به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حجت الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان شب گذشته(25 دی) در سومین نشست علمی با موضوع "جریان شناسی سلفی گری معاصر" که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، به تبیین جریان های وهابیت، دیوبندیه و اخوان المسلمین پرداخت و اظهار داشت: امروز در جهان اسلام 6 جریان سلفی داریم که در میان اهل سنت و تشیّع ظهور و بروز کرده اند.
وی تصریح کرد: جریان اول وهابیت است، جریان دیوبندیه است که در هند ظهور و بروز پیدا کرد، جریان سوم اخوان المسلمین است که در شمال افریقا متولد شد، جریان چهارم القاعده است که از جریان اخوان المسلمین بیرون آمد، جریان پنجم زیدی است که از دل زیدیه بوجود آمد و ششم جریان سلفی است که در شیعه ظهور پیدا کرد؛ مانند شریعت سنگلجی،برقعی، حیدرعلی قلمداران و سید مصطفی حسینی طباطبایی که امروز در تهران فعالیت می کند.
جریان های سلفی اهل سنت 250 میلیون پیرو دارند
حجت الاسلام فرمانیان با اشاره به این که امروز جریان های سلفی در اهل سنت 250 میلیون نفر پیرو دارد، بیان داشت: جریان های سلفی در میان شیعه ظهور و بروز جدی پیدا نکرده است، اما در میان اهل سنت گسترش فراوانی دارد.
وهابیت با هزینه های نجومی 50 میلیون پیرو جذب کرده است
وی خاطرنشان کرد: بر اساس شواهدی که وجود دارد حداکثر برآوردی که می توان برای وهابیت که از شاخه‌های مذهب حنبلی می باشد در نظر داشت حدود 50 میلیون نفر پیرو در جهان است و عربستان تنها کشوری است که وهابیت آن در اکثریت هستند.
حجت الاسلام فرمانیان با بیان این که وهابیت توانسته با پول عربستان در تمام کشورهای اسلامی و غیر اسلامی، این اقلیت تند تکفیری را در میان مسلمانان ایجاد کند، عنوان داشت: در 50 سال گذشته که گرایش سوسیالناسیونالیستی در کشورهای عربی ظهور کرد و 5 کشور مصر، سوریه، اردن، عراق و لیبی به سمت چپ یعنی شوروی گرایش پیدا کردند، امریکا با کمک عربستان کنفرانس اسلامی را برای حمایت از تفکرات لیبرال راه اندازی کرد.
رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: در طول این مدتی که کنفرانس اسلامی تاسیس شده، تفکر وهابیت در جهان اسلام و در میان مسلمانان پخش شده است، بیشترین وظیفه این کنفرانس تبلیغ تفکر سلفی گری در جهان است که این کار با کمک عربستان و حمایت سیاسی امریکایی ها انجام می شود.
جهان اسلام وهابیت را نپذیرفته است
وی ابرازداشت: علی رغم همه فعالیت ها و هزینه های نجومی صورت گرفته از سوی وهابیت، به علت تعصب، خشک بودن و دور بودن فهمشان از جهان امروز، جهان اسلام این جریان را نپذیرفته است، تا امروز هم با پول توانسته پیروانی را برای خود پیدا کند، اگر حمایت اقتصادی آل سعود از وهابیت برداشته شود این جریان در کمتر از 20 سال به تعداد 20 درصد جمعیت امروز خود کاهش پیدا می کند.
تشریح جریان دیوبندیه
حجت الاسلام فرمانیان در ادامه با اشاره به این که جریان دیو بندیه نیز در قرن 12 در شبه قاره هند ظهور پیدا کرد، گفت: این جریان توسط شاه ولی الله دهلوی که معاصر عبدالوهاب است و تفکری سلفی و صوفیانه دارد بوجود آمد، وی این تفکر را از ابن تمیمه گرفت، اما هم گرایشات روشنفکرانه دارد و کتابی در این زمینه به نام "حجت الله البالغه" دارد که دکتر سروش هم چندین بار به این کتاب استناد کرده و هم کتاب دیگری دارد که در آن بحث وحدت وجود و شهود را مطرح کرده و به سمت وحدت شهود رفته، یعنی وحدت شخصی وجود ابن عربی را مورد انتقاد قرار داده است.
وی ابراز داشت: شاه ولی الله دهلوی در عین حال گرایشات شدید صوفیانه دارد، همچنین تفکر حدیث گرایی دارد و آن را در میان حنفیان ماتریدی صوفی عقل گرا پخش کرد، وی در عین حال که تحت تاثیر ابن تمیمه بود برخی از تفکرات او را پذیرفت، شاه ولی الله دهلوی از آن جهت که گرایشات حنفی، کلامی ماتریدی و صوفیانه دارد مورد انتقاد وهابیت است.
رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب تاکید کرد: شاه ولی الله دهلوی اصل توسل، اصل تبرک در برخی از وجوه آن و سفر برای زیارت قبر را جایز و استغاثه به ارواح اولیاء الهی را شرک می داند، اما محمد بن عبدالوهاب همه این ها را شرک می داند.
وی با اشاره به این که شاه ولی الله دهلوی نذر برای اولیاء شرک می داند و عبدالوهاب هم به همین معتقد است، تصریح کرد: شاه ولی الله عزاداری را بدعت می داند اما وهابیت آن را شرک می داند، فرق بدعت و شرک هم این است که اگر کسی بدعت بگذارد از اسلام خارج نمی شود، اما کسی که کار شرک می کند از دیدگاه عبدالوهاب از اسلام خارج شده است.
حجت الاسلام فرمانیان افزود: فرق دیگر دهلوی با عبدالوهاب این است که وی قائل به تکفیر مسلمان ها نیست، حتی با این که نذر را شرک می داند اماکسی عمل نذر را انجام دهد از اسلام خارج نمی داند.
وی اظهار داشت: با همه این اوصاف شاه ولی الله با شیعه مشکل دارد و با نوشتن دو کتاب علیه شیعه فضای خاصی را در شبه قاره هند ایجاد کرده که به جریانی شده که به شدت در دیوبندیه علیه شیعه ظهور و بروز پیدا کرده است.
پایان پیام/
نظر شما