خبرگزاری شبستان: آیت الله ابوالقاسم خزعلی که نماینده مردم سمنان در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضو شورای نگهبان، نماینده مجلس خبرگان رهبری و دبیرکل بنیاد بین‌المللی غدیر بود، امروز چهارشنبه، 25 شهریورماه 94 دار فانی را وداع گفت. برای آشنایی بیشتر با این عالم ربانی و یار دیرین امام و رهبری، تورقی بر صفحات درخشان زندگی شان زدیم که تقدیم می شود.
سال های نخست زندگی
آیت الله خزعلی در سال ۱۳۰۴ شمری در شهرستان بروجرد به دنیا آمد و در سن ۱۶ سالگی به همراه خانواده اعم از پدر (غلامرضا)، مادر (ربابه)، جدشان (مرحوم حاج عبدالکریم) و برخی دیگر از بستگان به مشهد مهاجرت کرد و تا کلاس ششم ابتدایی را در آنجا ماندند. ایشان در این رابطه می فرماید:
«پس از اتمام دوره دبیرستان مشغول به کار شدم تا زمانی که رضاخان تبعید شد و زمینه حوزه به وجود آمد. روزی یکی از افراد خیّر که با من سر و کار داشت و در محلّ کارم بود به من گفت: «فلانی! نمی خواهی طلبه بشوی؟» من، مثل کسی که گمشده ای داشته باشد و یک مرتبه آن را پیدا کند، شادمان شدم و با جواب قاطع گفتم: «چرا!». گفت: «صبح ها و شب ها مشغول به تحصیل باش و روزها مشغول به کار». «کارِ من هم نوشتن فاکتورهای فروش و ثبت و ضبط اموال مغازه ای بود که لوازمِ کفش، مانند میخ، مقوّا و امثال این ها را در آنجا می فروختند. خلاصه این که من دیدم طلبگی با روح من بهتر می سازد. از این رو، وارد حوزه علمیّه مشهد شدم».
آیت الله خزعلی در دوران تحصیل در بروجرد و مشهد از سيد جعفر شيرازي درس دین و قرآن را فراگرفت.
سال های حضور در حوزه علمیه مشهد
ایشان بعد از اتمام دوره دبیرستان وارد حوزه علمیه مشهد و در مدرسه نواب به تحصیل، مشغول شد و مقدمات و ادبیات را نزد اساتیدی چون حجج الاسلام والمسلمین صدرزاده، خدایی، دامغانی و محقّق قوچانی خواند. همچنین جلدین لمعه، قوانین و معالم را نزد آیت الله سید احمد یزدی و رسائل، مکاسب و کفایه را نزد مرحوم آیات هاشم قزوینی و مجتبی قزوینی استفاده کرد.
تحصیل در حوزه علمیه قم
آیت الله خزعلی در سال ۱۳۲۴ وارد حوزۀ علمی قم شد و در درس خارج امام خميني (ره)، آیت الله سید حسین بروجردی، آيت الله بهجت و علامه طباطبايي شرکت می کرد.
مبارزاتِ قبل از انقلاب
بخش زيادي از زندگي آيت الله خزعلي به مبارزه با رژيم طاغوت گذشت. ایشان در فاجعه مسجد گوهرشاد در مشهد، نوجواني ده ساله بود كه فرداي حادثه، با پدرش در محل حاضر شده بود و خود مي‌گويد فجايع رژيم پهلوي چنان بود كه بر من تأثير گذاشت و آن شب، تب كردم! از آغازين حركتهاي ايشان در مبارزه بر ضد رژيم شاه، تبليغ در رفسنجان و افشاي ماهيت شاه بر سر منبر بود كه به دست‌گيري ايشان و تبعيد به گناباد انجاميد.
در ماجراي انجمنهاي ايالتي و ولايتي، آيت الله خزعلي همواره در كنار امام (ره) بود و از جمله، حامل پيام ايشان براي علماي نجف آباد شد. همچنين وي در هيجدهم فروردين ماه 1343 به ديدار امام رفت. امام (ره) به تازگي آزاد شده بود و روزنامه اطلاعات در آن زمان مطلبي نوشته بود مبني بر اينكه امام با دستگاه شاه كنار آمده و آزاد شد. اين مطلب باعث تأثر امام شده بود در جلسه‌اي كه چند روز بعد در فيضيه تشكيل شده بود، آيت الله خزعلي به دستور امام بر سر منبر رفت و ماهيّت كذب مطلب روزنامه اطلاعات را افشا كرد. اين سخنراني، در آن روزگار، به دليل حماسي و مستحكم بودن، مشهور شد.
تبعید و زندان؛ پاسخ حکومت به شخصیتِ انقلابی
آيت الله خزعلي در طول دوران رژيم شاه، يك بار در زندان قزل قلعه زنداني شد و سه بار تبعيد شد. تبعيد نخست ايشان به گناوه و دامغان بود كه سه سال به طول انجاميد. تبعيد دوم به زابل بود و در تبعيد سوم پنهان شد و روي نشان نداد. در اين زمان بود كه آيت الله خامنه‌اي در مخفيگاه به ديدار ايشان رفته و با هم از نزديك آشنا شدند.
امضاي آيت الله پای بيانيه های اعلامِ مرجعيت امام (ره)
امضاي آيت الله خزعلي در بسياري از بيانيه ها در مرجعيت امام (ره) و لزوم مبارزه با رژيم شاه به چشم مي‌خورد. همچنين وي در دوره طاغوت، همكاري نزديكي با جامعة مدرسين حوزه علميه قم و اعضاي آن داشته است و در مبارزات آن مركز با رژيم شاه به طور جدي شركت مي‌كرده است.
تبعید به رفسنجان؛ نقطه عطف زندگی آیت الله
ایشان در سال ۱۳۳۹ به رفسنجان تبعید شد. حکومت به علت سخنرانی علیه شاه قصد داشتند حکم اعدام ایشان را صادر کنند که سرانجام با وساطت آیت الله بروجردی از این اقدام منصرف شدند. ایشان در این ارتباط می فرماید:
«وقتی مرا از خانه برای تبعید بیرون می بردند، قرآن را باز کردم یک جا آیه منحصر به فردی در قرآن هست که با این قضیه ما می خواند: «الَّذینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ بِغَیْرِ حَقٍّ إِلاَّ أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثیراً وَ لَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزیز؛ همانها که از خانه و شهر خود، به ناحق رانده شدند، جز اینکه ممی گفتند: «پروردگار ما، خداى یکتاست!» و اگر خداوند بعضى از مردم را بوسیله بعضى دیگر دفع نکند، دیرها و صومعهها، و معابد یهود و نصارا، و مساجدى که نام خدا در آن بسیار برده می شود، ویران می گردد! و خداوند کسانى را که یارى او کنند (و از آیینش دفاع نمایند) یارى می کند. خداوند قوى و شکست ناپذیر است» (سوره حج، آیه۴۰)).
مسئولیت ها پس از پیروزی انقلاب
آیت الله ابوالقاسم خزعلی، از تدوین کنندگان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نماینده مردم سمنان در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضو شورای نگهبان، نماینده مجلس خبرگان رهبری از ابتدا تاکنون و دبیرکل بنیاد بین‌المللی غدیر بود.
فعاليت هاي علمي
آيت الله خزعلي در سالهاي تحصيل و مبارزه خدمات فرهنگي و علمي شاياني به جامعه اسلامي ارزاني داشته است. مهم‌ترين خدمت فرهنگي ايشان در دور طاغوت، تنوير افكار عمومي و آگاه كردن جوانان مستعد و انقلابي از خطرهاي موجود، همچون جريانهاي التقاطي و تز اسلام منهاي روحانيت و مبارزه با جريان روشنفكري غير متعهّد بود. وي در سخنرانيهاي خود همواره بر اسلام ناب و اصيل پاي مي‌فشرد و جوانان را به اُنس با علما روحانيت شيعه و پرهيز از فراگيري اسلام از دست ديگران دعوت مي‌كرد.
کتاب «نگاهی به قطره‌ای از زلال جوشان حمد»
تفسير سوره فاتحه الكتاب تحت عنوان «نگاهی به قطره‌ای از زلال جوشان حمد» یکی از آثار آیت الله خزعلی است. ایشان در مراسم رونمایی از این کتاب گفت: این کتاب عمرنامه و نتیجه دقت‌های من است. چیزهایی که در عمرم در آیات دقت کرده‌ام، در این کتاب ضبط شده است. تا من زنده هستم اگر در این کتاب با مشکلی برخورد کردید، وقت می‌گذارم و با شما درباره آن صحبت می‌کنم.
عالمی که در اجرای عدالت پایش نلرزید
آیت الله خزعلی مواضعی دقیق و انقلابی در قبال حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 داشت به طوری که وقتی فرزندشان، مهدي خزعلي به دلیل حضور در آن اتفاقات، محکوم و زندانی شد، نه تنها از او دفاع نکرد بلکه مانند مرحوم آیت الله محمد محمدی گیلانی، رئیس سابق دیوان عالی کشور و آیت الله غلامرضا حسنی، امام جمعه سابق ارومیه از عملکرد فرزند، اعلام برائت کردند.
بر سنگِ مزارم بنویسید: «ابوالقاسم خزعلی دوستدارِ آیت‌الله خمینی»
محمد نبی حبیبی، قائم مقام بنیاد بین‌المللی غدیر، پنجشنبه 19 شهریورماه 94 در نشست سالانه بنیاد بین المللی غدیر گفت: آیت‌الله خزعلی توصیه کردند بر روی سنگ مزارشان نوشته شود: «ابوالقاسم خزعلی دوستدار آیت‌الله خمینی».
خبرگزاری شبستان درگذشت این عالم ربانی را به محضر حضرت بقیه الله الاعظم اروحنا فداه، مقام معظم رهبری، مراجع تقلید، علما و فضلای حوزه، بیت و شاگردان ایشان و عموم مردم انقلابی و مسلمان تسلیت عرض می نماید و از درگاه الهی آمرزش الهی و علو درجات ایشان را مسئلت می نماید.
نظر شما