فعالیت های سازمان دارالقرآن دوشنبه پایش و بررسی می شود

محمد انجم شعاع، مسئول معاونت هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مصاحبه با خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، گفت: طرح پایش و بررسی دستگاه های قرآنی کشور، پس از تصویب منشور توسعه فرهنگ قرآنی از سال 88 تاکنون به دلیل مشکلات مالی و کمبود بودجه صورت نگرفته بود، لذا در سال های اول، تلاش و همت دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی، صرف ایجاد بستر های لازم برای اخذ بودجه و تعیین یک روش دائمی برای جذب منابع مالی در سرفصل بودجه کشور شد که این مهم از طریق فرآیند های قوانین بودجه سنواتی در سال 92 و 93 انجام گرفت و در این دو سال بودجه لازم به مجموعه های قرآنی کشور تخصیص یافت.

وی افزود: آخرین اقدام شورا پس از رفع این دغدغه و واگذاری بودجه در سال 90 به دستگاه های قرآنی و تشکیل ساختار هایی که در شورای توسعه فرهنگ قرآنی پیش بینی شده، (اعم از مجمع مشورتی، کمیسیون ها و کارگروه های کمیسیون ها)، تکمیل ساختار خود در استان ها بود که با تصویب شورا و ابلاغ رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی، دکتر مخبردزفولی، به تمام استان ها، در سال 93 به صورت رسمی آغاز به کار کرد و هم اکنون در تمام استان ها، بخش اول ساختار شکل گرفته و ما در حال تشکیل این سیر تکمیلی ساختار در شهرستان ها هستیم تا برابر ابلاغ و مصوبه شورای هماهنگی و گسترش فعلایت های قرآنی شهرستان ها و با ترکیبی که در قانون پیش بینی شده است، تشکیل شود.

رئیس هیأت پایش دستگاه های قرآنی تصریح کرد: با تشکیل و تکمیل ساختار های شورا، دبیرخانه تصمیم گرفت بخش دوم وظایف خود در خصوص رصد و پایش فعالیت های قرآنی در دستگاه های مختلف را با هدف ساماندهی این فعالیت ها آغاز کند. پایش سال 93 که اولین پایش دستگاه های قرآنی کشور به صورت ملی و جامع است، با هدف تقدیر از تلاش های اصحاب قرآن و بررسی رابطه و عملکرد دستگاه ها با توجه به اهداف منشور توسعه شکل گرفت.

وی اضافه کرد: در مرحله بررسی رابطه و عملکرد دستگاه ها، با توجه به اسناد بالادستی آن دستگاه، اختلاف احتمالی اهداف با عملکرد های دستگاه مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین میزان تلاش دستگاه های قرآنی در مسیر تحقق منویات مقام معظم رهبری، در موضوعات: 1. توسعه سواد عمومی روخوانی و روانخوانی قرآن 2. گسترش فهم عمومی از آیات الهی در جامعه 3. تربیت و پرورش 10 میلیون حافظ قرآن 4. فرهنگ سازی آموزه های قرآنی در جامعه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

محمد انجم شعاع خاطر نشان کرد: اگر در پایان جلسات پایش، جمع بندی اینگونه بود که دستگاه ها نیاز به تعریف و پیش بینی تعاملات خاصی با سایر دستگاه های قرآنی دارند، این کار انجام می گیرد و اگر دستگاهی کاستی یا کمبودی در خصوص ساختار و منابع انسانی داشته باشد، اقداماتی در جهت تربیت نیروی انسانی در مراکز علمی انجام می گیرد و مثلاً تعیین می شود که سهم دانشکده های علوم قرآنی و کمیسیون آموزش عالی برای تربیت منابع انسانی قرآن و مدیران و متخصصان قرآن چه قدر است. همچنین اگر از ناحیه اسناد بالادستی کاستی هایی وجود داشته باشد که باید از طریق مراجع ذیربط اصلاح صورت گیرد، هیأت پایش اقدام می کند که این نتایج به عنوان نتایج پایش 29 دستگاه قرآنی و 31 استان کشور پس از پایان طرح، مورد پیگیری قرار خواهد گرفت.

انجم شعاع با تقسیم بندی دستگاه های قرآنی افزود: وظیفه ذاتی برخی از دستگاه ها، بر مبنای مأموریت های قرآنی شکل گرفته است، مانند معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رادیو قرآن، سیمای قرآن، سازمان دار القرآن و... . برخی دیگر، از ساختار های ایجاد شده شورای توسعه فرهنگ قرآنی هستند، مانند کمیسیون های تبلیغی ترویجی، کمیسیون آموزش عالی، کمیسیون پژوهش و... که عملکرد آن ها در خصوص اقداماتی که در راستای اهداف شورا و اهداف ابلاغی آن کمیسیون تعیین شده، مورد بررسی و پایش قرار می گیرند. دسته سوم هم دستگاه هایی هستند که وظیفه آن ها انجام فعالیت های قرآنی نیست، اما ساختارها و فعالیت های قرآنی دارند که باید همسو با مهندسی فعالیت های قرآنی که در شورا انجام گرفته یا خواهد گرفت، باشند، مانند دارالقرآن های نیروهای مسلح، یا برخی وزرات خانه ها، دستگاه هایی مانند بنیاد شهید و امور ایثارگران. برخی دیگر از دستگاه ها، به عنوان عضو شورا و برای انجام اقداماتی در جهت بسط و گسترش فرهنگ قرآنی مورد بررسی قرار می گیرند، مانند وزارت ورزش و جوانان، معاونت منابع انسانی نهاد ریاست جمهوری و وزارت کشور.

وی گفت: عضویت مجموعه های حقوقی یا مردمی مانند اتحادیه های مردمی در شورای توسعه فرهنگ قرآنی، تعهداتی برای آن ها ایجاد کرده که موجب می شود عملکرد آن ها در هیأت پایش در خصوص اهداف منشور توسعه فرهنگ قرآنی و میزان تحقق و پیگیری آن ها یا مصوباتی که تاکنون ابلاغ شده، مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد.

مسئول معاونت هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی با بیان این که در جلسات پایش سوالات عمومی و اختصاصی برای هر دستگاه پرسیده و عملکرد دستگاه بررسی می شود، گفت: سوالات عمومی در 25 عنوان و در قالب 11 عنوان کلی از نهاد های قرآنی پرسیده می شود، هر نهاد هم به فراخور خود، سوالات مخصوص به خود را دارد که در جلسات مطرح خواهد شد.

وی سپس به برخی از شاخص های ارزیابی و پایش پرداخت و افزود: بررسی میزان و نحوه عملکرد دستگاه در ارتباط با تحقق فرامین و تدابیر مقام معظم رهبری، بررسی وضعیت منابع انسانی نهاد، توجه به کارآمدی و به روز بودن ساختارها، میزان اعتنا و توجه دستگاه به استفاده بهینه از منابع قرآنی و ارتقاء آن ها در دستگاه، توجه دستگاه به خودپایی و خودارزیابی سازمانی، توجه به استفاده از خبرگان، اساتید و پیشکسوتان قرآنی و تشکیل زیرساخت های لازم در این زمینه از جمله عناوین کلی سوالات است که مبنای اصلی پایش، سوالات عمومی خواهد بود.

رئیس هیأت پایش دستگاه های قرآنی با اشاره به اعضای هیأت پایش گفت: ترکیب انتخابی اعضای هیأت پایش، تلفیقی از کارشناسان، مدیران و مسئولین شورای توسعه فرهنگ قرآنی دستگاه ها است که در این زمینه سابقه فعالیت داشته باشند. به عنوان مثال، رئیس رادیو قرآن، رئیس شورای عالی قرآن، استاد حشمتی، استاد ملکشاهی، استاد قربانی، استاد بنیادی، استاد دولتی، استاد بحرالعلوم، استاد فلاح، دو معاون از شورای توسعه فرهنگ قرآنی و کارشناس مالی شورا از جمله شرکت کنندگان در جلسات هستند که البته در هر جلسه ترکیبی 7 نفره از این افراد شرکت می کنند.

وی با اشاره به جلسات جمع بندی طرح پایش گفت: بعد از تمام بررسی و پایش دستگاه های قرآنی، طبق قراری که با روسای دستگاه های قرآنی داشته ایم، جمع بندی ارزیابی ها توسط تیم پایش در جلسه ای جداگانه به اطلاع روسای دستگاه ها خواهد رسید و راهکارهای اصلاحی را برای رفع نواقص یا معایب احتمالی در شورای توسعه فرهنگ قرآنی بررسی می کنیم، چرا که ساماندهی فعالیت های قرآنی از وظایف این شورا است. حذف موازی کاری ها، ایجاد ساختارهای جدید و ساماندهی فعالیت های قرآنی از بزرگترین دستاورد های این پایش سراسری خواهد بود که پس از اتمام ارزیابی 29 دستگاه و 31 استان که به صورت همزمان اجرا می شود، در بهمن و اسفند امسال به دستگاه های ابلاغ خواهد شد.

محمد انجم شعاع تصریح کرد: 10 بهمن ماه پایش دستگاه های مرکزی و اصلی و 12 اسفند پایش استان ها تمام می شود و جمع بندی نتایج به اوایل سال 94 موکول می شود که نتایج این ارزیابی جامع، به مجموعه ای از اسناد راهبردی تبدیل می شود. البته بخش اجرایی آن که نیاز است در دستگاه های مورد نظر تغییر و تحولات و اقداماتی برای رفع نواقص و معایت انجام گیرد، قبل از سال 94 و در پایان بهمن ماه به دستگاه ها ابلاغ خواهد شد.

انجم شعاع افزود: هدف از این طرح تنها بررسی نقاط عیب دستگاه های قرآنی نیست، بلکه نقاط مثبت و روشن فعالیت دستگاه ها شناخته خواهد شد که باید برای ارتقاء و توسعه آن ها بکوشیم و برای رفع اشکالات جزئی و بهبود روش ها، با کمک خود نهاد های قرآنی اقدامات اصلاحی انجام خواهد شد که این اقدامات به صورت ابلاغی نیست و با تعامل با هم روش ها، ساختار ها و فرایند های اجرایی را اجرا خواهیم کرد.

وی خاطر نشان کرد: مواردی که مربوط به اصلاح روش ها، برنامه ها و اقدامات دستگاه ها است، تا پایان بهمن ماه امسال ابلاغ می شود. بخشی هم که نیازمند به مهندسی یا بازمهندسی در ساختار های کلی کشور دارد، در برنامه های کلان سال 94 اعمال خواهد شد.

مسئول معاونت هماهنگی و نظارت راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی با اشاره به جلسه بررسی عملکرد رادیو قرآن در روز دوشنبه 17 شهریور گفت: در مورد عملکرد رادیو قرآن به جمع بندی نهایی نرسیده ایم، ولی کلیات بررسی شده و در جلسات آینده بررسی این دستگاه تمام خواهد شد. ما برای رادیو قرآن وظایف و انتظاراتی تعریف کرده ایم که قرار شد راهکارهایی تعریف کنیم که چون به تفاهم نهایی نرسیدیم، کلیات را به تصویب رسانده ایم تا از توان رسانه ملی در جهت منویات مقام معظم رهبری در مسئله توسعه سواد عمومی خواندن قرآن و تربیت حفاظ بهره بیشتری بگیریم که نیاز است دستور العملی تعاملی بین مجموعه های مردمی و دستگاه های قرآنی مردم نهاد و دستگاه هایی که تاکنون کارهای ملی انجام داده اند، مورد توافق قرار گیرد تا بی سوادی قرآنی ریشه کن شود که باید در آینده مورد بحث و بررسی بیشتر قرار گیرد و ابعاد آن به تفصیل تبیین شود، البته عملکرد رادیو قرآن در زمینه بستر سازی برای ایجاد رادیو تلاوت و رادیو آموزش، قابل تقدیر و تشکر است موارد لازم هم پس از جمع بندی به مسئولان رادیو قرآن اعلام خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: روز دوشنبه، 24 شهریور عملکرد رادیو قرآن و سازمان دارالقرآن انجام خواهد شد و روز چهارشنبه فعالیت های استان خوزستان و احتمالاً استان اردبیل بررسی خواهد شد.

انجم شعاع در پایان گفت: اصلی ترین هدف این پایش، روشن شدن نقاط تعاملی بین دستگاهی و نقاط هم افزایی فعالیت های قرآنی و همچنین روشن شدن کاستی هایی است که مربوط به قوانین و مقررات است و شورای توسعه فرهنگ قرآنی می تواند در تسهیل آن قوانین کمک بکند، که امیدواریم با نگاه مثبتی که ما به پایش داریم، سایر دستگاه ها هم با همین نگاه از هیأت و طرح پایش استقبال کنند.

پایان پیام/