استفان هارپر رفتی است!

به گزارش خبرگزاری شبستان سی ام ژوئن روز انتخابات میان دوره ای مجلس ملی، و از جمله در تورنتو بود. چراکه مثلا اولیویا چا نماینده حوزه انتخاباتی ترینیتی- اسپاداینا برای رقابت در انتخابات شهرداری، از سمت خود در این مجلس کناره گیری کرده است. در آن روز و در این حوزه، ادم وان نامزد حزب لیبرال به نمایندگی مجلس مورد اشاره برگزیده شد. این امر پیروزی بزرگی برای لیبرال ها به شمار می رود. چراکه توانستند پس از دست کم هشت سال که این حوزه تقریبا ملک طلق دمکرات نویی ها تلقی می شد، نامزد این حزب را شکست بدهند.

حوزه انتخاباتی اسکاربورو- اگینکورت دیگر منطقه ای بود، که اهالی آن مایکل چن نامزد لیبرال را به عنوان نماینده خود به مجلس ملی فرستادند. جالب اینکه در انتخابات دوازدهم ژوئن انتاریو نیز که به پیروزی قاطع حزب لیبرال استان و تشکیل دولت اکثریت منتهی شد، اهالی حوزه انتخابیه ترینیتی- اسپاداینا که از سال 1999 روزاریو مارچز دمکرات نویی را به عنوان نماینده خود برمی گزیدند، به هن دانگ لیبرال رأی دادند.

توجه به این نکته حائز اهمیت فراوان است که برگزیده شدن نامزدهای هر حزبی در تورنتو، به دلایل گوناگون مفهومی به مراتب گسترده تر از انتخاب شدن در هر شهر دیگر دارد. بنابراین باید گفت پیروزی محافظه کاران در دو حوزه انتخاباتی فورت مک موری- آثا باسکا و مک لئود، به هیچ روی با دستاورد لیبرال ها در این انتخابات قابل مقایسه نیست. چراکه هر دوی این حوزه ها در آلبرتا قرار دارند، که به طور سنتی ساکنان آن معمولا به محافظه کاران رأی می دهند.

فراتر اینکه دیوید یوردیگا نامزد حوزه انتخاباتی فورت مک موری- آثا باسکا با 46 درصد آرای مأخوذه به مجلس ملی راه پیدا کرد. در حالی که برایان جین سلف و هم حزبیش، در انتخابات پیشین با 71.84 درصد آرا به این سمت برگزیده شده بود. البته جان بارلو برگزیده مردم حوزه انتخاباتی مک لئود، 68 درصد آرا را به خود اختصاص داد. اما حتی سلف او هم، با پشتیبانی 77 درصدی مردم این حوزه در مجلس حضور داشت.

پیروزی چشمگیر حزب لیبرال در انتخابات اخیر

در انتخابات روز دوازدهم ژوئن، حزب حاکم لیبرال استان انتاریو برای بار چهارم در مقام خود ابقاء شد. اما نتیجه این انتخابات یک ابقای صرف نبود. کمااینکه لیبرال ها نه تنها موفق شدند همچنان بر قدرت باقی بمانند، بلکه با کسب 59 کرسی امکان تشکیل دولت اکثریت را هم به دست آوردند.

محبوبیت جاستین ترودو در بین مردم کانادا

محبوبیت و موقعیت جاستین ترودو به عنوان رهبر ملی حزب لیبرال، روز به روز بیشتر تقویت و تثبیت می شود. کمااینکه از پانزده ماه پیش که به رهبری حزب متبوع خویش برگزیده شد، در تمامی نظرسنجی ها بر استیون هارپر و تام مالکر رهبران دو حزب محافظه کار و دمکرات نو پیشی گرفته است. طبیعتا این محبوبیت بر نتایج اکتسابی حزب لیبرال در زمینه های گوناگون، تأثیر مثبت داشته است. کمااینکه در نه/9 انتخابات میان دوره ای در سطح ملی که از آن هنگام به این سو برگزار شده، آرای به دست آمده از جانب نامزدهای لیبرال افزایش نشان می دهند. نامزدهایی که توانسته اند در دو مورد نیز، کرسی های رقبای خود در مجلس ملی را از دست آنها درآورند.

موفقیت این حزب حتی در زمینه جمع آوری کمک های مالی هم، خود را نشان داده است. کمااینکه آخرین گزارش های منتشر شده نشانگر آنند، که لیبرال ها در سال گذشته موفق شدند 11 میلیون کمک مالی جمع آوری کنند. البته این میزان هنوز در مقایسه با 19 میلیون دلار محافظه کاران کمتر است. اما باید توجه داشت که کمک های مالی که لیبرال ها موفق شدند در سال 2007 کسب کنند، تنها 4 میلیون دلار بود.

کاهش مقبولیت رقبا

البته محبوبیت ترودو در کنار افزایش پذیرش حزب متبوعش از سوی افکار عمومی، به کاهش مقبولیت رقبا نیز منجر گشته است. کمااینکه از جمله نتایج نظرسنجی مؤسسه پژوهشی نانو که بنا بر رسم همه ساله در آخرین ماه 2013 و به سفارش مؤسسه تحقیقاتی خط مشی دولت انجام شد، نشانگر آنند که در سال گذشته خرسندی مردم کانادا از حزب حاکم محافظه کار کاهش پبدا کرد. چراکه 56 درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی، عملکرد دولت را ضعیف ارزیابی نمودند. در حالی که این میزان در سال های 2012 و 2011 به ترتیب 33، و 25 درصد بود. این مقایسه یک نکته دیگر را هم روشن می کند. اینکه این عدم خرسندی بگونه ای مستمر، روندی رو به افزایش داشته است.

برخی از دلایل افزایش محبوبیت جاستین ترودو

باید توجه داشت که افزایش محبوبیت جاستین ترودو دلایل گوناگونی دارد، که تنها به ذکر سه مورد از آنها اکتفاء می کنیم.

1- به نظر می رسد، او به خوبی از تاریخ معاصر درس می گیرد. مثلا در بیست و چهارم ماه مه در دیدار با شاخه حزب متبوع خود در کبک، با نقد منصفانه عملکرد این حزب، نشان داد که رهبری واقعگرا می باشد. کمااینکه سبب کاهش محبوبیت این حزب در ده سال اخیر را توجه بیشتر اعضای آن به وجهه حزب، و نه مردم کانادا، ذکر کرد.

البته آقای تردو پیشتر نیز نشان داده بود، که در پذیرش اشتباهات حتی شخصی خودش، تردید به دل راه نمی دهد. کمااینکه در روز بیست و پنجم فوریه از گفته های نسنجیده خویش در مورد بحران اکراین پوزش خواست. وی در همان روز با حضور در سفارت اوکراین در اتاوا، شخصا از سفیر این کشور عذرخواهی کرد.
این اقدامات بدان سبب بود، که در یک برنامه تلویزیونی پربیننده از جمله گفته بود، روسیه از اینکه تیم هاکیش در بازی های المیپک باخته و اینکه چنین باختی برای اوکراین چه مفهومی دارد، عصبانی است.

2- جاستین ترودو با حضور در رخدادهای گوناگون از جمله مراسم یادبود و تشییع جنازه سه پاسبان فقید در شهر کوچک مانکتن واقع در استان برانزویک نو که به دست جاستین کریستین بورک کشته شدند، نشان داده که دوست دارد در هنگامه سختی ها در کنار مردم باشد.
در عین حال ثابت کرده که چنین حضوری الزاما در مواقعی نیست، که مانعی در کار نباشد.

کمااینکه روز بیست و دوم دسامبر2012 که از نمایندگان لیبرال مجلس ملی و یکی از نامزدهای رهبری این حزب بود، در کنفرانس سالانه احیای روح اسلامی که در تورنتو برگزار گردید، شرکت و سخنرانی کرد. او در این سخنرانی خاطرنشان نمود که گروه هایی که به سبب شرکت وی در این کنفرانس او را هدف حمله قرار داده اند، تنها برای تفرقه انداختن بین کانادایی ها تلاش می کنند. همچنین می خواهند بر ترس ها و پیش داوری های خود سرپوش بگذارند. ترس ها و پیش داوری هایی که سبب تضعیف پذیرش دگراندیشان می گردد.
موضعگیری آقای ترودو به این سبب بود که در اوایل دسامبر همان سال به دلیل تصمیم خود مبنی بر شرکت و سخنرانی در کنفرانس مورد اشاره، هدف انتقاد شدید برخی از رسانه ها و گروه های یهودی قرار گرفته بود.

3- در نهایت اینکه هر چه نباشد، جاستین، پسر پیر ترودوی بزرگ است. در این مورد نظر خوانندگان گرامی را به قسمتی از درون مایه آخرین کتاب لارنس هیل زیر عنوان خون: مایه حیات، جلب می کنیم. در این قمست آمده: بخشی از اینکه جاستین ترودو رهبر جوان حزب لیبرال کانادا تا این اندازه توجه همه را به خود جلب می کند، این است که خون پیر ترودو نخست وزیر فقید در رگ های وی جریان دارد. جالب اینکه این مسئله ولو به صورت ناخودآگاه، حتی بر کسانی هم تأثیر دارد که صرف اینکه شخصی خون فلان کس را در رگ داشته باشد، برایشان از کوچکترین اهمیتی برخوردار نیست. کمااینکه حتی چنین افرادی نیز می گویند، که سیاست در خون ترودوی جوان است.

واکنش هارپر و حزب متبوعش به موضعگیری های جاستین ترودو

 هارپر در هنگام انتقاد از جاستین ترودو، عمدتا رقیب را در حوزه اقتصاد به چالش می کشد. کمااینکه در شامگاه شنبه همین هفته در خلال مراسم کباب پزان سالانه حزبش در کلگری، گفت که هر دو حزب رقیب لیبرال و دمکرات نو (در صورت به قدرت رسیدن) موقعیت و ثبات اقتصادی کانادا در جهان را به خطر خواهند انداخت. موفقیت های جهانی اقتصادی از جمله پیمان تجاری با اتحادیه اروپا و کره جنوبی، بخشی دیگر از بیانات مورد اشاره را تشکیل می دادند.

ایستادگی قاطع کانادا در برابر اقدامات پوتین در اکراین، از دیگر مسائلی بود که نخست وزیر هارپر از آن به عنوان نقطه قوت سیاست خارجی دولت خود یاد کرد.
آقای هارپر ضمن تمسخر جاستین ترودو به عنوان فردی که ادعا می کند می داند (مفهوم) از طبقه متوسط بودن چیست، دیدگاه های وی در مورد پشتیبانی از قانونی کردن ماری جوانا و توازن بودجه را، مورد انتقاد شدید قرار داد.

البته نخست وزیر تنها محافظه کاری نیست، که مستقیما جاستین ترودو را به باد انتقاد می گیرد. مثلا حتی پیش از آنکه آقای ترودو برای ایراد نطق پیروزی خود در انتخابات رهبری حزب متبوعش روی صحنه برود، فرد دلوری سخنگوی حزب حاکم محافظه کار در ایمیلی به بزرگترین نقطه ضعف وی از دیدگاه این حزب اشاره کرد. در این ایمیل از جمله آمده: امکان دارد، جاستین ترودو یک نام خانوادگی مشهور داشته باشد. اما در برهه ناامنی اقتصاد جهانی، تجربه و توانایی قضاوت درست برای احراز مقام نخست وزیری را ندارد.

شکاف در اردوی محافظه کاران

گرچه انتخابات سه گانه دولت های ملی، استانی، و شهرداری ها، در سطوح گوناگون انجام می شود و از یکدیگر مستقل هستند، اما بی تردید بر هم تأثیر می گذارند. در عین حال گرچه انتخابات شهرداری برخلاف دو مورد دیگر بر مبنای تمایلات حزبی صورت نمی گیرد، اما گرایشات نامزدها برای رأی دهندگان آشکار است. بنابراین معمولا با توجه به اینگونه تمایلات، به نامزدهای مربوطه رأی می دهند.

در عین حال توجه به این نکته نیز ضروری به نظر می رسد که هم راب فورد شهردار کنونی و هم جان توری رهبر فعلی و احتمالا رو به کناره گیری حزب محافظه کار استان انتاریو، برای تکیه زدن بر کرسی شهرداری تورنتو نامزده شده اند.
این حقیقت که محافظه کاران برای سمت شهرداری بزرگترین شهر کشور و قلب اقتصادی آن بیش از یک نامزد دارند، می تواند دلیلی برای شکاف در ارودگاه آنها باشد. تجربه نشان داده، که اینگونه شکاف های درون حزبی همواره به ضرر کلیه اعضای آن تمام می شوند.

در عین حال رخدادهایی مانند مسائل جنجال برانگیزی که راب فورد مرکز آنهاست، تخلفات مالی سناتورها، جنجال در پیوند با جنگنده های اف-35، اظهارات اخیر پیتر مک کی وزیر دادگستری دولت مرکزی در مورد نقش زنان در جامعه، و...، برای این دولت نقاط ضعفی به شمار می روند، که بی تردید تأثیر خود را در انتخابات آتی سراسری سال آینده نشان خواهند داد.

تکرار تاریخ؟

در انتخابات سراسری دوم ماه مه 2011 رأی دهندگان کانادایی نه تنها دولت اقلیت محافظه کار موجود را مورد تأیید قرار دادند، بلکه آن را به عنوان دولتی اکثریت ابقا کردند. البته در آن روز، موارد دیگری نیز برملا گردید. مثلا اینکه آشکار شد که حزب لیبرال در یک سراشیبی افتاده، که باید در همه انتخابات شاهد نوعی رکوردشکنی منفی باشد. کمااینکه در سال 2008 محبوبیت آن به شکلی بی سابقه کاهش یافت. چراکه در انتخابات 14 اکتبر آن سال، به پایین ترین سطح مقبولیت خود از سال 1867 (در بیش از 140 سال) نزول کرد.

این نتیجه تعداد کرسی های لیبرال ها در مجلس ملی را، از 95 به 76 کاهش داد. درعین حال شکست حزب لیبرال بویژه در استان انتاریو قابل توجه محسوب می شد، که به طور سنتی همواره هوادار آنها بوده است. چراکه حتی در این استان نیز حزب محافظه کار با به دست آوردن 51 کرسی در برابر 38، لیبرال ها را عقب راند.
این نتایج بسیار ضعیف، سبب استعفای استفن دیان رهبر وقت حزب، و انتخاب مایکل ایگناتی یف به جای وی گردید. روند تضعیف لیبرال ها پس از آن استعفاء نیز، با سرعت ادامه یافت.

جالب اینکه روند قضایا دست کم از چهاردهم آپریل سال گذشته که جاستین ترودو به رهبری لیبرال ها در سطح ملی انتخاب شد، نشان از آن دارد که این حزب اندک اندک جایگاه پیشین را به دست می آورد. آیا بار دیگر تاریخ، و این دفعه به نفع حزب لیبرال، تکرار خواهد شد؟ یعنی این حزب همان دستاوردهایی را کسب خواهد کرد، که محافظه کاران در انتخابات سراسری دوم ماه مه 2011 به دست آوردند؟