به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین حبیب‌الله بابایی مدیر گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم امروز (16 بهمن) در سلسله نشست‌های علمی عاشوراپژوهی در غرب که در سالن همایش‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، در رابطه با بحث تحدی در قرآن گفت: تحدی و اعجاز در قرآن تنها در ادبیات و ظاهر قرآن نیست بلکه در محتوا نیز اعجاز کرده است و همچنین در تاریخ و تحولات فرهنگی از دوره جاهلی به تمدن اسلامی، نقش قرآن اعجازآور بوده است.
کلام و تبیین مسأله عاشورا باید مفهوم، معقول ومقبول در تخاطب با انسان غربی باشد
حجت‌الاسلام والمسلمین بابایی با بیان این که تحدی را به کسی که قرآن را باور ندارد خطاب می‌کنیم عنوان کرد: زبان تحدی نمی‌تواند زبان باورهای دینی ما باشد بلکه باید یک زبان قابل فهم برای کسی باشد که قرآن و اسلام را باور ندارد.
وی ادامه داد: اگر زبان تحدی در مورد مسأله عاشورا و اهل بیت (ع) وجود داشته باشد، باید قابلیت ارائه به فردی را داشته باشد که ارزش‌های اسلامی را قبول ندارد وگرنه این تحدی، عقیم خواهد ماند، لذا کلام و تبیین ما در مورد مسأله عاشورا باید مفهوم، معقول و مقبول در تخاطب با انسان غربی باشد تا فرآیند پروژه ما در بحث عاشوراپژوهی به اکمال اتفاق بیفتد.
مسأله عاشورا باید معطوف به نیازهای انسان مدرن غربی باشد
مدیر گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم تصریح کرد: نه تنها برای یک انسان مدرن غربی صحبت از عاشورا باید مفهوم، معقول و مقبول باشد بلکه باید معطوف به نیازهای انسان غربی نیز باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین بابایی خاطرنشان ساخت: اگر ما نتوانیم تعریف مناسبی از عاشورا داشته باشیم و انسان احساس کند که نمی‌تواند از مسأله عاشورا برای زندگی و حل مسأله روزمره خود استفاده کند، در نتیجه ما نمی‌توانیم عاشوراپژوهی را در غرب به نقطه پایان برسانیم.
مسأله عاشورا، مسأله دردها و رنج‌هایی است که در فرهنگ غرب رایج است
وی با بیان این که در پنج نکته می‌توانیم در پژوهش‌های عاشورایی خود با نیازهای غربی ارتباط بگیریم گفت: اولین نکته این است که مسأله عاشورا، مسأله دردها و رنج‌هایی است که در حوزه‌های مختلف ادبیات و فرهنگ غرب رایج است و می‌تواند از دل سنت شیعی برای انسان مدرن غربی تحفه ببرد و حرف نوئی داشته باشد.
مدیر گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم با اشاره به این که مسأله درد و رنج یک مسأله کلامی و الهیاتی است، عنوان کرد: در یکی از کتاب‌های غربی به این مطلب اشاره شده است که چگونه با یاد مصائب مسیح می‌توان مصائب دنیوی را چاره کرد و ما از بحث‌های عاشورایی می‌توانیم در این فضا بحث داشته باشیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین بابایی ادامه داد: در بحث درد و رنج از جنبه‌های اجتماعی و سیاسی می‌توان به این مطلب دست یافت که آیا دردها و رنج‌های بشری می‌تواند انسجام اجتماعی ایجاد کند.
وی با بیان این که دردها و رنج‌ها به دو نوع رنج تفکیک می‌شوند گفت: رنج‌هایی که به خاطر نداشتن‌ها به وجود می‌آید و همچنین رنج‌هایی که به خاطر داشتن‌ها به وجود می‌آید.
مدیر گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم اظهار داشت: در میان پیامبران، اگر بخواهیم کار تطبیقی انجام بدهیم تا ببینیم که کدام رنج را می‌توان در ویترین تاریخ بشریت قرار داد، این مسأله در مورد پیامبر اکرم (ص) و در استمرار آن، امام حسین (ع) تطبیق پیدا می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین بابایی تصریح کرد: عاشورا در این زمینه نوعی فردگرایی رادیکال افراطی است یعنی من و خود مادی و فردی را برای احیای من معنوی و جمعی فدا می‌کند و با احیای فرهنگ خودقربانی ایجاد درمان و چاره می‌کند.
حماسه اربعین حسینی الگوی تبلور یافته از «عشق مشترک»
وی با اشاره به مسأله «من و دیگری» عنوان کرد: اگر با رویکرد مسأله «من و دیگری» وارد عاشوراپژوهی شویم چند مسأله را می‌توان استخراج کرد، از جمله این که آیا در مسأله درد و رنج از خود تهی می‌شویم و به دیگری گرایش می‌یابیم و یا در مسأله درد و رنج خودگرا می‌شویم.
مدیر گروه مطالعات تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم با اشاره به «بحث عشق مشترک» افزود: در وضعیتی که انسان‌ها در یک جامعه به یک محبوب مشترک عشق می‌ورزند، این عشق مشترک نه تنها باعث می‌شود که من با معشوق ارتباط برقرار کنم بلکه باعث می‌شود که من عاشق با عاشق کناری خود ارتباط بگیرم که یک الگوی تبلور یافته، مسأله حماسه اربعین حسینی در سال جاری است.
راه‌های مشترک نجات ادیان با عاشوراپژوهی
حجت‌الاسلام والمسلمین بابایی در ادامه گفت: امام حسین (ع) در واقعه عاشورا با گذشتن از خود عزت نفس را به نمایش می گذارد، این که فرد چگونه می‌تواند عزت نفس پیدا کند و باعث تحقیر دیگران نشود از مسائلی است که از مسأله «من و دیگری» می‌توان استخراج کرد.
وی با بیان این که اساسا یاد رنج محبوب باعث ازدیاد حب می‌شود تصریح کرد: در عاشوراپژوهی می‌توان به گفتگوی بین الادیانی، همزیستی بین الادیانی و همچنین نجات مشترک بین الادیانی فکر کرد و ما باید به این مسأله توجه داشته باشیم که چگونه می‌توان با رنج‌های معنوی و عرفانی، راه را برای گفتگوها و همزیستی‌های بین ادیان‌های مختلف باز کنیم و بتوانیم راه‌های مشترکی برای نجات پیدا کنیم.
پایان پیام/
نظر شما