در مدل سازی و بازآفرینی کاراکترها از عاشورا ناموفق بوده ایم

خبرگزاری شبستان – سرویس قرآن و معارف:  "ما امروز در همین مناسبت محرم کم محتوا تولید نمی کنیم اما نمی دانیم خروجی این محتوا چیست. یعنی گیرهای جدی در تطبیق اجتماعی داریم. در مدل سازی و بسته بندی ضعف داریم.  اصلا یکی از  نقاط درخشان حادثه عاشورا، وجود کاراکترهای فروان با تنوع سن و عقیده و مرام است. از یک نوجوان 13 ساله تا یک کودک 3 ساله، 9 ساله، از پیرمرد 70 ساله تا یک تازه مسلمان، از یک رزمنده بصیر گرفته تا خطاکاری که چند ساعت پیش در سپاه دشمنان اباعبدالله (ع) بوده، واقعا جای تأسف است که ما با این همه تنوع کاراکتر که می تواند برای دامنه وسیعی از سنین و عقاید و مرام ها، درس و خوراک و محتوا داشته باشد هنوز نمی توانیم آن آرمان های اصیل را منتقل کنیم آن وقت غربی ها  300 می سازند و دست به آرمان سازی های مجعول می زنند، شهید جعلی درست می کنند چون آن ها فهمیده اند که شهید آن هم یک شهید برجسته چقدر می تواند با خود اصالت و فرهنگ و امید و ایمان بیاورد. "

بخش پایانی  گفتگوی سرویس "قرآن و معارف"  با دکتر حسین عرب اسدی، دانش آموخته مدیریت و  استاد دانشگاه امام صادق (ع) را می خوانید.

موضوعی که به نظرم در مدیریت موضوعات مرتبط با حماسه حسینی  بسیار مهم است مدیریت محتوای ارائه شده، دسته بندی مطالب و خوراک سازی برای طیف مخاطبانی است که در گروه های سنی مختلف قرار دارند اما حق آن هاست که متناسب با ظرفیت فکری و حتی ذائقه و ذوقی که دارند از این فرهنگ اصیل و پویا بهره مند شوند، یعنی ما بتوانیم این فرهنگ را در قاب ها و بسته بندی های متنوع به مخاطبان ارائه کنیم.

بله، ما مدیریت افکار اجتماعی لازم داریم. همچنان که اشاره کردید ما به دسته بندی صنف مخاطبان، نیازها و مسایل فکری آن ها نیاز داریم. مثلا  موضوعی که در این باره می توان مطرح کرد نوع مدیریت ما  بر مسایل و انطباق آن بر گروه های سنی است. به عنوان نمونه جوان ها امروز در معرض شبهات مذهبی و دینی قرار دارند  از جمله شبهاتی که درباره عاشورا مطرح می شود. بخش قابل توجهی از آنان تحصیلات دانشگاهی دارند و عضو شبکه های اجتماعی هستند و در معرض مطالبی قرار می گیرند که به نام تحلیل تاریخ و مذهب، مملو  از شبهات و تحریفات است که ممکن است ذهن جوان ها را به خود مشغول کند. طبیعتا این شبهات برای یک کودک یا یک پیرمرد مطرح نیست، اما موضوع برای یک جوان کاملا جدی است. حال اگر مبلغان و اندیشمندان دینی ما رصد مطلوبی از این شبهات و تحریفات نداشته باشند ما با آسیب های جدی مواجه خواهیم بود.

یکی از بهترین مثال ها در این باره که در کار مصلحان اجتماعی و فرهنگی ما نمود عینی داشته،  شهید مطهری است که می بینیم به خوبی از عهده این وظیفه برمی آید و با شناخت نیازها و مقتضیات زمانی، محتوا را با یک مدیریت و  ادبیات عالی عرضه می کند. دیدگاه تان در این باره چیست؟

اصلا برجستگی کار شهید مطهری به این است که زمانه خود را به خوبی می شناسد. نسبت به جریان های روز اجتماعی و سیاسی زمانه اش آگاه است و سمت و سوی تحریفات را می شناسد، یعنی مطهری علاوه بر این که دین شناس برجسته ای است، یک دیده بان و رصدگر عالی از زمانه و تحولات اجتماعی و منطقه ای و جهانی است. از همین رو است که مطهری در نقل تاریخ متوقف نمی شود و به گونه ای سخن نمی گوید که انگار یزید و شمر شخصیت های متعلق به سال 61 هجری بودند تا این سوال پیش بیاید که پس این اتفاق چه ربطی به امروز من دارد. آقای مطهری در تحلیل هایشان مباحث را به امروز و وضعیت فعلی بشر هم می کشانند و می گویند اسرائیل، شمر و یزید امروز است، یعنی اندیشمند اصیل دینی به قول امروزی ها چشم اش دنبال این است که ورژن 2015 مصاف حق و باطل کیست؟ اصلا تعریف بصیرت همین است که بتوانی موضوعات را بر مصداق ها تطبیق بدهی. اگر تو توانستی در شیعیان امروز، خطوط فکری را تفکیکی کنی بصیر هستی.

و اگر بخواهیم بر تولیداتی که در ارتباط با فضای محرم  و عاشورا وجود دارد مدیریت هوشمندانه ای داشته باشیم چه کنیم؟

ما امروز در همین مناسبت محرم کم محتوا تولید نمی کنیم اما نمی دانیم خروجی این محتوا چیست. یعنی گیرهای جدی در تطبیق اجتماعی داریم. در مدل سازی و بسته بندی ضعف داریم.  اصلا یکی از  نقاط درخشان حادثه عاشورا، وجود کاراکترهای فروان با تنوع سن و عقیده و مرام است. از یک نوجوان 13 ساله تا یک کودک 3 ساله، 9 ساله، از پیرمرد 70 ساله تا یک تازه مسلمان، از یک رزمنده بصیر گرفته تا خطاکاری که چند ساعت پیش در سپاه دشمنان اباعبدالله (ع) بوده، واقعا جای تأسف است که ما با این همه تنوع کاراکتر که می تواند برای دامنه وسیعی از سنین و عقاید و مرام ها، درس و خوراک و محتوا داشته باشد هنوز نمی توانیم آن آرمان های اصیل را منتقل کنیم آن وقت غربی ها  300 می سازند و دست به آرمان سازی های مجعول می زنند، شهید جعلی درست می کنند چون آن ها فهمیده اند که شهید آن هم یک شهید برجسته چقدر می تواند با خود اصالت و فرهنگ و امید و ایمان بیاورد.

ما این همه مصالح داریم که می تواند ده ها و صدها کتاب و رمان و داستان درجه یک از آن ها تولید شود. نمی خواهم بدبینانه داوری کنم. گاهی کارهای اصیل هم به چشم می خورد. اخیرا رمانی از آقای صادق کرمیار می خواندم که درباره عاشورا است و  خیلی قوی کار کرده است. خب چرا  این اتفاقات به یک جریان ریشه دار و اصیل و مداوم در جامعه ما تبدیل نشود؟ ما امروز در عصر داستان و فیلم و سریال و کلیپ و عکس در شبکه های مجازی قرار داریم و این رسانه های جدید در کنار رسانه های سنتی نظیر هیأت ها و منابر و مساجد می تواند برای الگوسازی و خلق کارکترها مورد استفاده قرار گیرد.