به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از بندرعباس، دکتر محمدعلی مجد فقیهی در نخستین همایش اخلاق مداری علوی در راستای سیره و اهداف نبوی با بیان اینکه کتاب نهج البلاغه به عنوان برادر قرآن نامیده شده، گفت: نهج البلاغه معروف ترین و جامع ترین کتاب حدیثی شیعه است.
وی افزود: نهج البلاغه از جهت کمی جامع نیست، بلکه از نظر کیفی جامع است؛ هر آنچه که یک انسان در عرصه شناخت خدا، جهان و خویشتن و شناخت صحیح دین و هچنین در زمینه حقوق، سیاست، اجتماع و تمامی ابعاد حیات به آن نیازدارد در این کتاب به زیباترین نثر و والاترین معنا بیان شده است.
دکتر مجد فقیهی با اشاره به سخنی از علامه محمد تقی جعفری که اگر بشریت نهج البلاغه را بفهمد و به آن ملتزم باشد، از تاریخی که پشت سرگذاشته است پشیمان خواهد شد، بیان کرد: فهم نهج البلاغه و التزام به آن، انقلابی در بشر ایجاد می کند.
وی در ادامه با بیان اینکه سخن از اخلاق، سخنی همگانی است و حتی کسانی که به خدا نیز اعتقاد ندارند ناچارند که از اخلاق سخن بگویند، گفت: انسان موجودی اخلاقی است و هیچ یک از اعمال و رفتار ما نمی تواند از زیر ذره بین اخلاق خارج شود.
این استاد اخلاق با یادآوری این مطلب که اخلاق موضوعی است که در همه فلسفه ها و همه مکاتب از آن بحث می شود، اظهار کرد: حتی سکولار که ادعای جدایی دین از دنیا دارد نیز معتقد به اخلاق است.
وی تصریح کرد: با این وجود در مصادیق آن اختلاف وجود دارد، اما همه پذیرفته اند که اخلاق باید وجود داشته باشد.
مجد فقیهی با اشاره به تفاوت های اخلاق در اسلام با اخلاق در سایر مکتب ها، تصریح کرد: اخلاق در دیگر مکاتب، برای تنظیم حیات اجتماعی است؛ اما در اسلام، این گونه نیست، بلکه مهم تر از تنظیم حیات اجتماعی، تسعید روح و شخصیت انسان است.
وی افزود: اخلاق در اسلام، می گوید دروغ نگوییم؛ چون دروغ گفتن، شخصیت معنوی انسان را پایین می آورد.
استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: در مباحث فلسفه اخلاق از نسبیت و اعتباری بودن، خارج و امری واقعی است و همه انسان ها در وجدان خود آن را حس می کنند.
وی با اشاره به اینکه اخلاق دانش صرف نیست و یک منش است، ابراز داشت: سخن گفتن از اخلاق بدون عمل، یک کار غیراخلاقی است
مجد فقیهی بیان کرد: هرچه قدر اطلاعات اخلاقی انسان بیش تر باشد، دلیلی نیست که رفتار اخلاقی آن بیش تر باشد.
وی با بیان اینکه اخلاق نمی تواند تحمیلی باشد، خاطرنشان کرد: اگر رفتار خوبی از کسی سر بزند اما از روی اجبار نه از روی آزادی؛ خود این رفتار، غیر اخلاقی است.
مجد فقیهی افزود: منطق دین، منطق عدم اکراه و وادار کردن است، از این رو باید زمینه های اخلاقی شدن را براساس حکمت و موعظه احسن فراهم شود.
وی، اخلاق را یک ضرورت زیستی دانست و عنوان کرد: اگر خدا و قیامت را قبول نداشته باشیم و اخلاق را نیز امری نسبی و اعتباری بدانیم، باز هم زندگی اخلاقی ضروری خواهد بود.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه اخلاقی بودن راه رستگاری انسان است، تصریح کرد: ارمغان اخلاقی بودن برای انسان آرامش و زدودن اندوه، تشویش و اضطراب است.
وی از اخلاق نیکو به عنوان بهترین نعمت حیات یاد کرد و گفت: اخلاق یک ضرورت در نظام آفرینش و تکوین و در نظام دین است و راز هبوت انسان نیز شکوفا شدن صفات اخلاقی است.
مجد فقیهی ادامه داد: اخلاق یعنی اینکه وجود انسان ظرفیت پیدا کند؛ فلسفه تشریع و نظام دینی مبتنی بر اخلاق است.
وی با صراحت بیان کرد که هر گزاره فقهی و دینی اگر زیرساخت اخلاقی نداشته باشد باید در اسلامی بودن آن تردید کرد.
مجد فقیهی ابراز داشت: اگر رفتارهای فقهی ما، جهت اخلاقی نداشته باشد؛ مجموعه ای از مناسک بی روح است که هیچ فایده ای برایمان ندارد.
وی تذلل در برابر خداوند را برترین صفت اخلاقی و تکبر را بارزترین رذیلت اخلاقی برشمرد و گفت: انسان اخلاقی در مجرای عفو الهی قرار می گیرد.
این استاد اخلاق در بخش دیگری از سخنانش شناخت را اولین نکته برای اخلاقی بودن ذکر و اظهار کرد: در این راستا باید نخست خدا، سپس جهان و در نهایت خویشتن را بشناسیم.
وی افزود: شناخت، باور و اعتقاد به خدا، انسان را در مدار تکلیف قرار داده و مسئولیت پذیر می کند.
مجد فقیهی تصریح کرد: شناخت که امام علی علیه السلام از خدا در نهج البلاغه ارائه می کند، انسان را عاشق خدا می کند.
وی، دنیا را از موانع اخلاقی بودن معرفی کرد و گفت: عشق به دنیا به دلیل این است که آن را خوب نشناخته ایم و برای اخلاقی بودن باید آن را خوب شناخت.
استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: اگر انسان خود را بشناسد، به رایگان خودش را نمی فروشد و اجازه بوجود آمدن ضد ارزش ها را در خود نمی دهد.
وی در پایان به رفتارهایی که زمینه ساز پیدایش اخلاق نیک هستند اشاره و عنوان کرد: صله رحم، معاشرت با افراد عاقل و شناخت الگوهای جامعه از کلیدهای اخلاقی شدن جامعه محسوب می شوند.
پایان پیام/
نظر شما