خبرگزاری شبستان: ترسیم اصول مدیریت مسجد، یکی از پیش نیازهای طراحی الگوی پیشرفت مسجد است. این اصول عبارت از قاعده مندی ها یا قواعدی است درون حوزه ای که رعایت آن ها فرآیند پیشرفت در این پدیده الهی را مدیریت پذیر خواهد ساخت. معرفی این اصول، امکان طراحی الگویی صحیح و جامع در مدیریت بر این پدیده را فراهم می سازد. اصول ارایه شده مبتنی بر یک ساختار منطقی طراحی شده است.
در این مسیر، منابع دینی یعنی قرآن، روایات و سیره اولین منابعی است که مورد مطالعه قرار گرفت و مفاهیم مرتبط با آنها واژه سازی و استخراج شدند.
پیشرفت را می توان برنامه ای هدفمند در جهت حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب دانست. با توجه به تفاوت هایی که در جوامع مختلتف مبتنی بر تنوع مبانی معرفتی، فلسفی، فکری و اخلاقی آنها وجود دارد می توان ادعا کرد وضعیت مطلوب جوامع نیز با یکدیگر متفاوت است. به عبارت دیگر پیشرفت یک معنا و مفهوم یکسان جهان شمول ندارد و شرایط فرهنگی، ارزشی، سیاسی و اجتماعی و به عبارت دیگر شرایط زمانی و مکانی در آن موثر است. این سخن به این معناست که هیچ برنامه و الگوی پیشرفتی تعمیم پذیر نیست و نمی توان نسخه آن را دقیقا برای برای کشوری دیگر پیچید.
چندی است موضوع تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، یا به عبارت دیگر تدوین الگوی ناب پیشرفت کشور، توسط مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) مطرح شده است. مقام معظم رهبری در اهمیت طراحی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت چنین می فرمایند: « مجموعه دانشگاهی کشور ما، مجموعه نخبگان کشور ما-هم حوزه و دانشگاه- یکی از بزرگترین کارهایشان باید این باشد که نقشه جامع پیشرفت کشور را بر اساس مبانی اسلام تنظیم کنند؛ دل به الگوی غربی و مدل سازی های غربی نسپرند. او نمی تواند کشور را نجات بدهند؛ او نمی تواند پیشرفت کشور ما را تنظیم کند.
کسانی که در مراکز برنامه ریزی یا در مراکز علمی و تحقیقی هستند و راجع به اقتصاد، راجع به سیاست، راجع به سیاست بین المللی و راجع به مسایل حیاتی دیگر کشور کار و فکر می کنند دنبال این نباشند که فرمول های غربی را، فرمول های اقتصادی غرب، فرمول های بانک جهانی یا صندوق بین المللی پول را با مسایل کشور تطبیق کنند؛ نه، آن نظریه ها، نظریه های مفید برای ما نیست. البته از علم شان استفاده می کنیم؛ ما تعصب نداریم.هرجا پیشرفت علمی، تجربه علمی باشد، استفاده می کنیم. از مصالح استفاده می کنیم اما نق شه را بر طبق فکر خودمان، بر طبق نیاز خودمان بایستی بریزیم» .
ایشان الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را نقشه جامعی می دانند که مسیر حرکت و نقطه مطلوب آن را مشخص خواهند کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای پیشرفت را مشتمل بر چهار عرصه فکر، علم، زندگی و معنویت معرفی کرده اند. ایشان معنویت را مهمترین عرصه و روح دیگر عرصه ها دانستند. معنویت به همراه فکر و علم ارکان الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با مدل های رایج توسعه همین بعد معنویت است.
اگرچه ورود معنویت به اجزای مختلف الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت امری درون حوزه ای به شمار می رود. یعنی در تدوین الگو در تمامی عرصه ها بایستی معنویت به عنوان روح حاکم دیده شود ولی علی رغم این در دین مبین اسلام، به صورت برون حوزه ای نهادی مردمی به نام مسجد، متولی ترویج معنوین در نظام اسلامی است.
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت چیستی و چگونگی پیشرفت در سطح جامعه اسلامی ایران را مشخص خواهد ساخت. این الگو فارغ از قالب کلان به ابعاد و اجزایی تقسیم می شود که در هریک از ارکان نظام اسلامی به ارایه طریق می پردازد. از جمله ابعاد مهم مورد توجه در این الگو، بعد فرهنگ است که مذهب و به تبع آن نهادهای دینی از زیر مجموعه های آن هستند. مسجد مهمترین نهاد نظام اسلامی است. مساجد بیوت الهی در زمین، نقطه عروج بشر و مکانی برای اتصال ابدان مومنان به ملکوت آسمان هستند. خداوند متعال ظرفیت عظیمی را برای هدایت امت اسلامی در نهاد مسجد قرار داده است.
ادامه دارد...
پی نوشت/
برگرفته از کتاب «اصول اسلامی مدیریت پیشرفت در مساجد» نوشته دکتر رسول عباسی
نظر شما