خبرگزاری شبستان: مسجد در اسلام مکاني مقدس و حائز اهميت است روايات بسياري درباره فضيلت رفت و آمد و نشستن در مسجد و خواندن نماز در آن به خصوص به جماعت وارد شده است. خداوند در آيه 29 سوره اعراف مي‌فرمايد: «و اقيموا وجوهکم عند کل مسجد و ادعوه مخلصين له الدين؛ و به سوي هر مسجدي رو کنيد و به عبادت بپردازيد و خالصانه در دين خود خدا را بخوانيد. در حديثي از رسول اکرم(ص) آمده: المساجد سوق من‌السواق الاخره قراها المغفره و تحضتها الجنه؛ مساجد بازاري از بازارهاي آخرت است از کساني که به آن وارد مي‌شوند با مغفرت پذيرايي مي‌شود و هديه آنان بهشت است. با توجه به اين مطالب ترديدي باقي نمي‌ماند که مسجد تاثير بسزايي در ارتقاي معنوي انسان و رشد ايماني او دارد و موجب ثواب اخروي مي‌گردد. مسجد به عنوان جايگاه عبادت مسلمانان از مهمترين نهادهاي جامعه اسلامي به شمار مي آيد و همواره در طول تاريخ اسلام نقش بنيادين و اصلي ايفا كرده است.
اما به غیر از فریضه عبادی مسجد کارکردهای دیگری هم دارد که در گفتگو با حجت الاسلام احمد مبلغی، رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی این کارکردها را مورد بررسی قرار دادیم.
-کارکردهای مساجد به غیر از فریضه دینی چه کارکردهایی است؟
ابتدا باید گفت که هدف اصلی از بنای مسجد، ایجاد مکانی خاص برای عبادت و راز نیاز با خداوند متعال است، اما نباید از جنبه های دیگر مسجد غافل ماند. مسجد کارکردهای دیگری هم همانند کارکرد آموزشی، فرهنگی و علم آموزی دارد.
با نگاهی گذرا به تاریخ صدر اسلام و پس از آن، درمی یابیم که مسجد از آغاز پیدایش تاکنون به عنوان مرکز مهمی برای انجام رسالت رسول خدا(ص)، منشأ تحولات و خدمات، و پایگاهی برای ابلاغ پیامهای الهی به شمار می رفته است. در حال حاضر نیز مساجد در زمینه های مختلف دارای فعالیتهای گسترده است و هر قدر این فعالیتها و کارکردها از تنوع بیش تری برخوردار باشد مسلماً از جذابیت بیش تری برخوردار هستند و مورد استقبال گسترده تری از سوی تمامی اقشار جامعه، به ویژه قشر جوان قرار می گیرند که نتیجه آن افزایش اعتقادات مذهبی و دین باوری در سطح جامعه است.
اما با توجه به اینکه مهم ترین و اساسی ترین کارکرد مسجد در میان کارکردهای اصلی مسجد این است که مسجد مکانی برای ذکر الله است بنابراین هر فعالیتی که مانع ذکر الله باشد، نباید در مسجد صورت گیرد.
- از دیگر کارکردهای مسجد بعد از جنبه عبادی چه کارکردی است؟
پس از نقش عبادی، نقش آموزشی کارکرد بسیار مهم مساجد است. مسجد در گذشته تنها پایگاه مهم آموزشی به شمار می رفتند اما متأسفانه مسئله آموزش امروز در مساجد کم رنگ شده که لازم است به برنامه های آموزشی مساجد اهتمام ویژه ای صورت گیرد.
نقش فرهنگی هم در بین دیگر نقشها و کارکردهای مسجد، دارای اهمیت زیادی است. پیامبر اسلام(ص) محیط مسجد را کاملاً فرهنگی می دانستند. امروزه مراکز آموزشی و فرهنگی گسترش یافته است؛ اما نباید از این کارکرد فرهنگی مسجد غافل شد.
یکی دیگر ازکارکرد های مسجد کارکرد سیاسی است که از زمان رسول خدا(ص) بر آن تأکید شده و هم اکنون نیز اهمیت آن کاملا مشخص است. پیامبر اکرم (ص) پس از بنیانگذاری نظام اسلامی، مسجد را که مرکزی عمومی و محل تجمع مسلمانان برای ادای فرایض دینی بود، به عنوان پایگاه حکومت و نهاد سیاسی اسلام برگزید.
-چالش هایی که امروز مساجد با آن روبرو هستند را چگونه می توان رفع کرد؟
اولین راه حل در مورد رفع چالش های مساجد این است که باید نظریه ای در این زمینه از سوی کارشناسان و متخصصان از منطق دین، روایات و قرآن ارایه شود و بعد از آن باید برنامه ریزی ها منطبق با نظریه های به دست آید.
به اعتقاد من مشکلات و چالش های مساجد باید در مجامع فکری و اندیشه ای مورد نظریه پردازی قرار گیرد. اگر این مشکلات و چالش های مساجد مورد بحث و بررسی قرار گیرد و راه برون رفت از مشکلات ارایه شود بدون شک چالش هاو مشکلات مساجد مرتفع می شود.
پایان پیام/
نظر شما