رابطه مستقیم کار مفید با وجدان کاری

امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس و استاد دانشگاه  در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان درباره ی وجدان کاری اظهار کرد: وجدان کاری، تعهدی است که هر یک از افراد جامعه نسبت به کاری که انجام می دهند در مقابل جامعه دارند، بر اساس نظر جامعه شناسان  این مقوله هنگامی  حاصل می شود که همبستگی اجتماعی از همبستگی مکانیکی به همبستگی ارگانیکی تبدیل شود.

وی افزود: این تئوری در سال 1894 توسط دورکیم  ارایه شد، هرچه جوامع توسعه نیافته ترباشند، همبستگی مکانیک تر است و هر چه جامعه توسعه یافته تر باشد ارگانیک تر است.

قرایی مقدم  تصریح کرد:همبستگی مکانیکی که جامعه کار دچار  آن است،  بدون آنکه به نقش و اهمیت کار واقف باشند، مثل ماشین کار خود را انجام می دهند؛ در چنین جامعه ای وجدان کاری  معنا ندارد و افراد به صورت ربات کار می کنند.

این جامعه شناس بیان کرد: در کشور ما کارمفید طبق گفته ها  1 ساعت است و فرد 8 ساعت در  محل کار حضور دارد اما ذهنش جای دیگر است این همان نبود وجدان کاری است.

قرایی مقدم  افزود:اما در جامعه کاری ارگانیک این مسئله برعکس است، کار همه به هم مربوط است و کار همانند اجزای بدن برای افراد محسوب می شود، اگر اعضایی از بدن درد کند، تمام اعضای دیگر را هم درگیر می کند.

وی ادامه داد:در جامعه ارگانیکی که همه جامعه  را یک پیکر واحد مثل بدن می دانند تعهد و وجدان کاری وجود دارد، چراکه می دانند اگر کوتاهی کنند، ضرر می بینند نه تنها خود،سازمان بلکه می دانند اگر در کار کوتاهی کنند، ممکن است جامعه هم آسیب ببیند. اما در کشور ما اینگونه نیست افراد در محل کار خود کارهای شخصی را هم انجام می دهند و کار امروز را به فردا موکول می کنند.

قرایی مقدم تصریح کرد:شرکت های خصوصی چون بر اساس کار به کارمندان خود مزد می دهند، کارمفید در این شرکت ها بیشتر از اداره های دولتی است.

مدیران باید بر کارمندان خود نظارت داشته باشند و به شرطی ساعت کار اضافه می شود که فرهنگ ارگانیک هم در ذهن افراد نهادینه شود.

وی افزود:در جامعه ما یک نوع هراس در میان افراد وجود دارد و هر کسی به یک پست و مقامی می رسد خیالش راحت است  که کسی دیگر نمی تواند او را  اخراج کند و افراد حتی به نداشتن شایستگی فرد پی برده باشند از ترس ایجاد حاشیه فرد را اخراج نمی کنند.

این استاد دانشگاه بیان کرد: برخی از سازمان ها روابط را جایگزین ظوابط کرده اند، انتخاب ها شخصی صورت می گیرد و شایسته سالاری اهمیتی ندارد، این مسئله موجب  از دست دادن انگیزه نخبه ها در جامعه می شود.

قرایی مقدم بیان کرد: معتقدم؛ باید چهارچوب هایی که در ادارات وجود دارد و هر کسی در یک اتاق است برداشته شود، اگر چهارچوب و دیواری وجود نداشته باشد، افراد بیشتر کار مفید را انجام می دهند تا به مسایل شخصی خود برسند، چراکه می دانند دیگران کارهای آنان را نظارت می کند.

وی یاد آور شد: در کشورهای خارجی اغلب ادارات و سازمان ها دیوار هایشان شیشه ای است و همه می بینند همکار خود چه فعالیتی می کند اما هنگامی که چهارچوب وجود داشته باشد، شخص به امور شخصی خود بیشتر می رسد و فقط ساعت کاری را بدون اینکه کار مفیدی انجام داده باشد، پر می کند.

این جامعه شناس تاکید کرد:رفتن به سمت جامعه ارگانیک با تقویت ایمان، تشویق و تنبیه، اجرای قانون، نهادینه کردن فرهنگ کار درست و نظام آموزش و پرورش می توان فرهنگ کار مفید را در جامعه نهادینه کنند.

پایان پیام/