داستان بهترین نحوه بازنمایی شعائر دینی است

به گزارش خبرنگار شبستان، هادی مقدم دوست، کارگردان و فیلمنامه نویس امروز 18 شهریور در نشست نحوه بازنمایی شعائر اسلامی در سینما از مجموعه نشست های تخصصی دین و سینما که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد، گفت: ساخت داستان، بهترین نحوه بازنمایی شعائر دینی است. ما مایلیم فیلم مان اثرگذار، جذاب و پرکشش باشد. چیزی بهتر از داستان برای تعمیم نیازها و حوائج نیست.

مقدم دوست با اشاره به آموزش داستان نویسی عنوان کرد: بچه ها در کارگاه های داستان نویسی فضای بهتری دارند چون متون آموزشی بر اساس تاریخ ادبیات تدوین شده است. وقتی پشت آموزش داستان نویسی ، تاریخ ادبیات است دیگر کاستی هایی که در سینما وجود ندارد، وجود نخواهد داشت.

وی با بیان اینکه سینما 100 سال است که متولد شده است، اظهار داشت: سینما باید از هنرهای پیشین خود مثل ادبیات و داستان بهره ببرد. روش های آموزش داستان گویی وجود دارد اما ما فکر نمی کنیم که مبانی اینها را جزو آموزش فیلمسازی قرار دهیم.

این کارگردان بیان کرد: وقتی فیلم داستانی می سازیم هم باید فیلم باشد و هم داستان. اگر به داستان برای فیلم دینی عنایت داشته باشیم باید به ساخت داستان برسیم. هر چیزی که روایت می شود داستان نیست، داستان یکی از اشکال روایت است.

مقدم دوست با بیان اینکه داستان می تواند تماشاگر فیلم را به یک سطح عاطفی برساند، تصریح کرد: یکی از روش های غیرمستقیم گفتن داستان است، تماشاچی از فلان داستان چیزی را درک می کند و از کلیت داستان یک تاثیری می گیرد، می توان با داستان تاثیر عاطفی متفاوت بر افراد گذاشت و در او حب یا بغض ایجاد کرد.

وی با اشاره به اینکه ستاد بحران برای ساخت داستان ایجاد نشده است، عنوان کرد: در مورد تامین بودجه جلسات متعدد و صبحانه کاری می گذاریم اما هیچ صبحانه کاری برای ساخت داستان وجود ندارد زیرا نگرانی اقتصادی داریم اما نگران آموزش نیستیم در صورتی که پول و بودجه با آموزش غلط به باد می رود.

کارگردان سر به مهر تصریح کرد: داستان عناصری دارد. اگر مفاهیم دینی جزء ارکان داستان قرار گیرد، آن داستان به داستانی ورود می کند که به شعائر دینی پرداخته است.

مقدم دوست اظهار داشت: در زندگی همه ما اتفاقاتی می افتاد که می گوییم کار خدا بود. داستان ها با تأسی از این اتفاقات آشنا می توانند برای مردم تدوین و ساخته شود و تماشاچی هم تصدیقش می کند و می پذیرد زیرا برای مخاطب آشناست.

این فیلمنامه نویس با بیان اینکه ما در تعاریف ایراد داریم، گفت: فکر می کنیم اگر داستان دینی را از اتفاقاتی که برای ما رخ داده بسازیم، کلیشه ای و بی کلاس است، فکر می کنیم دین باید ما را به خلسه ببرد پس فیلم دینی خلسه گون است، این تعریف محدودی از دین است که سینمای دینی را محدود می کند.

مقدم دوست ادامه داد: فیلم هایی که حالتش محو است را فکر می کنیم فیلم دینی است در صورتی که فیلم خلسه ای است نه دینی، فیلم دینی فیلمی زنده و بیدار که با مراقبه، محاسبه و دغدغه ساخته می شود و می تواند شبیه داستان هایی باشد که در زندگی ما اتفاق می افتد، پس می تواند یک فیلم اجتماعی، سیاسی، دفاع مقدسی و روانشناسی باشد.

این فیلمنامه نویس با اشاره به فیلم سر به مهر یادآور شد: برخی گفتند سر به مهر، فیلم روانشناسی است زیرا در مورد خجالت است نه نماز من می گویم. مگر روانشناسان نماز نمی خوانند، مگر آنها بی دین هستند. انگار دین یک طرف است و روانشناسی در طرف مقاب.، ما تعریف محدودی از دین داریم. آیا دین نمی تواند در موضوع روانشناسی وارد شود؟ دین می تواند وارد روانشناسی شود و ما در دین شخصیت دینی داشته باشیم افراد به خاطر دغدغه های دین صدقه و خمس می دهند. ما می توانیم شخصیتی خلق کنیم که دغدغه دینی داشته باشد، شخصیتی خلق کنیم که نیاز به نیایش دارد، نیاز به خدا دارد.

کارگردان سر به مهر اظهار داشت: داستانی که در مورد فردی که نیاز به هفت میلیون پول دارد، داستان است اما نوشتن در مورد کسی که نیاز به نیایش دارد، داستان نیست. ما می توانیم داستان هایی خلق کنیم که همانطور که دغدغه مالی دارند، دغدغه دینی هم داشته باشند. می توانیم فیلمی بسازیم که خروجی آن مطلوب و توصیه شده شعائر دینی باشد.

مقدم دوست با بیان اینکه ما تعریف داستان را محدود کردیم، اظهار داشت: داستان هایی که غلیظ و شدید هستند داستان حداکثری هستند. ما فکر می کنیم هرچه که داستان عجیب و غریب تر باشد، داستان تر است. تعریف داستان این است که شخصیت آن درگیر موضوعی می شود.نتیجه تعریف غلط ما از داستان این می شود که فکر می کنیم فیلم دینی باید فیلم خلسه ای باشد یا فیلم شیخ تنها.

این کارگردان و فیلمنامه نویس معتقد است، فهم عمیق و درک وسیع و بسیط داستان ما را به فیلم دینی کارآمد و معاصر نزدیک می کند.

وی در مورد اقتصاد سینما بیان کرد: یکی از عناصر اقتصاد پول است، تولید، عرضه و مخاطب هم جزء اقتصاد هستند، بحث اقتصاد عمیق است، ما می گوییم پول سه چیز را خدا جور می کند عروسی، خانه و فیلم دینی را. موضوع مهم تامین سرمایه نیست گو اینکه این مسئله هم هست، فیلم اگر جذاب باشد هزینه اش تامین می شود.

مقدم دوست با انتقاد از رسانه ها در مورد بی توجهی به اقتصاد سینما یادآور شد: صفحات اقتصادی روزنامه به معدن، مسکن، بازار، خودرو، نرم افزار پرداخته می شود اما در مورد سینما هیچ مگر اینکه بنویسند فلانی با فلانی ازدواج کرد، به مخاطب و نیاز مخاطب فکر نمی شود در صورتی که مخاطب جزء اقتصاد است، بدین ترتیب سینمایی ساخته می شود که همه اش دنبال پول است نه به دنبال نیاز مخاطب. سینمایی تولید می شود که فیلم درست می شود اما خالی از تماشاچی و اگر فیلمی دانلود کنند آن را نصفه می بینند.

وی با بیان اینکه به اقتصاد سینما نگاهی از بالا نداریم، گفت: اگر به مخاطب نگاه کنم فیلمنامه نویس تر می شوم،.رسانه ها، دستگاه های پژوهشی و همه مسئولان باید به مقوله اقتصاد در فرهنگ توجه کنند. توجه به مخاطب هم یکی از ارکان اقتصاد و هم یکی از ارکان فیلمنامه نویسی است. در زمینه اقتصاد در فرهنگ باید از کارشناسان اقتصادی کمک گرفته شود.