مسجد چگونه می تواند در تربیت کودکان موثر باشد؟

 خبرگزاری شبستان: به دلیل وجود ارتباطات رسانه ای گسترده و در دسترس بودن ابزار ارتباطی برای کودکان یکی از سخت ترین کارها برای پدر و مادر، تربیت صحیح فرزندان است. والدین برای هر نوع برنامه ای وقت نداشته باشند، برای برنامه های کاربردی در حوزه تربیت کودک وقت دارند. به دلیل اهمیت این موضوع و حساسیت بالای والدین و همچنین مشکلات تربیتی فراوانی که والدین شاهد آنها هستند.

  یکی از مهمترین دغدغه های والدین تربیت فرزندان است، و این یک نگرانی مثبت و به جا است. به دلیل وجود ارتباطات رسانه ای گسترده و در دسترس بودن ابزار ارتباطی برای کودکان یکی از سخت ترین کارها برای پدر و مادر، تربیت صحیح فرزندان است.

والدین برای هر نوع برنامه ای وقت نداشته باشند، برای برنامه های کاربردی در حوزه تربیت کودک وقت خواهند گذاشت، به دلیل اهمیت این موضوع و حساسیت بالای والدین و همچنین مشکلات تربیتی فراوانی که والدین شاهد آنها هستند.

در واقع برخی از والدین، فرزندانی دارند که احساس می‏ کنند، آنگونه که تمایل داشته اند پرورش نیافته اند و برخی دیگر با دیدن کودکان دیگران نگران تربیت فرزندان آینده خود هستند، که هر دو گروه نیاز مند مباحث آموزشی در حوزه تربیت کودک هستند.

ضرورت کارگاه آموزشی

با وجود برنامه‏ های آموزشی در این حوزه، دوره های آموزشی و کارگاه های موجود در مورد آموزش شیوه های تربیت صحیح خانواده‏ها چند ایراد اساسی دارند.

تعداد این کلاسها و دوره ها بسیار کم است، غالب خانواده‏ها از برگزاری چنین کلاس‏هایی بی اطلاع هستند و حتی نسبت به برگزاری کلاس‏های موجود بی خبر می ‏باشند.

 مطالب ارائه شده در این کلاس‏ها و کارگاه ها، کاربردی و عملیاتی نیست و بیشتر به مباحث نظری می‏پردازند. مباحث نظری و تئوری برای مردم کاربرد نداشته و آنها را خسته می‏کند و انگیزه آنها را از شرکت در این کلاس‏ها و یا ادامه دادن دوره‏ها از بین می ‏برد.

 گاهی اوقات نکات ارائه شده توسط کارشناسان دوره های آموزشی با ادبیات دینی و ایرانی ما سازگاری ندارد، و برگرفته از فرهنگ غرب و یا دیدگاهی غیر از اسلام بوده، که قطعا با سبک زندگی ما دچار تعارض شده و یا تربیت فرزندان را به سمتی سوق می‏دهد که با خانواده اصلی خود متفاوت خواهد شد.

برخی از این کارگاه‏ها با عنوان آموزش شیوه های تربیت کودک، اعتقادات گروه یا جنبشی را ترویج می‏دهند و این دوره های آموزشی، وسیله ای برای تبلیغ اعتقادات عرفانهای نوظهور می‏ شود.

در این مورد باید امام جماعت به خانواده ها و نمازگزاران هشدار داده و آنها را با خطر این انحرافات آشنا نماید. تعدادی از این برنامه‏ها در فضاهایی برگزار می‏شود که قابل استفاده برای خانواده های مذهبی نبوده  و امکان حضور در این جلسات برای آنها وجود ندارد.

مسجد و آموزش شیوه‏های تربیت

مسجد کانون ارتباط بین مخاطبین مختلف و مکانی امن برای آموزش به حساب می آید، خانواده ها از شرکت در دوره های آموزشی مساجد اطمینان داشته و با خیالی آسوده در این کارگاه‏ها شرکت می‏ کنند.

یک تجربه

در ماه مبارک رمضان، در یکی از مساجد شهر تهران، ٣ روز نماز خواندم، در این سه روز بین دو نماز ظهر و عصر که امام جماعت مسجد مردم را عادت به شنیدن یک مساله شرعی و یا حدیث کوتاه داده بود، یک نکته کوتاه، اما کاربردی در خصوص تربیت کودک و نحوه برخورد با آنها را بیان می‏ کردم.

کمترین اثر آن این بود که، فردی که ادعا  می‏کرد ٣٥ سال در آن مسجد رفت و آمد کرده و پای منبر خیلی‏ها نشسته، می‏گفت: این سه روز مطلبی شنیدم، که هم به دردم خورد و هم تونستم تو زندگی از آن استفاده کنم.

روایات متعددی در خصوص تربیت صحیح فرزندان از اهل بیت علیهم السلام وجود دارد، که با کمی اندیشه در فهم آنها و کاربردی نمودن مطالب آن احادیث، به ضمیمه مثالهای امروزی و  ملموس، می‏تواند تبدیل به یک مطلب جذاب، تأثیرگذار، مفید و عملیاتی برای مخاطبان مسجدی گردد.

در این خصوص کتابهای زیادی در ارتباط با تربیت کودکان نوشته شده است، که غالبا از روایات نیز استفاده هایی شده است، و می‏تواند به امام جماعت در مطالعه کمک بسزایی نماید.

امام سجّاد (علیه‏السلام) می‏فرمایند:

 "حَقُّ وَلَدِکَ ... وَ اَ نَّکَ مَسئوُلٌ عَمّا وُلّیْتَهُ مِنْ حُسْنِ الاَدَبِ وَالدَّلالَةِ عَلى رَبِّهِ وَ الْمَعونَةِ لَهُ عَلى طاعَتِهِ فیکَ"

حق فرزند تو این است... در سرپرستى اومسؤولیت دارى که ادب او را نیکو کنى و به سوى پروردگارش رهنمون سازى و در فرمانبردارى از او، نسبت به وظایف تو و خودش، یارى‏اش دهى.

چند نکته کاربردی و کوتاه که امام جماعت مسجد می‏تواند با مطالعه مختصری، برای هر یک نکته، نکات کاربردی ارزشمندی استخراج کرده و به مردم برساند.

این کار می‏ تواند در جذب خانواده ها به مسجد مؤثر بوده و مردم با مطالب کاربردی آشنا شوند.

 اگر کودکی با انتقاد زندگی کند ؛ می آموزد که محکوم کند

 اگر کودکی با دشمنی زندگی کند؛ می آموزد که ستیزه جو باشد

اگر کودکی با ترس زندگی کند؛ می آموزد که بهراسد.

اگر کودکی با ترحم زندگی کند؛ می آموزد که احساس بد بختی کند.

 اگر کودکی با تمسخر زندگی کند؛ می آموزد که متزلزل باشد.

اگر کودکی با حسادت زندگی کند؛ می آموزد که حسود باشد.

 اگر کودکی با شرمندگی زندگی کند؛ می آموزد که احساس گناه کند.

 اگر کودکی با آگاهی به تواناییهایش زندگی کند؛ می آموزد که اعتماد به نفس داشته باشد.

 اگر کودکی با عشق بدون قید و شرط زندگی کند؛ می آموزد که عشق بورزد.

 اگر کودکی با تائید زندگی کند؛ می آموزد که خویشتن را دوست بدارد.

 اگر کودکی با تعاون زندگی کند؛ می آموزد که سخاوتمند باشد.

اگر کودکی با صداقت و انصاف زندگی کند؛ می آموزد که راستگو و درستکار باشد.

 اگر کودکی با احساس امنیت زندگی کند؛ می آموزد که اعتماد داشته باشد.

 اگر کودکی با دوستی و مهربانی زندگی کند؛ می آموزد که زندگی را زیبا ببیند.

 اگر کودکی با بردباری زندگی کند؛ می آموزد که صبور باشد.

 اگر کودکی با تشویق بجا زندگی کند؛ می آموزد که قدردانی کند.

 اگر کودکی با آرامش زندگی کند؛ می آموزد که بدون اضطراب زندگی کند

اگر کودکی در پناه دین زندگی کند؛ می آموزد که برای خود باید روشی  داشته باشد.

 اگر کودکی بزرگان دین را بشناسد؛ می آموزد که می تواند با خدا ارتباط داشته باشد.

اگر کودکی در خانواده ای دیندار زندگی کند؛ می آموزد که جهان ادامه دارد

مسجد خانه خدا و مکانی برای عبادت است این مکان می‏ تواند، زیباترین مکان برای ایجاد یک خانواده آرام و سازنده برای آینده دینی کشور باشد.

نویسنده: داریوش عشقی

منبع: سایت مرکز رسیدگی به امور مساجد

پایان پیام/