در هند بودجه دولتی برای سینمای مستند وجود ندارد!

به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی پیرامون جایگاه سینمای ایران نزد مردم هند اظهار داشت: به طور کلی سینمای ایران در هندوستان از احترام زیادی برخوردار بوده و آثار مجید مجیدی و برخی فیلمسازان ایرانی تاثیر بسیار عمیقی بر روی مخاطبان در هند داشته است و اکثر اوقات نمایش فیلم های ایرانی در هند با استقبال مواجه می شود؛ اما درباره سینمای مستند ایران باید بگویم که این سینما چندان شناخته شده نیست، به همین دلیل جشنواره سینماحقیقت می تواند سکوی مناسبی برای سینمای ایران باشد تا به مخاطبان هند و سایر مردم نشان دهد که این سینما تنها محدود به سینمای داستانی نیست و سینمای مستند پر قدرتی هم دارد.
این فیلمساز هندی افزود: به عقیده من جشنواره هایی مانند سینماحقیقت نه تنها برای فیلمسازان آسیایی بلکه برای فیلمسازانی در سطح جهانی بسیار با اهمیت است، زیرا می تواند پلی میان فرهنگ ایران و سایر نقاط جهان ایجاد کند و برای افرادی که در نقاط مختلف زندگی می کنند، دیدگاه صحیحی از سینما و وقایع ایران ارائه دهد. اساسا سینمای مستند نزدیک ترین مدیوم به حقیقت و صداقت است، زیرا تفسیر حقیقی از پدیده ها تنها در سینمای مستند انعکاس می یابد؛ مگر اینکه سینمای مستند سفارشی باشد و بر اساس مکتب های سیاسی و ایدئولوژی خاص هدایت شده باشد که در این صورت کارکرد خود را از دست می دهد؛ اما اگر محلی برای تبادل آرا فیلمسازان باشد، می تواند زمینه بسیار خوبی برای تصحیح باورها و تفسیرهای نادرست را فراهم سازد.
آدیتیا ست در ادامه به سینمای مستند هند اشاره کرد و گفت: نکته مهم این است که سینمای مستند در هند بسیار فقیر است و فیلمسازان نمی توانند با تکیه بر مستندسازی زندگی خود را بگذرانند؛ به همین دلیل باید کارهای دیگری از جمله تدریس، ساخت فیلم های متفاوت و سفارشی برای NGO و شرکت های صنعتی و انواع فیلم های صنعتی انجام دهند تا درآمد کسب کرده و شخصا سرمایه گذار فیلم های مستند شوند.
وی تاکید کرد: در هند حمایت و بودجه دولتی برای سینمای مستند وجود ندارد و حتی اگر موجود باشد دسترسی به آن خیلی محدود و مبالغ بسیار ناچیز است، در نتیجه کارگردان باید فکر کند که چگونه فیلم خود را بفروشد! تنها راهی که باقی می ماند بازارهای بین المللی است، زیرا در هند سیستم توزیع وجود ندارد و تنها درآمد فروش دی وی دی است که درآمد حداقلی است؛ همچنین فروش به موسسات و دانشگاه و پخش آنلاین فیلم های مستند هم در جذب مخاطب تاثیرگذار است، اما نگاه تمام مستندسازان مستقل سینمای هند برای تامین بودجه به حوزه های غربی و اروپایی است که بازهم با توجه به مسئله رکود اقتصادی غرب، برقراری ارتباط سخت است.
او درباره آموزش سینما در کشور هند نیز تصریح کرد: در هندوستان موسسات آموزشی خصوصی فیلمسازی و همینطور سیستم های دانشگاهی دولتی وجود دارد. تقاضا برای دریافت آموزش های مستندسازی بسیار زیاد است، اما حضور در یک مدرسه مستندسازی هیچ گارانتی و ضمانتی برای به دست آوردن فرصت شغلی مناسب نیست. تنها تا زمانی‌که دانشجوی آن دانشگاه هستید برای انجام تکالیف فیلمسازی به شما بودجه تعلق می گیرد، اما بعد از فارغ التحصیلی فرصت شغلی فراهم نیست!
مزیت دانشگاه این است که افراد موجود در بدنه سینمای برای تدریس آماده می شوند؛ بنابراین اگر دانشجویی واقعا استعداد داشته باشد آنها وی را شناسایی کرده و او جذب سینما می شود، اما هیچ مدرسه ای در هند وجود ندارد که بودجه بعد از تحصیل را برای مستندسازان فراهم کند. تنها اقدامی که مدارس فیلمسازی برای حمایت از دانشجویان انجام داده اند این است که موسسه فیلم و تلویزیون «ساتیاجیت رای» به نام SRFTI، تدوینگرهای خارجی را که تامین بودجه می کنند دعوت کرده و از اساتید و دانشجویان می خواهند که طرح های خود را ارائه دهند. اگر آنها با طرح ها موافق باشند بودجه در اختیار فیلمساز قرار می گیرد.
این فیلمساز هندی ادامه داد: امروزه مستندسازان باید بومی فکر کنند اما نباید از جذابیت های جهانی غافل شوند. با این دیدگاه انتخاب موضوع از اهمیت کمی برخوردار است. زمانی که فیلمی ساخته می شود، بیش از موضوع باید به مخاطب فکر کنیم. اینطور نیست که صرفا برای ساخت فیلم موضوعات محلی را انتخاب کنیم، در این صورت دیگر نیازی به ساختن فیلم نیست! فیلم ساخته می شود تا بتوانیم با جامعه متفاوتی ارتباط برقرار کنیم و از طریق همین ارتباط سرمایه جذب کنیم. پس در درجه اول باید مخاطب و نیازهایی که وجود دارد را برای ساخت فیلم در سطح بین المللی در نظر بگیریم.
در سینمای مستند هند رویکردهای بسیار متفاوتی در انتخاب سوژه وجود دارد، اما نکته ای که باید بدان توجه کرد این است که فیلمساز دغدغه پرداختن به چه موضوعاتی را دارد. نوع دیگر انتخاب سوژه چرخه تامین بودجه است، باید بر اساس نیازهای جهانی سوژه را انتخاب کنیم. متدولوژی خاصی در این ارتباط وجود ندارد؛ تجربه، پیش زمینه زندگی شخصی و سینمایی نیز از جمله مواردی است که فیلمساز باید بدان توجه کند.
وی در پایان، ضمن اشاره به بحث اکران فیلم مستند در هند اظهار داشت: هرگونه فعالیت ارتباطی در هند از جمله ساخت فیلم، تلویزیون، تبلیغات و... بر مبنای بازار صورت می گیرد و ما همیشه به بازدهی آن می اندیشیم.
همه این افکار برای این است که جنبه تبلیغاتی برای کار خود در نظر بگیریم، اما سینمای مستند تبلیغی نیست و جنبه تبلیغاتی ندارد. بنابراین مشکل اینجاست که نهادهای سنتی تامین بودجه برای کارهای سینمایی در هند، اختصاص بودجه برای فیلم مستند را فعالیتی می دانند که بازدهی ندارد. اصولا در هند مردم سینما نمی روند تا فیلم مستند ببینند! البته این بدان معنی نیست که اکران فیلم مستند وجود نداشته باشد. سینمای هند جز اولین کشورهایی بود که اکران فیلم مستند را در سه نقطه آغاز کرد و به دلیل همین ابتکارات جشنواره های مستند یکی پس از دیگری راه اندازی شد.
نقطه اتصال سینمای مستند هند و بالیوود هم این است که به واسطه یک طرح بیزنسی، از بالیوود الگو بگیریم اما آن را در قالب فیلم مستند بیان کنیم. در غیر اینصورت اسپانسری برای تولید مستند پیدا نخواهیم کرد.
گفتنی است: هفته فیلم مستند هند به همت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، طی روزهای 12 تا 15 مردادماه 1393 در سالن سینماحقیقت این مرکز برگزار شد.
 

پایان پیام/