به گزارش خبرگزاری شبستان، در حالی که به روز های پایانی برای بررسی برنامه اقدام مشترک "برجام " نزدیک می شویم ، این خوش بینی ، و یا به عبارت دیگر امیدواری ، وجود دارد که این برنامه مورد تایید طرفین قرار گیرد و سپس وارد مرحله اجرائی آن شود. تاکنون رئیس جمهور ایالات متحده توانسته است موافقت سی و هفت سناتور را جلب کند و این برای "وتوی " رئیس جمهور اوباما به منظور استفاده از حق وتوی رئیس جمهور کافی است؛ و اگر هم رئیس جمهور آمریکا بتواند آرای موافق بیشتری را به دست آورد و مثلا به چهل و یک سناتور و آرای موافق آن ها برسد ، آن گاه این به منزله جلوگیری از اخذ رای توسط سنای آمریکا خواهد بود یعنی سناتور ها می توانند جلوی رد این برنامه را بگیرند. البته با روندی که جریانات پیش می رود احتمال چنین چیزی بیشتر و بیشتر می شود. قطعا این برای اوباما و حزب دموکرات ایالات متحده موفقیت خواهد بود.
تا این جا مسیر "برجام " به ارامی و به خوبی پیش رفته است . اما علی رغم تلاش های دولت باراک اوباما برای به سرانجام رساندن این توافق هسته ای ، که به اذعان مقامامات بلند پایه دولت آمریکا از موفقیت های بزرگ دولت باراک اوبا ما می باشد ، در چند روز گذشته سخنان و مواضعی از جانب "جان کری " وزیر امور خارجه آن کشور ، که خود در حصول این توافق تاریخی نقش عمده و اساسی را داشته ، مطرح شده است که چندان مناسب و به موقع نیست ، و قطعا می تواند ابهاماتی را در روند جریان اجرای "برجام " به وجود آورد. البته یاید این نکته یاد آوری شود که هر کشور می تواند خط مشی و سیاست خود را در جهت منافع ملی خویش اتخاذ کند . قطعا این خط مشی ها و سیاست ها با توجه به الزامات و مقررات بین المللی است و لذا اتخاذ هر خط مشی و سیاستی از طرف هر دولت نباید ناقض تعهدات و یا تفاهماتی که آن کشور و یا دولت با دیگران دارد باشد . "جان کری " چند روز قبل در سخنانی که در فیلادلفیا و ظاهرا به دلیل موافقت یکی دیگر از سناتور ها با "برجام " ایراد کرد ، ضمن این که از این توافق دفاع کرد و آن را یک موفقیت بزرگ و در جهت منافع دولت ایالات متحده دانست ، اما از طرف دیگر مطالب و مواضعی را بیان داشت که اگر مانع تلقی نشود لا اقل می تواند ابهام آور و سئوال بر انگیز باشد. او در جمع گروهی گفت ایالات متحده به فروش سلاح به اسرائیل و متحدین عرب خود در منطقه ! ( که بی تردید عربستان سعودی یکی از آن هاست ) ادامه خواهد داد .چندان دشوار نیست که دریابیم این سلاح ها توسط اسرائیل و متحدین عرب آن علیه کدام کشور و به چه منظوری مورد استفاده قرار می گیرد.
موضوع دیگر آن که وزیر خارجه آمریکا از "گنبد آهنین" یعنی چتر پوششی دفاعی بر سر اسرائیل سخن گفت. حال این سئوال مطرح می شود که مگر قرار است چه کسی به اسرائیل حمله کند که نیاز به "گنبد آهنین" دارد. آشکار است که این اسرائیل است که در پنج دهه گذشته دائما در حال تعرض به کشور های منطقه بوده است.
سر انجام این که علی رغم این موضع آمریکا ، واشینگتن دو شرکت روسی را به دلیل فروش اسلحه به ایران مورد تحریم قرار داده است .چگونه است ، که ایالات متحده حق فروش سلاح به دیگران را برای به اصطلاح دفاع آن ها دارد ، اما کشور های دیگر و من جمله ایران نباید سلاح از دیگر کشور ها ، که فقط اهداف دفاعی دارد ، خریداری نمایند . این یک سیاست به اصطلاح یک بام و دو هوا ی این کشور را نشان می دهد.
شاید بهتر باشد و علی الاصول لازم باشد ایالات متحده سیاست و خط مشی شفاف تری را در پیش گیرد . چون در غیر این صورت دیواربی اعتمادی که میان آن کشور و سایر کشور ها وجود دارد باز هم بلند تر خواهد شد . از آن گذشته چنین خط مشی ها و سیاست های چند پهلوئی می تواند هر کشور و من جمله ایران را بر جدی بودن آمریکا در ادامه مسیر "برجام " دچار تردید سازد، که لامحاله نتایج مطلوبی ندارد. به علاوه ایالات متحده باید این واقعیت را از نظر دور ندارد که با تایید و اجرای "برجام " توسط هر دو طرف( که اکنون به صورت قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در آمده است ) نظام تحریم ها شکسته خواهند شد و قطعا دیگر کشور های ذیمدخل ( گفته صریح خود جان کری است ) دیگر سیاست های خود را موکول به خط مشی های سیاسی ایالات متحده نخواهند کرد . پس سنجیده سخن گفتن و صراحت و شفافیت در موضع گیری ها در این شرایط حساس و تاریخی از جانب همه طرف های ذینفع و بیشتر از همه ایالات متحده ، که طرف اصلی هم می باشد اجتناب ناپذیر است.
عبدالرضا غفرانی
دیپلمات سابق جمهوری اسلامی ایران
نظر شما