به گزارش خبرنگار اجتماعی شبستان: جعفر بای، پژوهشگر و آسیب‌شناس اجتماعی با حضور در خبرگزاری شبستان در نشستی تخصصی در خصوص مسائل جوانان و خانواده به گفتگو با خبرنگاران نشست که آنجه در پی می خوانید حاصل این گفتگو است.
وی با بیان اینکه جوان یک سرمایه اجتماعی برای جامعه محسوب می‌شود و ما نباید این سرمایه را به راحتی از دست بدهیم، گفت: ما دارای جوا‌ن‌ترین جمعیت جهان هستیم و این یک افتخار برای ما محسوب می‌شود. ولی در صورتی که خوب مدیریت نشود این فرصت استثنایی می‌تواند به یک تهدید اجتماعی تبدیل شود و بسیار خطرناک باشد.
وی با بیان اینکه اکنون رویکرد جامعه جهانی، نسبت به جوان یک رویکرد حمایتی، نظارتی و کنترلی است، اظهار کرد: هدف آنها آموزش، ارتقاء، رشد و شکوفایی جوانان است.
این آسیب‌شناس اجتماعی با اشاره به ادغام سازمان ملی جوانان با وزارت ورزش اظهار کرد: اگر ما همان سازمان ملی جوانان را ارتقا می‌دادیم، در حل مشکلات جوانان بسیار موثر بود ولی ما آمدیم آن را در دل ورزش قرار دادیم و جوان را به عنوان یک پدیده تک‌بعدی تعریف کردیم ، این امر یک اشتباه تاریخی بود که اتفاق افتاد ولی باید گفت: جوان فقط در ورزش خلاصه نمی‌شود البته این خطا در بعضی از کشورهای جهان هم رخ داده است که ورزش و جوانان با هم ادغام شدند ولی این امر برای جوانان ایرانی که مملو از توانمندی‌ها و ظرفیت‌ها می‌باشد یک کار بیهوده بود.
این پژوهشگر گفت: سازمان ملی جوانان ابتدا مرکز، سپس در زمان احمدی‌نژاد تبدیل به سازمان شد، یعنی یک رتبه ارتقا پیدا کرد و معاونت رییس‌جمهور را برای خود گرفت و مستقل شد که ما هم خیلی خوشحال شدیم ولی انتظار می‌رفت تبدیل به وزارتخانه جوانان بشود که در فعالیت مورد نیاز حمایتی، نظارتی و آموزشی جوانان مستقل عمل کند که متاسفانه نشد.
جسم، مغز و دل سه رکن مورد توجه برای آموزش جوان
وی با بیان اینکه جسم، مغز و دل سه رکن مورد توجه برای آموزش جوان است، افزود: یعنی جوانان را به لحاظ جسمانی مثلا در حوزه فنی، حرفه‌ای، هنر و ورزش پرورش دهیم و نهادهای حمایتی فراوانی در این زمینه تاسیس کنیم که زمینه‌های رشد، تعالی و پیشرفت جوانان را فراهم کنیم.
این آسیب‌شناس اجتماعی ادامه داد: در بعد دوم تسهیلات آموزشی و آکادمیک دانشگاهی را برای جوانان مهیا کنیم و سپس دل یعنی زمینه رشد و تعالی آنها را در عشق، محبت، عرفان، اعتقادات و باورهایشان فراهم کنیم یعنی نهاد مستقل ویژه جوان، با ابعاد بسیار وسیع و ارکان متعدد برای جوانان ساخته و پرداخته کنیم.
بای با اشاره به اوقات فراغت جوانان گفت: در حال حاضر در بعضی از کشورهای خارجی از جمله آلمان برای جوانان کدی مشابه کد ملی ما ارایه دادند که در این کد امکانات رفاهی مناسب و مطلوبی را برای جوانان تعریف کرده اند، یعنی جوانان می‌توانند از تمام امکانات مسافرخانه‌ها، هتل‌ها و مکان‌های تفریحی و موزه‌ها به صورت نیم‌بها و با قیمت کمتر استفاده کنند، این موضوع یک ضرورت حتمی برای جوانان کشور ما نیز هست.
وی با بیان اینکه یک انقطاع تاریخی برای جوانان ما رخ داده است و آنها از هویت خود فاصله گرفته و بیگانه شده‌اند، تصریح کرد: یکی از آرمان‌ها و اهداف آموزش و پرورش آشنا کردن دانش‌آموزان با میراث فرهنگی، گذشته و تاریخ ماست که متاسفانه تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است و آموزش و پرورش گامی در این راستا برنداشته است.
امروزه جوانان ما با تمدن و گذشته تاریخی خود بیگانه اند
این آسیب‌شناس اجتماعی ادامه داد: متاسفانه اکنون جوان ما در مرحله دانشگاهی خود با تمدن و گذشته تاریخی خود بیگانه و کاملا ناآشنا است، به همین دلیل ما باید در این زمینه سیاست‌های حمایتی برای جوانان فراهم کنیم تا جوان بتواند یک آشتی‌کنان تاریخی با گذشته خود برقرار کنند و دیگر دچار بحران هویتی نشوند، ایجاد این شرایط خود موجب مقابله غیرمستقیم با تهاجم فرهنگی است.
وی با بیان اینکه نظر ما این بود که سازمان ملی جوانان از معاونت رییس‌جمهور به وزارتخانه ارتقا یابد، گفت: البته بعضی کشورها وزارت جوانان دارند که درست مقابل کارکردگرایی قرار دارند یعنی مخاطب محور عمل می‌کنند، کارکردگرایی نهادی است که مبتنی بر شرح وظایف خود عمل می‌کند ولی حوزه جوانان، نهادی مخاطب‌محور است که متناسب با مقتضیات مخاطب خود تغییر وضعیت می‌دهد یعنی به‌روز می‌شود و با توجه به تغییرات فرهنگی که اکنون در جامعه ما به سرعت و شتابنده در حال رخ‌دادن است متناسب با نیازهای جوانان که مخاطب‌محور است تغییر فعالیت می‌دهد.
ادغام سازمان ملی جوانان با وزارت ورزش توهین به جوانان بود
بای با بیان اینکه ادغام سازمان ملی جوانان با وزارت ورزش یک توهین به جوانان است، تصریح کرد: جوانان را نباید تک‌بعدی نگریست. چون جوان مجموعه‌ای از ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها است.
تشکیل وزارت خانواده از نان شب هم واجب‌تر است
وی با اشاره به تشکیل وزارت زنان خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما این بود که به جای وزارت زنان، وزارت خانواده تشکیل شود چون در حال حاضر وزارت خانواده برای ما از نان شب هم واجب‌تر است، به دلیل اینکه اکنون نهاد خانواده توسط عناصر خودی و دشمن در حال متلاشی‌شدن است و کارکردهای خانواده در نظام خانواده سنتی و مدل خانواده گسترده بسیار تقلیل یافته است.
بای با بیان اینکه منظور از عناصر خودی دولت است، افزود: یعنی کارکردهای خانواده را با وظایف خودش در نظر می‌گیرد، به عنوان مثال در مورد مهدکودک‌ها، سازمان بهزیستی صرفا مرکزی برای نگهداری بچه‌ها تلقی می‌شود نه آموزش آنها یا مدرسه آمده، کارکردهای آموزشی خانواده را از آن سلب کرده است. یعنی مدرسه تحت عنوان یک مرکز برای آموزش و مهارت‌های ذهنی کودکان تبدیل شده است و خانواد‌های نیز خود را مبرا از این مسایل می‌کنند و هیچ مداخله‌ای نمی‌کنند.
آموزش و پرورش خانواده ها را به حاشیه رانده است
وی ادامه داد: جالب است بدانید رویکرد مدارس در تمام دنیا این است که بین مردم و خانواده انسجام و اتحاد ایجاد کند و این همکاری قوی‌تر شود ولی در کشور ما به خانواده‌ها می‌گویند که در فعالیت‌های آموزشی مدرسه دخالت نکنند، در واقع خانواده را به حاشیه راندند.
وی با بیان اینکه ایجاد مرکز همسرگزینی یک اشتباه تاریخی دیگر، سازمان ملی جوانان بود، اظهار کرد: ما در همان زمان موضع گرفتیم و گفتیم شما با این کارتان دارید، پدر و مادری را که یک عمر برای بزرگ‌کردن فرزندشان تلاش کرده ، سختی کشیدند و آرزوی انتخاب همسر برای فرزندان خود دارند و حالا می‌خواهند شهد شیرین این سختی‌ها را بچشند از آنها سلب می‌کنید.
این آسیب‌شناس اجتماعی ادامه داد: یعنی با این اقدام کارکرد همسرگزینی که یک رسالت تاریخی برای خانواده‌ها محسوب می‌شود از آنها سلب و به یک نهاد دولتی و بیرونی سپرده می‌شد.
وی با بیان اینکه نهاد خانواده روز به روز در حال تضعیف‌شدن است، تصریح کرد: جایگزین‌کردن وزارت خانواده به جای وزارت زنان بسیار مناسب‌تر است. اکنون کارکردهای خانواده ما نیازمند یک بازنگری است.
90 درصد محتوای سریال‌های ماهواره‌ای ویرانش است
بای با بیان اینکه 90 درصد مخطابان سریال‌های شبکه‌های ماهواره‌ای خانواده‌ها و با هدف ویرانش است، اظهار کرد: هدف آنها از میان بردن محرمیت و مختلط‌کردن ارتباطات است.
این آسیب‌شناس اجتماعی گفت: اکنون دنیای غرب به این نتیجه رسیده است که باید دوباره خانواده را مهیا و به دامن جامعه بازگرداند ولی متاسفانه ما داریم این فرصت را به راحتی از دست می‌دهیم بنابراین باید شرایطی را فراهم کنیم که دوباره قداست و کارکردهای خانواده مهیا شود.
رواج فرزندسالاری هرم اقتدار اعضای خانواده را به‌هم ریخت
وی با اشاره به اینکه با رواج و رونق فرزندسالاری هرم اقتدار اعضای خانواده به‌هم ریخت، تصریح کرد: ما داریم در همین فرزندسالاری که یک مدل وارداتی است به شکل افراطی عمل می‌کنیم.
بای با بیان اینکه ملت ما معروف به ملت افراط و تفریط است، افزود: متاسفانه یا از این ور بوم افتادیم یا از اون ور بوم. ژان ژاک روسو در کتاب خود به خانواده‌های زمان خود تاکید کردند که در زندگی بچه را مهم بدانید، در واقع فرزندمحوری را مطرح کرد ولی برعکس ما آمدیم فرزندسالاری را رواج دادیم و در این زمینه بسیار افراطی عمل کردیم.
این آسیب‌شناس اجتماعی با بیان اینکه تمام این مشکلات حاصل خلع سلاح‌شدن خانواده‌ها از تربیت فرزندان است، خاطرنشان کرد: نهادهای تربیتی، فرهنگی و آموزشی بیرون مدعی هستند که این کارکرد خانواده‌ها را انجام می‌دهند.
وی در ادامه گفت: خانه به عنوان یک مرکز آموزشی و برای حرفه‌آموزی تبدیل به استراحتگاه افراد شده است که فقط خستگی خود را رفع می کنند.
از میان رفتن سجاده و سفره درخانواده ها دو عامل مهم در ایجاد مشکلات جامعه
وی با بیان اینکه سجاده و سفره دو چیز مهمی است که از خانواده‌ها رخت بربسته است، تصریح کرد: افلاطون می‌گوید عشق در سفره شکل می‌گیرد، امروزه در خانواده‌های ایرانی در طول 24 ساعت ،یک بار هم در کنار یکدیگر نمی‌نشینند و با یکدیگر حرف نمی‌زنند. حتی مبلمان، نقشه و دکوراسیون منازل هم بر فردمداری، تفکیک اعضا و کاهش ارتباطات بین فردی اعضای خانواده شکل گرفته است و فرزندان از والدین طلب اتاق می‌کنند و غذای خود را هم به صورت فریز شده و فست فودی می‌خورند.
پایان پیام/
نظر شما