حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به مناسبت فرا رسیدن سالروز بزرگداشت ابن سینا، حکیم و فیلسوف نامدار در گفتگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان اظهار کرد: فلسفه سینوی در مقطعی رشد کرد که نزاع های کلامی میان اشاعره و معتزله شکل گرفته بود و از سوی دیگر مباحث فلسفی یونان ترجمه شده بود که برخی از آنها با مباحث اسلامی سازگاری داشت و برخی در تعارض بود.
وی ادامه داد: ابن سینا با توجه به میراثی که از فارابی اخذ کرده بود، موفق شد فلسفه سینوی را شکل دهد که هم از فلسفه یونانی در شکل دهی آن استفاده کرد و هم به مباحث هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی پرداخت و به سوالات پیرامون آن پاسخ داد.
این استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این سوال که فلسفه مشائی ابن سینا از نظر آموزش و ترویج آزاداندیشی چه تاثیری در جهان اسلام و غرب داشت، تصریح کرد: فلسفه ابن سینا تنها مباحث انتزاعی نبود بلکه به مباحث کاربردی نیز پرداخت یعنی به حوزه طبیعیات و حکمت عملی نیز ورود پیدا کرد و این فلسفه انتزاعی او مبنایی شد برای مباحث حکمت عملی و نظری. لذا اندیشه سیاسی، اخلاقی و ... ابن سینا و مباحث علوم طبیعی، مبتنی بر مابعدالطبیعی بود و نظام معرفتی را بر این اساس شکل داد.
وی ابراز کرد: این امر موجب شد بعد از شکست مسیحیان از مسلمانان در جنگ های صلیبی، آنها به این امر واقف شوند که باید به سراغ اندیشه های مسلمانان رفته و آنها را فرا بگیرند. اندیشمندان مسیحی پس از باور به این مساله و اقدام به فراگیری این علوم و اندیشه، بیشتر از فلسفه ابن سینا تاثیر گرفته و متاثر شدند. امروز نیز امثال ژیلسون و نوتوماسی ها متاثر از اندیشه های ابن سینا هستند.
حجت الاسلام خسروپناه با بیان اینکه به نظر می رسد ابن سینا درس بزرگی به فیلسوفان داد و آن اینکه از فلسفه برای پزشکی و طبیعیات و حکمت عملی بهره برد، تاکید کرد: این موضوع نشان می دهد فلسفه و انحصار مباحث فلسفی آن در مباحث انتزاعی از نظر این فیلسوف مطلوب نیست و علاوه بر آن باید مباحث کاربردی هم داشت اما برخی ابن سینا را بیشتر در کسوت پزشکی می شناسند تا فیلسوف که این نگاه درست نیست.
این استاد فلسفه با تاکید بر اینکه باید به شخصیت ابن سینا با نگاهی جامع نگریست، عنوان کرد: او هم فیلسوف بود و هم پزشک و طبیعی دان و عالم به حکمت عملی و سیاستمدار و عالم اخلاقی. بنابراین باید تمام ابعاد شخصیتی او را شناخت و به یک بُعد بسنده نکرد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا برخی بزرگان و اندیشمندان ابن سینا را بیشتر اشراقی می دانند تا مشایی، گفت: البته این را باید از افرادی که این نظر را دارند پرسید اما به نظر من ابن سینا مشایی بود و البته گرایش های اشراقی هم در اواخر عمر خود پیدا کرد و حکمت مشرقیه را همان زمان تدوین کرد اما معتقدم ابوعلی سینا هیچ گاه از مشایی بیرون نیامد. او در مباحث خود نشان داد که در کنار روش عقلی هم می توان در از روش شهودی در فلسفه بهره برد اما این بحث را بعدها سهروردی تکمیل کرد.
رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران یادآور شد: ابن سینا در فلسفه از جامعیت برخوردار بود و در علوم تاثیرگذار، و در واقع علوم آن زمان از فلسفه او تاثیر پذیرفته بود. همچنین ترجمه ای که از آثار او انجام شد و فلاسفه مسلمانی که از ابن سینا متاثر بودند موجب شد آراء و اندیشه های او در جهان اسلام تاثیرگذار بوده و اقبال به سوی حکمت و فلسفه ایجاد شود.
پایان پیام/
نظر شما