خبرگزاری شبستان، آیت الله مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید برخی از استفتائات در حوزه مسجد که از سوی مردم و اهالی مسجد مطرح شده است را به شرح زیر پاسخ داد:
سؤال: آیا وسایلى را که متعلّق به مسجد است ولى مورد نیاز نیست، مى توان فروخت و پول آن را خرج مسجد کرد؟
جواب: چنانچه آن وسایل مورد نیاز نباشد بفروشید و صرف همان مسجد کنید زیرا در این گونه موارد آنچه اقرب به نظر واقف یا باذل است صرف در همان مسجد است و اگر آن مسجد احتیاج ندارد مى توانید در سایر مساجد صرف کنید.
سؤال: پولهاى ختم و فاتحه خوانى باید به چه مصرفى برسد؟ آیا خادم هم حقّى دارد؟
جواب: پولهاى ختم و فاتحه خوانى باید زیر نظر متولّى یا امام جماعت (هرکدام که نظارت بر این کار دارند) صرف مصالح مسجد گردد. خادم مسجد نیز مى تواند به مقدار متعارف با نظر آنها مصرف کند ولى توجّه داشته باشید پولى در مقابل استفاده از مسجد نمى توان گرفت مگر این که افراد با رضایت خود چیزى بدهند و یا در برابر خدماتى که انجام مى شود بگیرند.
سؤال: اگر مسجدى فرش یا لوازم اضافى داشته باشد آیا در صورت نیاز نداشتن مساجد دیگر، مى توانند به مستحق بدهند؟
جواب: جایز نیست ولى مى توان آن را فروخت و در نیازمندیهاى مشابه آن مسجد مصرف کرد.
سؤال: در بعضى از مساجد شهر اردکان تعدادى قرآن خطّى و حزب قرآن مجید وجود دارد که اکثر آنها خراب و ناقص گردیده و بقیّه در حال از بین رفتن است و حتى ممکن است به سرقت برود آیا جایز است که به عنوان امانت به نام همان مسجد در موزه اردکان نگهدارى شود؟
جواب: اگر در مسجد قابل استفاده نیست یا در حال از بین رفتن است مى توان آن را تبدیل به احسن کرد یعنى به موزه یا غیرموزه بفروشند و به جاى آن قرآن نو خریدارى کنند و وقف آن مسجد کنند.
سؤال: آیا وقف کردن اجناسى که احتمال سرقت آن زیاد است، و همین امر سبب مى شود که اغلب اوقات درِ مسجد بسته باشد، صحیح است؟
جواب: چنین وقفى اشکال ندارد; و وظیفه مردم آن است که از آن مواظبت کنند.
سؤال: فروختن برخى از اجناس، که مورد نیاز مسجد نیست، یا امروزه استفاده از چنان وسایلى متعارف نمى باشد، و در مساجد دیگر نیز به همین جهت قابل استفاده نیست (مانند فرش کهنه، یا بخارى نفت سوز) چه حکمى دارد؟
جواب: در فرض مسأله فروختن آن اجناس و تهیّه اجناس مورد لزوم مانعى ندارد; ولى اولویّت با اجناس مشابه است (مثلا فرش نو به جاى فرش کهنه)
سؤال: فرش یا وسیله دیگرى از مسجد، که از ارزش بسیار بالایى برخوردار است، اگر مورد استفاده قرار گیرد، در مدّت بسیار کوتاهى ارزش آن به مقدار زیادى کاهش مى یابد، در صورتى که فروش آن به نفع مسجد باشد، آیا فروش آن جایز است؟
جواب: در فرض مسأله، فروش آن اشکالى ندارد، و مانند مسأله قبل عمل شود.
سؤال: فرش یا وسیله دیگرى از مسجد، که از ارزش بسیار بالایى برخوردار است، اگر مورد استفاده قرار گیرد، در مدّت بسیار کوتاهى ارزش آن به مقدار زیادى کاهش مى یابد، در صورتى که فروش آن به نفع مسجد باشد، آیا فروش آن جایز است؟
جواب: در فرض مسأله، فروش آن اشکالى ندارد، و مانند مسأله قبل عمل شود.
سؤال: فروش فرشهاى مسجد که داراى اندازه هاى متفاوت و رنگهاى مختلف است، به منظور یک نواخت کردن آنها و ایجاد جذّابیّت بیشتر، که در نهایت سبب جذب افراد بیشترى به مسجد خواهد شد، چه حکمى دارد؟
جواب: اگر فرشها وقف مسجد باشند، چنین کارى جایز نیست، چون ضرورتى ندارد. ولى اگر ملک مسجد باشد، این کار مانعى ندارد. (ملک مسجد مانند وسایلى که از درآمد موقوفه و مانند آن خریدارى مى شود)
سؤال: امام جماعتى از منزل موقوفه مسجد در طول سالیان حضورش در آن مسجد، استفاده نموده است، در حالى که خود، صاحب منزل شخصى مى باشد. آیا مى تواند پس از ترکِ منزلِ مسجد، و انتقال به منزل شخصى خویش، این منزل موقوفه را به شخص ثالثى اجاره داده و خود، مال الاجاره را تملّک کند؟
جواب: چنانچه منزل براى سکونت امام جماعت مسجد ساخته شده، اجاره آن جائز نیست; مگر آن که امام جماعت از آن استفاده نکند و بلا مصرف بماند; در این صورت مى توان آن را اجاره داد و مال الاجاره آن را صرف نیازهاى مسجد کرد، و اگر امام جماعت ناچار است در جاى دیگرى خانه اجاره کند، مى توان مال الاجاره آن خانه را از این وجه پرداخت کرد; ولى در صورتى که منزل ملکى داشته باشد، مال الاجاره به او تعلّق نمى گیرد.
سؤال: استفاده از امکانات مسجد، اعمّ از ظروف آشپزخانه و مانند آن، در مراسم ختم افراد (چه در داخل مسجد و چه در بیرون مسجد) چه حکمى دارد؟
جواب: جایز نیست، مگر این که نظر واقفین عامّ بوده باشد، یا عرف محلّ چنین اقتضا کند.
سؤال: اگر نذر داشته باشیم که به مسجدی فرش هدیه دهیم ولی بعد متوجه شویم که احتیاج به فرش ندارد آیا می توانیم پول آن را به جای مورد نذر بدهیم؟
جواب: می توانید چیز دیگری از احتیاجات مسجد را برای مسجد بخرید.
سؤال: آیا از صندوق نذورات مساجد یا از درآمد موقوفات آن می توان افطاری داد؟ مصرف آن برای روحانی و مداح و خادم مسجد چه حکمی دارد؟
جواب: نذروات باید مطابق نیت نذر کننده و موقوفات مطابق وقف نامه مصرف شود.
سؤال: تعدادی ظروف و فرش و دیگر وسایل کهنه و غیر قابل فروش مصرف متعلق به مسجد روستایی می باشد، به علت کمی جا و عدم نیاز مسجد به آنها تکلیف بعضی از آنها که به علت فرسودگی به فروش نمی رسند چیست؟
جواب: اگر مورد نیاز آن مسجد و مساجد دیگر نباشد می توان آن را به فقرا داد.
سؤال: مقداری تیر آهن، درب و پنجره و سایر وسایل از مسجدی قدیمی به جای مانده است. آیا می توان آن ها را به فروش رسانید و خرج خود مسجد کرد؟ با توجه به این که درب و پنجره ها به درد مسجد جدید نمی خورد.
جواب: اگر امکان دارد از عین آن در مسجد دیگری استفاده کنند، این کار مقدم است و اگر به درد مسجد دیگر نمی خورد، بفروشند و صرف همان مسجد اصلی کنند.
منبع: پرتال مرکز رسیدگی به امور مساجد
پایان پیام/
نظر شما