به گزارش خبرگزاری شبستان، اولین نشست بخش مطالعات هنر معاصر موسسه «ایده» به مروری آثار فرزاد ادیبی طراح و گرافیست باسابقه، اختصاص داشت که با حضور این هنرمند و امیر سقراطی مجری کارشناس؛ عصر روز جمعه دوم اسفندماه با حضور جمعی از هنرمندانی همچون عباس مشهدی‌زاده، دکتر محمدرضا ریاضی، اونیش امین‌الهی و جمعی از علاقمندان در گالری ایده برگزار شد.
در ابتدای این نشست امیر سقراطی گفت: جلسات مطالعات هنر معاصر بخش تازه تاسیسی در مدرسه «ایده» است که قصد دارد به مباحث علمی، آموزشی و آسیب‌شناسی حوزه هنر بپردازد. اولین نشست از این برنامه به بررسی آثار و نگاه هنری فرزاد ادیبی به گرافیک اختصاص دارد.
وی در ادامه با معرفی بخشی از کارنامه هنری فرزاد ادیبی؛ دو بخش از فعالیت‌های هنری این طراح را قابل توجه دانست و گفت: از شاخصه‌های اصلی آثار فرزاد ادیبی این موضوع است که او همواره به چشمان مخاطبانش احترام گذاشته و در دورانی که گرافیک ایران غرق در فرم‌گرایی شده و مسئله خوانش از درجه اهمیت در گرافیک کاسته شده بود؛ ادیبی با احترام به نگاه مخاطبان دست به طراحی‌هایی زد که از سوی مخاطبان قابل خوانش و فهم باشند. از سویی دیگر کارنامه کاری این هنرمند نشان می‌دهد که او همواره گرافیک فرهنگی را مورد توجه داشته و در این عرصه بیشتر در حوزه ادبیات کار کرده است. همکاری با موسسات و نهادهای حوزه شعر و ادبیات در کارنامه هنری او بسیار دیده می‌شود.
در ادامه این نشست فرزاد ادیبی با اشاره به سخن امیر سقراطی در مورد خوانش و ارتباط بصری که او در آثارش به آن توجه می‌کند، توضیح داد: حوزه فعالیت من گرافیک فرهنگی است و مبانی ارتباط تصویری نیز این موضوع است که بتوانیم بدون پیچیدگی و در کمال راحتی هر آنچه درون یک بسته فرهنگی است به مخاطب ارائه دهیم. پس باید شرایطی را فراهم کنیم که مخاطب بدون رمز گشایی و با صراحت با آثار ارتباط برقرار کند.
وی در ادامه به مسئله ایده‌پردازی در زمینه گرافیک پرداخت و 5 سرفصل را در رابطه با این موضوع مورد خوانش قرار داد و گفت: روند ایده‌پردازی در گرافیک شامل 5 سرفصل می‌شود اول به دریافت درست موضوع از سوی سفارش‌دهند باز می‌گردد. یعنی باید تلاش کنیم موضوع را با شفافیت و صراحت از سفارش‌دهند دریافت کنیم. سپس باید معادل‌های ادبی موضوع را بیابیم. چون هر موضوع معادل‌های بسیاری از لحاظ ادبی دارند که با دریافت آنها می‌توانیم ایده را گسترش دهیم. در مرحله سوم معادل‌های تصویری موضوع را کشف کنیم. یعنی پیدا کنیم که موضوع ما در تصویر چگونه می‌تواند ترجمه شود و چند معادل تصویری دارد. مرحله چهارم باید ایده‌های خود را به مثابه ارزش افزوده به ترجمه تصویری خود اضافه کنیم. یعنی اگر موضوع ما آب است این موضوع از دید یک فیزیک‌دان، شیمی‌دان و مهندس آب‌شناسی با دریافت‌های یک گرافیست متفاوت است؛ زیرا طراح می‌تواند حتی صدا و حس آب را نیز به مخاطب عرضه کند. در آخرین مورد نیز نهایی شدن اثر گرافیکی در زمینه ساختار است یعنی بتوانیم سفارش را به زبان تصویر برگردانیم.
ادیبی در ادامه موضوع ایده‌پردازی را به دو دسته تقسیم کرد و گفت: در ایده‌پردازی ما به دو شکل عمل می‌کنیم؛«ایده در ساختار» و «ایده در درون مایه». البته باید به این موضوع توجه داشت که هیچ ساختاری بدون مفهوم نیست و هیچ مفهومی نیز بدون ساختار شکل نمی‌گیرد.
وی سپس با ارائه تصویری برخی از آثارش موضوع ایده در ساختار و ایده در درون مایه را به حاضرین نشان داد و در مورد روند آفرینش آثارش توضیحاتی ارائه کرد.
ادیبی در بخش دیگری از نشست گفت: در بخش درونمایه آثار از متل‌ها و اشاراتی که در ادبیات ما هست و یا با ارجاع به درونمایه فرهنگی‌مان برای خلق آثارم استفاده می‌کنم. در این بخش معمولا برایم مهم است که ایده دیده شود و برای همین ساختار را آسنان می‌گیرم و از به کار بردن رنگ‌ها و تصاویر شلوغ پرهیز می‌کنم تا درونمایه در ازدحام تصویر و رنگ گم نشود.
او همچنین با اشاره به اینکه یکی از شیرین‌ترین و سخت‌ترین کارهایش طراحی جلد کتاب‌های شعر و تصویرسازی برای شعر است در پاسخ به این سوال که چگونه طراحی ایده‌ای برای یک سفارش را در ساختار یا درونمایه می‌آزماید گفت: موضوع و مخاطب دو عنصر تعیین‌کننده برای من طراح است. به طور مثال کارهایی هست که نیاز دارد مخاطب آن کار را به صراحت درک کند. مثلا اگر سفارشی درباره یک بیماری عمومی بگیرم در این ساختار کار می‌کنم چرا که معمولا پوستر این کارها در سطح وسیع توزیع می‌شود و حتی ممکن است در یک روستای دورافتاده هم لازم باشد مخاطب سریع با کارارتباط برقرار کند اما اگر پوستر یک نمایش را قرار باشد طراحی کنم که می دانم پوسترش نهایتا حد فاصل چهار راه ولیعصر تا دانشگاه تهران نصب می‌شود و مخاطب خاص دارد آن وقت می‌توانم انتزاعی و پیچیده‌‍تر کار کنم.
او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ایرانی بودن یک اثر وجه مشخصی دارد گفت: آدمی که می‌خواهد خروجی کارش یک اثر با مشخصه‌های ایرانی و فرهنگ ایرانی باشد، باید ایرانی بودن در ذات و تفکرش باشد، نه اینکه المان‌های ایرانی مثل بته‌جقه یا کاشی را به کار وصله کند. این اتفاقات مثل پیوند زدن یک عضو می‌ماند که ممکن است پس زده شود . در اواخر دهه 50 در کشور ما کارهایی با نیت هویت‌گرایی رخ داده که جواب لازم را نگرفت. باید ایرانی زندگی کرد و ایرانی اندیشید تا ماحصل کار ایرانی باشد. حالا ممکن است این مشخصه در ترکیب‌بندی یا رنگ‌ها و... نمود پیدا کند.
ادیبی با اشاره به اینکه هنر گرافیک ماحصل ترکیب هنر، فن و رسانه است گفت: گرافیک چون رسانه است باید زبانی قابل فهم داشته باشد. رسانه به زبان روز حرف می‌زند تا مخاطب بیشتری نیز داشته باشد. اما این به معنای این نیست که بخش هنری را دست کم بگیریم. ما طراحان گرافیک به عنوان هنرمند هم باید دست مخاطب را بگیریم و فرهنگ جامعه را بالا ببریم.
در انتهای بخش پرسش و پاسخ ادیبی گفت: گمان من این است که ما طراحان گرافیک باید با شعر،داستان و امثال الحکم و ... ارتباط بیشتری داشته باشیم.
لازم به یادآوری است؛ بخش مطالعات هنر معاصر موسسه «ایده» در راستای ایجاد فضای گفتمان هنری تاسیس شده است. مدرسه «ایده» تاکنون نشست‌هایی مختلفی به منظور بررسی ابعاد هنری هنرمندان معاصر ایران برگزار کرده و تاکنون در بخش‌های مختلفی به بررسی موضوعات روز و کارآمد هنر پرداخته است.
پایان پیام/
نظر شما