زکات فطریه و لزوم پرداخت آن در فقه شافعی

خبرگزاری شبستان – سنندج،  دين مبارك اسلام براي هر چيزي زكاتي قرار داده تا به وسيله آن بتواند رشد و نمو را در آن ايجاد نمايد، همانند درختي كه اگر هرس نشود براي سال بعد پربار و مثمر نمي‌شود، براساس آيات و روايات اسلامي براي هر چيزي زكاتي است از نوع خود، چرا كه بايد اين هرس كردن از سنخ موجود باشد و اين همان بازپس‌خواهي است كه خداوند به اندازه و قدر هر چيزي و هركس از روي طلب جواب و استعلام مي‌نمايد و بر وي تكليف مي‌باشد.

مانند زكات علم كه همانا نشر آن است، زكات سلامتي فطريه و... آري، فطريه يكي از زكات هاي واجب بر هر فرد مسلمان با واجد شرايط و ويژگي هاي خاص خود مي‌باشد كه در چند سطر جهت اداي هر چه بهتر اين حكم‌الهي خواهد آمد.

معاني لغوي و اصطلاحي زكات فطريه:

زكات فطريه از دو كلمه زكات و فطريه تشكيل شده است كه نسبت به هم مضاف مي‌باشند كه ذيلاً به تعاريف لغوي و اصطلاحي آنها مي‌پردازيم.

زكات در لغت به معني رشد و نموي كه از بركت الهي حاصل مي‌شود  و فطريه، صفت نسبي و مؤنث فطر بود كه از فطر به معناي باز شدن و شكافنده در طول مي‌باشد و احتمالاً چون در قديم قرن را يك دوره (سيكل) از رمضان به حساب مي‌آورده‌اند و آن معادل 36 سال بوده است، فطر را كه شكافنده و شكننده روزه بوده است و بين ماههاي رمضان و شوال شكاف ايجاد كرده است، آن را فطر گفته‌اند و نيز بعضي‌ها آن را منصوب به ذات و طبيعت انسان نموده‌اند و نيز چون در شب عيد فطر بايد ادا شود آن را فطريه گويند.

اما زكات فطر در اصطلاح به معني اداي واجبي كه طي حكمي شرعي و تشريفات خاص خود و مبني بر دادن زكات نفوس (سر) بر انسان.

قوت غالب اين منطقه (كردستان) گندم است

كارشناس ارشد فقه امام شافعي (رض) در خصوص مقدار زكات فطريه به خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: براساس كليه روايات وارد شده از صحابه گرامي، زكات فطر براي يك نفر چه مرد، چه زن، چه بچه و ... يكسان بوده و معادل يك صاع كامل مي‌باشد و آن هم  69 درهم بغدادي (عراقي) يا چهار مد مي‌باشد. اما به وزن وكيل و معيار امروزي معادل ۲ كيلو و ۵۵ مثقال و ۳ درهم مثقال معادل 275/2 گرم كه با درنظر گرفتن ضريب اطمينان‌هاي مربوطه (s.f) دو كيلو و نيم امروزي مي‌باشد.

رحمن غریبی به نوع زكات فطريه اشاره کرد و افزود: زكات فطريه از قو‌ت هايي پرداخت مي‌ شود و در آن واجب و معمول است كه از قوت شهرش باشد، لذا چون قوت غالب اين منطقه (كردستان) گندم مي‌باشد، براساس گندم محاسبه و اداء مي‌ شود.

وی با اشاره به مبلغ نقدي زكات فطريه اذعان کرد: حال براساس مقدار آن كه معادل 2 كيلو و 275 گرم مي‌باشد و مبلغ كل زكات فطريه يك سال جهت اداء ۲ هزار و ۳۸۸ تومان مي‌باشد، اما با در نظر گرفتن عواملي همچون مرغوبت نوع گندم، مقدار غش در گندم، حمل و نقل احتمالي، نداشتن مقياس هاي وزني معتبر، در نظر گرفتن افضليت مقدار زياد قوت و ... براي هر نفر در مجموع و با درنظر گرفتن ضريب هاي اطمينان لازمه (s.f) مبلغ سي هزار ريال معادل 3 هزار تومان مي‌باشد (والله اعلم).

كارشناس ارشد فقه امام شافعي (رض) با بیان اینکه زكات فطريه همانند زكات بايد به هشت صنفي كه در قرآن وارد شده است صرف شود، اظهار داشت: فقير، مسکین، عامل، مولفه القلوب، رقاب، غارم، فی سبیل الله و ابن السبیل از جمله افرادی هستند که مستحق دریافت زکات هستند.

زکات فطریه برای هر فرد در مریوان ۴ هزار تومان است

امام جمعه مریوان، میزان فطریه امسال برای هر نفر در شهرستان مریوان را چهار هزار تومان اعلام کرد که پرداخت آن بر هر فرد مسلمان و افراد تحت تکفل وی واجب است.

ماموستا مصطفی شیرزادی با اشاره به این که پس از پرس و جو در بازار و بازاریان در خصوص قیمت گندم و بررسی های انجام شده میزان زکات فطریه امسال برای هر نفر در شهرستان مریوان چهار هزار تومان تعیین شده است، افزود: این میزان فطریه براساس قیمت هر سه کیلوگرم گندم به عنوان قوت غالب مردم مریوان مشخص شده است.

وی با اشاره به اینکه قوت غالب خانوارها در ماه مبارک رمضان ملاک پراخت زکات فطریه است، افزود: بر این مبنا افرادی که قوت غالب آنها برنج است، میزان فطریه آنها می بایست بر اساس قیمت هر کیلوگرم برنج تعیین و پرداخت شود.
ماموستا شیرزادی اظهار داشت:  پرداخت زکات فطریه بر هر فرد مسلمان و افراد تحت تکفل وی واجب بوده و باید در کوتاه ترین زمان به دست مستحقان و نیازمندان برسد.

وی یادآور شد: باید زکات فطریه قبل از جشن رمضان پرداخت شود و اگر این اقدام به بعد از جشن رمضان موکول شود، فضیلت زکات فطریه از بین می رود اما در هر حال جایز است.

هر کسی باید با توجه به سعه توان مالی زکات فطریه پرداخت کند

ماموستا عطا محمودی، امام جماعت مسجد نور بهاران سنندج نیز در خصوص احکام زکات فطریه در فقه شافعی به خبرنگار خبرگزاری شبستان در سنندج گفت: امسال بر اساس تحقیقی که توسط جمعی از روحانیون منطقه و استان انجام شد، پرداخت زکات در 4 وجوه در نظر گرفته شد.

وی ادامه داد: در حال حاضر قیمت پاک نشده گندم هزار و 250 تومان و پاک شده هزار و 500 برآورد شده است که هر فرد مسلمان بایستی بر اساس قوت غالب که در اینجا گندم در نظر گرفته شده است، مبلغی برابر2/5 کیلو گندم برابر با 4 تا 5 هزار تومان زکات فطریه پرداخت کند.

امام جماعت مسجد نور بهاران سنندج با اشاره به کسانی که قوت غالب آنها برنج است نیز اظهار داشت: برای افراد متمکن نیز که قوت غالب انها برنج است زکات فطریه از 13 هزار تومان تا 20 هزار تومان برآورد شده است.

ماموستا محمودی، افزود: بر اساس فتوای ماموستا ربیعی که در باقیات صالحات نیز توضیح داده شده است و از نظر علمای اسلام و آیه قرآن برداشت می شود، هر کسی باید با توجه به سعه توان مالی زکات فطریه پرداخت کند.

وی با تاکید بر این مهم در بین افراد جامعه بیان کرد: بر این اساس هر کسی با توجه به درامد ماهیانه اش باید یک سی ام درامدش را به عنوان زکات فطریه خانواده اش پرداخت کند.

امام جماعت مسجد نور بهاران سنندج با بیان اینکه متاسفانه بعضی از انسان ها از زیر بار مسئولیتی که دارند شانه خالی می کنند، عنوان کرد: انسان نباید خودش را گول بزند بلکه باید از این فرصت برای کمک به نیازمندان و محرومین جامعه بهره بگیرد.

ماموستا محمودی، خاطر نشان کرد: بر اساس حدیث نبوی سخاوت در ماه مبارک رمضان اجر و ثواب 10 برابر دارد و امیدواریم تمام مسلمانان از برکات این ماه مبارک بهره کافی را گرفته باشند.

و سخن آخر اینکه زكات به موجب كتاب (قرآن) سنت (روايات و احاديث) و اجماع، واجب شده و از واجبات دين اسلام و منكر وجوب آن كافر است. زكات فطريه در سال دوم هجري و قبل از زكات واجب شد.

پایان پیام/