشنویسی و موسیقی به دین خدمت کردند اما موسیقی به شکل هایی در قرائت قرآن، روضه خوانی، اذان، منقبت خوانی خود را نشان داده و تجلی پیدا کرده است؛ خدمت موسیقی به دین و باورهای دینی خدمتی وسیع و فراگیر است، در این اشکال که ذکر کردم نوحه خوانی جایگاه خاصی دارد.
مهدی امین فروغی اظهار داشت: نوحه تصنیفی است که مضمون دینی دارد و با توجه به ساختاری که ریتمیک است در گوش مردم خوشایند است و مردم به آهنگ هایی که شعر با ضرباهنگ است دلبستگی دارند. این نوحه ها مثل تصانیف به خاطرات مذهبی مردم کمک کرده است و نقش بسیار سازنده ای در تربیت احساسات مذهبی و دینی مردم دارد به خصوص در ایام عزاداری محرم شنیدن این نوحه ها باعث تلطیف احساسات و پیوند محکم تر با امام حسین(ع) می شود.
این نویسنده درباره ورود اشعار و موسیقی که در شان ائمه نیست به نوحه خوانی و مراسم عزادی به بهانه نوآوری گفت: ما در مفاهیم دینی و تاریخی و اعتقادی مجاز به تحریف نیستم، بدعت در این امور جایگاهی ندارد و مذموم است، کسی نمی تواند در تاریخ و در اعتقادات دخل و تصرف کرد. اما در وادی هنر بر عکس تاریخ و اعتقادان حیات هنر بر نوآوری است، هنر آنگاه که در آن نوآوری ایجاد شود زنده است اگر نوآوری را از هنر بگیریم به حیات آن خاتمه داده ایم از آنجایی که کار نوحه خوانی و کارهای از این دست شبیه خوانی، روضه خوانی در حوزه هنر تعریف می شود.
وی افزود: طبیعتا متولیان این هنر در فکر پویای این هنر و در فکر نوآوری هستند اما گاه به دلیل اینکه از تجربه کافی برخوردار نیستند و از اهمیت سنت ها اطلاع ندارند و پایبندی به سنت را جدی نمی گیرند به هر قیمتی نوآوری می کنند، یعنی کاری می کنند که پیشینان نمی کنند و چون تجربه کافی ندارند آثاری می بینیم که شایسته عزاداری مردم ایران نیست، یعنی یک آهنگی را که مناسب مجلس عزاداری نیست و از موسیقی روز استفاده می کنند و از اشعاری که مناسب شان ائمه و عزاداران ائمه نیست استفاده می کنند، وقتی می گویید که چه کاری انجام می دهید می گویند ما کار هنری می کنیم نوآوری خوب است اما نه به هر قیمت، کسی که در عرصه کارهای هنری عاشورایی عموما و خصوصا موسیقی فعالیت می کنند اعم از آهنگساز، خواننده، نوازنده و مداح و نوحه خوان و روضه خوان اینها باید به بینش صحیحی از پیام عاشورا برسند و تحت تعلیم اساتیدی این عرصه قرار بگیرند و بدانند پیام عاشورا چیست و جایگاه آن کجاست که وقتی اقدام به تولید اثری می کنند این اثر واجد شرایط باشد و در شان صاحب آن باشد.
نظر شما