بیستم مهرماه، یادروز مردی است که آوازه اش به تمام دنیا رفته است، خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی در حدود ۷۲۷ – ۷۹۲ هجری قمری برابر با ۷۰۶ - ۷۶۹ هجری شمسی در شیراز به دنیا آمد.
او یکی از سخنوران نامی جهان است، بیش تر شعرهای او غزل هستند که به غزلیات حافظ شهرت دارند و در قرون هجدهم و نوزدهم اشعار او به زبانهای اروپایی ترجمه شد و نام او بگونه ای به محافل ادبی جهان غرب نیز راه یافت و از مهمترین تاثیرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته می شود.
به گونه ای که خود او می گوید:
ندیدم خوشتر از شعر تو حافظ / به قرآنی که اندر سینه داری
در مورد سال درگذشت او اختلاف کمتری بین مورخین دیده میشود و به نظر اغلب آنان ۷۹۲ هجری قمری است، در خصوص نحوه دفن وی نیز آمده است، هنگامی که قصد دفن حافظ را داشتند، عدهای از متعصبان با استناد به اشعار حافظ درباره میگساری با دفن وی به شیوه مسلمانان مخالف بودند و در مقابل عده دیگر وی را فردی مسلمان و معتقد می دانستند و مقرر شد که از دیوان حافظ فالی بگیرند که این بیت آمد:
قدم دریغ مدار از جنازه حافظ / که گرچه غرق گناه است، می رود به بهشت
در خصوص حافظ مطالب مختلفی گفته شده است که باید مورد بررسی قرار گیرد، اما در این مجال برخی نکته ها همچون لزوم وجود دیوان حافظ روی جهیزیه عروسان هندی بسیار جالب توجه است.
دکتر کریم نجفی برزگر، معاون فرهنگی، اجتماعی و دانشجویی پیام نور کشور، رایزن سابق فرهنگی سفارت ایران در هندوستان به حبرنگار خبرگزاری شبستان در شیراز گفت: مردم هند مردم ایران را دوست دارند و خود را از ایرانیان بیگانه نمی دانند و ابراز می کنند ما ایرانی ها از خودمان می دانیم.
وی با اشاره به اینکه شخصیت های بزرگی از شاعران و علمای ایران در هند دفن هستند، افزود: فرهنگ ایران با هندوستان بسیار نزدیک است و در این تاریخ چندین ساله فرهنگ 2 کشور با هم عجین شده است.
رایزن سابق فرهنگی سفارت ایران در هندوستان اظهار داشت: شخصیت هایی بودند که افتخار می کردند عنوان حافظ، سعدی و یا دیگر شاعران ایران را بگیرند به طور مثال خواجه عبدالملک حسامی که به فردوسی هند مشهور است.
نجفی برزگر نام سعدی و حافظ را یک برند برای شعرای هندوستان خواند و افزود: آنان سعی می کردند نام خود را به نام این شاعران نزدیک کنند و این مهم برای آنان افتخار محسوب می شد، همچون امیر حسن سجزی که به سعدی هند معروف است.
این مقام فرهنگی اظهار داشت: یک دختر هندی در زمان ازدواج باید دیوان حافظ می داشت که اگر چنین نبود جهیزیه ناقص محسوب می شد.
وی گفت: شهری در هند به نام شیراز هند معروف است و ادبیات ایران و اشعار حافظ و سعدی در آن رواج دارد و بسیاری از خیابان های آنجا نیز به نام شعرای ایرانی است که این نشان را ظرفیت عظیم ادبیات فرهنگی و ادبی ما دارد و ادبیات ما به خاطر اخلاقی محور بودن آن، این جایگاه عظیم را کسب کرد.
بر اساس این گزارش دکتر فریبا رئیسی، رئیس موسسه «فرهنگ جاویدان» با اشاره به اینکه پدر حافظ یک تاجر بوده و پس از مراجعت به شیراز با دختری ازدواج می کند و حافظ در شیراز متولد می شود، نیز گفت: حافظ نه تنها در کشور ما بلکه در دیگر کشورها هم جایگاه والایی دارد.
وی با تاکید بر اینکه حافظ در تاجیسکتان موقعیت ممتازی دارد، افزود: در تاجیسکتان مردم برای تبرک دیوان حافظ را در زیر سر کودکان قرار می دهند تا از گزند در تمام عمر دور باشد.
رئیسی با یادآوری این مطلب که حکایت های زیادی را در مورد حافظ می گویند که برخی افسانه هست، افزود: حتی اگر افسانه ها ریشه در واقعیت نداشته باشد چیزی از ارزش های حافظ کم نمی کند بلکه برعکس به ارزش های این شاعر می افزاید چرا که وی آنقدر طرفدار و محبوبیت دارد که برایش افسانه سرایی می کنند.
آنچه مهم است که باید مورد توجه قرار بگیرد اینست که حافظ به تنهایی نمی توانسته به این مقام عرفانی دست یابد و به طور حتم باید یک نیروی ماورایی نیز دخیل باشد که خود حافظ نیز به آن اذعان دارد و در اشعار مختلف گفته است:
هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ / از یمن دعای شب و ورد سحری بود
عشقت رسد به فریاد گر خود به سان حافظ / قرآن زبر بخوانی با 14 روایت
حافظ اگر قدم زنی در ره خاندان به صدق / بدرقــــه رهت شود همت شحنه نجف
گزارش و عکس: محسن تورع
پایان پیام/
نظر شما