علم بندی؛ آغاز سوگواری سرور و سالار شهیدان در گیلان

به گزارش خبرگزاری شبستان از گیلان، علم بندی از آیین‌های کهن و رایج در گیلان است که نشان از تاریخ و یادگارهای گذشته این سرزمین دارد.

آئیین مذهبی علم بندی آغاز سوگواری‌های ماه محرم است که در این آئین علم را که نماد عزاداری سالار شهیدان حضرت امام حسین(علیهم السلام) است طی مراسمی ویژه بیرون آورده، تمییز کرده و در گوشه‌ایی از مسجد نصب می‌کنند.

آئین علم بندی همزمان با اولین شب ماه محرم همراه با سوگواری و نوحه خوانی مداحان اهل بیت (علیهم السلام) آغاز می‎شود.

در برخی مناطق آئین علم بندی با نخستین روز ماه محرم همراه است که هنگام اذان ظهر، بزرگان محل همراه جوانان به مساجد رفته وعلم را بیرون می‌آورند و به آماده سازی مسجد برای برپایی عزاداری‌های ماه محرم می‌پردازند.

عزاداران بسیاری از شهرها و روستاهای اطراف در این آیین که همراه با مداحی مداحان اهل بیت(علیهم السلام)است، شرکت کرده و ناهار مهمان مساجد هستند. غذای روز علم بندی توسط زنان محل در منازلشان پخته شده و شامل فسنجان، شیرین خورشت، کوکو و آلو قیصی و مرغ است که در مجمع‌ها(سینی های بزرگ مسی) قرار داده و به مساجد فرستاده می‌شود.

علم در گذشته شامل چوبی بلند به ارتفاع پنج تا شش متر بوده که رأس آن را با پنجه‌ای فلزی از جنس برنج و پارچه‌های مشکی و رنگین می‌پوشانند که اغلب از پارچه‌های سبز به نشانه مظلومیت و محبوبیت امامان معصوم(علیهم السلام)، قرمز به علامت سرخی خون و شهادت آن بزرگواران و سفید که بیانگر سیمای نورانی آنان بوده استفاده می‌شد.

اما امروزه از لوله‌های بلند فلزی در قطرهای مختلف تشکیل شده که ارتفاع برخی از آنها به حدود ‎15 متر می‌رسد که به علم های سه تیغ، پنج تیغ، هفت تیغ و حتی بیست و یک تیغ نیز تبدیل شده‌اند که تا چهلم امام حسین(علیه السلام) برافراشته شده و بعد از این روز برای برافراشتن مجدد در محرم سال بعد پایین می‌آورند.

در آیین علم بندی و عزاداری آن دهها راس گوسفند که برای این روز نذر شده‌اند در پای علم و اطراف آن ذبح شده و دیگر نذورات مردم از جمله آش، شله زرد، شیر و شربت بین عزاداران پخش می‌شود.

پایان پیام/