فارسیان، ماسوله ای دیگر در شمال ایران/ پذیرایی از گردشگران در خانه های روستایی

خبرگزاری شبستان- گرگان: فارسیان قانچی، روستایی که علیرغم داشتن جاذبه های بسیار زیاد طبیعی مانند جنگل و ارتفاعات بسیار زیبا، آن چنان که باید و شاید مورد توجه گردشگران قرار نگرفته است. بافت با ارزش سنتی این روستا در برنامه چهارم توسعه کشور، به عنوان بافت با ارزش شناخته و طرح الگوسازی مسکن روستایی در بخش هایی از آن اجرایی شده است.

هرچند در کتاب ها و منابع تاریخی، نام تعداد اندکی از روستاها به میان آمده، عده ای معتقدند روستای فارسیان دارای سوابق تاریخی زیادی بوده که نیازمند جستجو و کنکاش بیشتری در متون تاریخی است. اگر بعد تاریخی این روستا را کنار بگذاریم، نمی توان به راحتی چشمان را بر زیبایی ها و چشم اندازهای بکر این روستا بست.

جنگل های انبوه با درختان پهن برگ، ارتفاعات کوه «علی کمری» و «اینجه سو» و مراتع وسیع و سرسبز و صدای دلنشین آب در رودخانه «تیل آباد» که هرکدام موسیقی و آوازی منحصر به فرد دارند، هر بیننده ای را مجذوب خود می کند.  هرچند اینگونه مناطق و روستاها در گلستان ایران زمین متعدد بوده و به وفور یافت می شود، اما خیلی از مردم هنوز با آنها آشنایی ندارند.

روستای فارسیان قانچی از توابع بخش چشمه ساران شهرستان آزادشهر با مختصات جغرافیایی 55 درجه و 26 دقیقه طول شرقی و 36 درجع و 57 دقیقه عرض شمالی، در 35 کیلومتری جنوب شرقی آزادشهر و 90 کیلومتری شهر گرگان واقع شده است. این روستای کوهستانی هزار متر از سطح دریا ارتفاع دارد و از شمال شرقی به کوه «اینجه سو»، از شمال غربی به کوه «علی کمری» و از جنوب شرقی به دره «خوجه قر» محدود می شود.

یکی از چشم اندازهای کم نظیر این منطقه، وجود رودخانه پرآب تیل آباد است که از جنوب این روستا می گذرد و موجب سرسبزی منطقه و برکت فراوان در تولید نحصولات کشاورزی شده است.

روستای فارسیان تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستان های سرد و تابستان های معتدل دارد که پذیرای طبیعت گردان و تورهای گردشگری است. موقعیت جغرافیایی این روستا با نوع اقلیم این منطقه در ارتباط بوده به نحوی که میزان بارندگی در این روستا سالانه 484 میلی متر گزارش شده است.

شرایط آب و هوایی و موقعیت طبیعی مناسب، مراتع، جنگل ها و ارتفاعات پیرامون آن تأثیر فراوانی در شکل گیری و استقرار مردمان روستایی در این منطقه داشته است. مردم این روستا به زبان ترکی سخن می گویند و مسلمان و پیرو مذهب جعفری هستند. هرچند مردم برخی از روستاهای این منطقه و البته شهرستان گالیکش و مینودشت نیز به زبان ترکی صحبت می کنند که باید دید در گذر تاریخ، چه وقایعی رخ داده که زبان مردم این منطقه متأثر از آن است.

محمد زنگانه، مدیر پروژه دهگردی در استان با اشاره به اینکه اطلاعات تاریخی شفافی در خصوص این روستا در دست نیست، به خبرنگار خبرگزاری شبستان می گوید: با اینکه دسترسی به منابع و اطلاعات تاریخی در مورد این روستا و چگونگی سکونت مردم در آن وجود ندارد اما این نکته روشن است که مردمانی از سرزمین فارس اما ترک زبان به این منطقه مهاجرت کرده و در آن سکنی گزیده اند.

وی روستای فارسیان را از جمله روستاهایی بر می شمرد که دارای بافت با ارزش تاریخی و سنتی است و در این باره خاطرنشان می کند: این روستا از جمله روستاهای زیبای کشور شناخته شده که بافت و معماری بناهایش با ارزش و سنتی است. به همین دلیل طرح الگوسازی مسکن روستایی برای حفظ آداب و سنن تاریخی مردم این منطقه اجرا شده که تاکنون 80 واحد مسکونی براساس این طرح الگوسازی شده اند.

زنگانه به مصوبه دولت در خصوص بهسازی بافت روستایی هم اشاره می کند و می افزاید: در سال های گذشته در هیئت دولت اجرای طرح بهسازی بافت با ارزش به تصویب رسید که یکی از آن 50 منطقه، روستای زیبای فارسیان قانچی است.

زنگانه به جاذبه های طبیعی این روستا اشاره می کند و می افزاید: چشم اندازهای کوه علی کمری و اینجه سو با پوشش جنگلی انبوه، مراتع سرسبز مملو از انواع گل های رنگارنگ، گستره گیاهان مرتعی و دارویی و نوای دلنشین جریان آب رودخانه تیل آباد همراه با زیبایی مناظر اطراف به خصوص در سه فصل نخست سال، هر بیننده ای را مجذوب و مسحور خود می سازد.

به گفته وی، پارک جنگلی فارسیان قانچی از دیگر جاذبه های طبیعی این روستاست، این پارک زیبا در تمام طول سال با انواع درختان پهن برگ و سوزنی برگ پوشیده شده و چشم اندازهای زیبایی را پدید می آورد.

مدیر پروژه دهگردی با اشاره به موسیقی و نواهای محلی این روستا در مناسبت های مختلف، می گوید: مردم این روستا همانند سایر مذاهب و قومیت های ایران اسلامی، اعیاد ملی و مذهبی مانند عید نوروز، قربان و فطر را به جشن و سرور می پردازند و در ایام محرم و وفات ائمه اطهار (علیهم السلام) نیز سوگواری پرشوری دارند. در آستانه سال نو مانند همه مردم ایران به پیشواز نوروز می روند و مراسم چهارشنبه سوری، سیزده بدر و شب یلدا را به جای می آورند. در مراسم عروسی و جشن های خانوادگی نیز آداب مربوط به خود را دارند اما همه این مراسم ها و مناسبت ها همراه با آوازها، نواها و موسیقی ترکی بوده که هنوز در بین مردم این روستا از جایگاه ویژه ای برخوردار است.

وی به پوشش و البسه مور استفاده مردم این روستا هم اشاره کرده و خاطرنشان می کند: پوشاک غالب مردم این روستا تا حدودی شبیه به پوشش مردمان در شهرهای کوچک است ولی در مراسم خاص از لباس محلی بسیار زیبای خود استفاده می کنند. در خصوص غذاهای محلی مردم این روستا هم می توان به انواع آش ها و غذاهای گوشتی مانند کباب و انواع خورشت ها اشاره کرد. انواع لبنیات از قبیل شیر، پنیر، ماست و کره به وفور در این روستا یافت می شود و مکمل غذایی روستاییان است.

زنگانه آداب و رسوم و سبک زندگی مردمان این روستا را برای گردشگران بسیار جذاب می داند و بر لزوم معرفی این ظرفیت ها به جامعه تأکید دارد. وی می گوید: برای جذب گردشگر و یا اجرای طرح گردشگری در این روستا نیازی به احداث هتل و یا تله کابین نیست. همین بس که نمایش فرهنگ و آداب و رسوم و غذاهای محلی و صنایع دستی، خود درآمدی برای مردم روستا باشد. امروزه مردم حس نوستالژیک و تجربه زندگی روستایی را بیشتر می پسندند. پس با یک کاسه آش داغ محلی هم می توان گردشگر را به سر منزل مقصود رساند و از آن درآمد کسب کرد. اجاره خانه های روستایی برای اسکان و اقامت گردشگران خود درآمد قابل توجهی برای روستاییان تولید می کند.

وی تصریح کرد: دهگردی در حال حاضر قصد دارد سلسله تورهای روستاگردی را برگزار نماید که از این برنامه ها، از اسکان و اقامت گردشگران در خانه های روستایی گرفته تا موسیقی و رسوم محلی آنان،  برای خانواده های روستایی ایجاد درآمد می شود.