خبرگزاری شبستان: تئاتر به عنوان یک هنر قدیمی و دارای تاریخ کهن همواره برای سایر هنرها از جمله سینما محل تاثیر بوده است. این تاثیر پذیری در طی بیش از یک قرنی که از پیدایش سینما می گذرد در بسیاری از زمینه ها نظیر داستان پردازی، شیوه روایت، کارگردانی و به خصوص بازیگری محرز و مشخص است. به طوریکه بسیاری از فیلم های بزرگ از سبک های تئاتری بهره گرفته اند و بسیاری به طور مستقیم از نمایش ها و یا نمایشنامه های سرشناس اقتباس شده اند.
این ادعا درباره هنرمندان سینما نیز صادق است و بسیاری از موفق ترین سینمایی های جهان، سال ها پیش از آنکه روی پرده هنر نمایی کنند، بر صحنه تئاتر درخشیده اند. درواقع خاستگاه تعداد زیادی از برترین فیلمنامه نویسان، کارگردانان و بازیگران سینمای جهان، صحنه های نمایش بوده است.
با گسترش سینما و امکانات گسترده تری که نسبت به تئاتر در اختیار دارد، گاهی این تاثیر پذیری بر عکس اتفاق افتاده است و نمایشنامه نویسان و کارگردان های تئاتر از سبک ها و شیوه های سینمایی برای اجرای آثارشان بهره گرفته اند.
اگرچه عمر این تاثیر پذیری هیچگاه طولانی نبوده، اما در زمان های گاه دو، سه ساله توانسته جریان تئاتر های روی صحنه را تحت تاثیر قرار بدهد.
آخرین موج از این تاثیر پذیری در تئاتر ایران، توجه و تاکید بسیار در واقع گرایی نمایش هاست که از سینمای اصغر فرهادی و بعد از موفقیت های جهانی وی در صحنه بروز کرده است.
در واقع طراحی صحنه، شیوه روایت، شخصیت پردازی و تاکید بر جزئیات بعنوان ویژگی های مهم فیلم های فرهادی که در سینما موج فیلم های شبیه به هم را ایجاد کرد، در تئاتر هم مورد توجه برخی کارگردان ها قرار گرفت.
واقع گرایی که چیزی بیشتر از رئالیسم معمول تئاتر است و حساسیتش بر روی جزئیات صحنه و شیوه نقش آفرینی بازیگران، کارگردانی، طراحی میزانسن و نوع روایت داستان بیشتر به سینمای واقع گرا شبیه است تا تئاتر رئال و یا ناتورالیسم.
«خانه آقای کرمی» یکی از نمایش های این جریان است که در سال 92 و برای حضور در بخش نسل نوی جشنواره تئاتر فجر نوشته و آماده شده است. نمایشی که ویژگی های عنوان شده در بالا را آگاهانه رعایت کرده است.
فارغ از آنکه تاثیر پذیری از سینما و یا واقع گرایی سینما در تئاتر تا چه اندازه می تواند کارآمد یا درست باشد، «خانه آقای کرمی» در استفاده از این عوامل موفق عمل کرده و توانسته نمایش واقع گرای سرپا و پویایی را آماده اجرا کند.
نمایش «خانه آقای کرمی» ساده ترین شیوه دیدار با یک ماجرای آشناست. گویی تماشاگر به دیدار یکی از اقوام خود رفته باشد و بی واسطه بخشی از زندگی آنها را به تماشا بنشیند. اجرایی که به سبب آشنایی کاراکترها برای تماشاگر و ماجراهای هزار بار شنیده شده که نظیر آن اگر به طور مستقیم برای هر یک از مخاطبان رخ نداده باشد، دست کم در زندگی همسایه، آشنایان و یا یکی از اقوام دور نمود داشته است.
در این شیوه اجرا علاوه بر داستان که باید جزئیات را به درستی و بر اساس ماجراهای آشنا روایت کند، نوع چیدمان صحنه، کارگردانی و بازی نقشی حیاتی در باور پذیری تماشاگر دارد.
«خانه آقای کرمی» امیر اخوین بیشترین بار باور پذیر بودن ماجرا را بر دوش بازیگران گذاشته است. طراحی صحنه در اجرایی که این روزها در تئاتر باران به صحنه رفته است، طراحی ساده ای است و کلیات نشیمن یک خانه قدیمی جنوب شهر تهران را به نمایش می گذارد.
در واقع بازی یکدست، هماهنگ و آشنای بازیگران است که با بهره گرفتن از دیالوگ های روان، ساده و درست نمایشنامه ماجرای کلیشه نمایش را به نحوی شنیدنی و دوست داشتنی با تماشاگر سهیم می شوند.
امیر اخوین در تجربه کارگردانی نمایشش با بهره گیری از کمدی موقعیت و استفاده از دیالوگ های هوشمندانه، توانسته تلخی گزنده داستانش را برای مخاطب قابل تحمل کند. همچنین با ریتم درستی که در کارگردانی به کار گرفته است، توانسته تماشاگرش را روی صندلی نگاه دارد بی آنکه از خستگی هر لحظه ساعتش را نگاه کند.
در واقع اثری که روزهای پایانی اجرایش در تئاتر باران را سپری می کند، نمایشی ست که در میان انبوه آثار کسالت بار و خسته کننده، با همه تکراری بودن، تازه، نو و تماشایی است.
علی یزدان دوست
پایان پیام/
نظر شما